Über Kunst und Altertum

Über Kunst und Altertum (lauvorte: Pri arto kaj antikveco) estis germana artkritika kaj kulturpolitika ĵurnalo de Johann Wolfgang von Goethe publikigite en ses volumoj inter 1816 kaj 1832. Ĝi povas esti atribuita al la malfrua laboro de Goethe kaj liaj estetikaj skribaĵoj kaj verŝajne estas lia plej ellaborita publikigo koncerne la grandeco. La origine regione orientita publikigo ĉiam pli direktis sian fokuson preter naciajn limojn kaj iĝis forumo por internacia arto, vere eŭropa kultura revuo naturo laŭ propra difino. En ĝi, Goethe elpensis la esprimon mondliteraturo kaj ankaŭ vidis ĝin kiel rimedon por transnacia arta kaj scienca laboroj.

Goethe mem estis redaktisto kaj ĉefa aŭtoro de la revuo. Aldone al li, liaj proksimaj amikoj kaj kunlaborantoj estis inter la aŭtoroj implikitaj en la kreado de la revuo, ĉefe la kunredaktistoj Heinrich Meyer, Johann Peter Eckermann kaj Sulpiz Boisserée. Vasta gamo da poeziaj kaj prozaikaj tekstotipoj troviĝas sub la titolo de la revuo, de eseoj kaj recenzoj ĝis leteroj kaj poemoj. En la kadro de la verkaro de de Goethe la revuo ricevis relative malmulte da atento. Tamen, ĝi estas de granda valoro kiel la plej ampleksa atesto al la intelektaj kaj estetikaj bazaj konvinkoj de ĝia redaktisto kaj finfine ankaŭ atestilo de malsukceso fronti la novajn idealojn de Romantikismo.

Historio

redakti

Revuoj estis ankoraŭ juna produktoĝenro komence de la 19-a jarcento. Tamen Goethe jam antaŭe kontribuis al tendencaj periodaĵoj, ĉefe al "Allgemeine Literatur-Zeitung kaj la literatura ĵurnalo "Die Horen" de Friedrich Schiller. Rekta antaŭulo de "Über Kunst und Altentum"estis la gazeto "Propyläen" kiun Goethe publikigis kune kun Meyer inter 1798 kaj 1800.

La unua volumo de la dua grava revuoprojekto de Goethe aperis en 1816 kaj daŭre portis la plenan titolon "Kunſt und Alterthum in den Rhein und Mayn Gegenden". La sekvaj numeroj de la revuo aperis neregule en entute ses volumoj de po tri numeroj. Goethe zorge registris la procezon de kreado de la eldonoj en siaj taglibroj kaj leteroj: li ĝenerale diktis siajn proprajn kontribuojn al siaj kolegoj Lohn kaj Schuchardt kaj poste reviziis la manuskriptojn publikigotajn plurfoje. La lasta numero de la lasta volumo estis eldonita postmorte fine de 1832, eldonita laŭ la dediĉo de la Vajmaraj Artamikoj, ĉifro de Heinrich Meyer. En la momento presado Meyer jam estis forpasinta.

Agordo de enhavo

redakti

En "Über Kunst und Altertum" Goethe kritike ekzamenas la estetikajn idealojn de sia tempo, precipe tiujn de Romantikismo. Jam en la Itala Vojaĝo, kiu aperis paralele al la unua numero de la revuo, Goethe denove programe engaĝiĝis al klasikismo kaj tiel ne plenumis la esperojn de kelkaj el siaj samtempuloj pri romantika turniĝo.

Kvankam li ankaŭ provis peri en arto kaj antikveco, li provokis la koleron de romantikuloj kiel Jacob Grimm, precipe per sia eseo pri novgermana religi-patriota arto, kiun li verkis kune kun Meyer akuzita de klasikistoj kiel Heinrich Tischbein. Goethe ankaŭ uzis la ĵurnalon por la posta publikigo de skribaĵoj kiujn li evoluigis kune kun sia kolego Friedrich Schiller kiu mortis en 1805; ekzemple, en la sesa volumo en 1827, la korespondado pri epopea kaj drama poezio, verkita en 1797, kun sia malnoviĝinta estetiko, aperis unuafoje en presita formo.

La baza ideo de la revuo estis tiu de kosmopolitismo, kiun Goethe nun aldonis al tiu de monda literaturo. Dum li estis ĉiam pli izolita pro sia emfaze kontraŭromantika propagando, la evoluo de la koncepto de monda literaturo en revuo estis karakteriza por la epoko, en kiu multnombraj neologiaj mondo- kaj tempokunmetaĵoj kiel mondpolitiko, monda publika opinio, Zeitgeist (moderna spirito) kaj Zeitgefühl (moderna sento) esprimis la impreson de necesaj spaca kaj tempa kunpremado.

En almenaŭ dek unu artikoloj en sia ĵurnalo, Goethe raportis vaste el la franca literatura ĵurnalo "Le Globe", kiu aperis inter 1824 kaj 1832 kaj kiu siavice plurfoje publikigis recenzojn de liaj verkoj. La ĉiam pli larĝa koncipa orientiĝo de "Über Kunst und Altertum" ankaŭ estas ŝuldata plejparte al tiu influo. Li precipe aprezis la filozofiajn kontribuojn de Victor Cousin al la revuo, dum en la sama tempo li verŝajne sentis persone flatita per la ampleksa kaj pozitiva akceptoj de siaj propraj verkoj fare de literaturemuloj en Franclando.

Eldonoj

redakti

Literaturo

redakti
  • Karl-Heinz Hahn: Goethes Zeitschrift Ueber Kunst und Alterthum. Ĉe: Karl-Heinz Hahn (ekd.): Goethe-Jahrbuch 92, Hermann Böhlau, Weimar 1975, p. 128–139.
  • Friedmar Apel, Stefan Greif: Über Kunst und Altertum. Ĉe: Bernd Witte, Peter Schmidt (eld.): Goethe Handbuch. Band 3: Prosaschriften. Metzler, Stuttgart/Weimar 1997, p. 619–639.
  • Christine Tauber: Über Kunst und Altertum. Ĉe: Andreas Beyer, Ernst Osterkamp (eld.): Goethe Handbuch. Supplemente. Bd. 3: Kunst. Metzler, Stuttgart/Weimar 2011, ISBN 978-3-476-02163-2, p. 414–429.

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Über Kunst und Altertum en la germana Vikipedio.