Afrikkolombianoj
Afrikkolombianoj estas la nomo donita al kolombiaj civitanoj de afrika deveno. Kolombio havas la kvaran plej grandan nigran populacion en la okcidenta hemisfero post Brazilo, Usono kaj Haitio.
| Afrikkolombianoj | |
|---|---|
| etna komunumo | |
| Ŝtatoj kun signifa populacio | |
Historio redakti
La ĉeesto de afrikaj nigruloj en Kolombio devenas de koloniaj tempoj. Nigraj afrikanoj komencis esti importitaj en sklavecon fare de la hispanoj en la unua jardeko de la 16-a jarcento. En la 1520-aj jaroj, nigruloj estis importitaj en Kolombio por anstataŭigi la stabilan malkreskon en la indiana populacio. Nigruloj estis devigitaj labori en minado de oro, plantejoj de sukerkano, bienoj kaj grandaj biendomoj.
Afrikaj nigraj laboristoj estas necesaj en ĉiuj partoj de Kolombio, eĉ en modernaj tempoj. Nigraj laboristoj estis pioniroj en la ekstraktado de oro de aluviaj areoj kaj la kultivado de sukerkano en la respektivaj aktualaj regionoj de Chocó, Antioquia, Cauca, Valle del Cauca, kaj Nariño en okcidenta Kolombio.
En orienta Kolombio, proksime de la urboj Vélez, Cúcuta, Socorro kaj Tunja, afrikanoj produktis ŝtofon en komercaj fabrikoj. La smeraldaj minejoj ekster Bogoto tute dependas de afrikaj Laboristoj. Ankaŭ aliaj sektoroj de la kolombia ekonomio, kiel tabako, kotono, manfaritaĵoj kaj hejmaj taskoj, estus neeblaj sen nigraj laboristoj. Sklaveco en Kolombio estis same maljusta kaj kruela kiel aliloke en Ameriko. En la periodo antaŭ la forigo de post-kolumba socio, multaj kolombiaj sklavoj batalis por libereco tuj kiam ili alvenis en Kolombion. Kompreneble, estis potencaj kaj liberaj afrikaj nigruloj en urboj nomitaj palenques, kie nigruloj povis vivi kiel cimarrones, tio estas, fuĝantoj de siaj subpremantoj.
Kelkaj historiistoj konsideras Ĉokon esti granda Palenke kun granda populacio de cimaronoj, precipe ĉe la Baudó Rivero. Multaj famaj Cimaron-gvidantoj, kiel ekzemple Benkos Biojo kaj Barule, batalis por libereco. Nigruloj ludis gravan rolon en la lukto por sendependeco kontraŭ Hispanio. Historiistoj deklaras, ke tri el kvin soldatoj en la armeo de Simón Bolívar estis afrikaj. Ne nur tio, afrik-kolombianoj estas implikitaj en ĉiuj niveloj de politika kaj militista vivo.
Ekde 1851, la kolombia ŝtato antaŭenigis ideologion kiu transcendas aŭ misprezentas. Ĉi tiu blankiĝo de la nigra afrika loĝantaro estas klopodo de la kolombia registaro por redukti aŭ, kie eble, tute forigi ajnan restaĵon de nigra afrika aŭ indiana deveno inter okcidentanoj. Tiel, por konservi siajn kulturtradiciojn, multaj izolitaj nigruloj kaj indiĝenoj enriskiĝis profunde en la arbaron. Kolombianoj kaj indiĝenaj popoloj uzis ilin por sukerkanplantejoj, kafplantejoj kaj bananplantejoj ĝis minado kaj arbodehakado ktp. Ĝi estis kaj daŭre estas la celo de armitaj aktoroj, kiuj volas translokiĝi al ĝia teritorio. En 1945 la El Chocó-dividado estis establita; tio estas la unua ĉefe nigra politik-administracia dividaĵo. El Chocó donis al nigruloj la kapablon konstrui nigran regionan identecon kaj iom da aŭtonomio. Tamen, tre potencaj personoj en la nacia registaro estis celkonsciaj vidi la detruon de la nova administra-politika unuo. Kiel rezulto, El Chocó ne ricevis multe da atento de la nacia registaro kaj estis anstataŭe karakterizita per translokado kaj daŭra ekspluatado de naturresursoj kiuj daŭras ĝis nun.
Demografio redakti
En la 1970-aj jaroj, ekzistis enfluo de afrik-kolombianoj de la kamparo ĝis la grandurboj serĉante pli grandajn sociajn kaj ekonomiajn ŝancojn. Tio kaŭzis pliiĝon en la nombro da malriĉaj marĝenaj areoj de gravaj grandurboj kiel ekzemple Cali, Medeĝino kaj Bogoto. Proksimume 75% (3.7 milionoj da homoj) de kolombianoj de afrika deveno nuntempe vivas en grandurboj. En 1991, la kolumbia konstitucio donis al ili komunan proprieton de la Pacifika marbordo kaj aprobis specialajn iniciatojn por kultura evoluo. Kritikistoj diras, ke ĉi tiuj decidoj ne sufiĉas.
Afrikaj kolombianoj konsistigas 5 milionojn da homoj, aŭ 10,6% de la populacio de la lando, plej koncentrite ĉe Karibio kaj la nordokcidenta marbordo de la Pacifiko. En la metropolo Ĉoko, en la urbo Quibdo, afrikkolombianoj konsistigas 95,3 % de la tuta loĝantaro de la urbo.
.svg)
Afrikkolombianoj ankoraŭ povas sperti rasismon pro antaŭjuĝoj postrestintaj de koloniaj tempoj. Ili malofte troviĝas en altrangaj ŝtatservpostenoj. Afrik-kolombianoj ludis rolon en antaŭenigado de la evoluo de malsamaj aspektoj de kolombia kulturo. Multaj ĝenroj de kolombia muziko, kiel ekzemple Cumbia kaj Vallenato, estas de afrika origino. Kelkaj afrik-kolombianoj, kiel ekzemple Maria Isabel Urrutia, reprezentas Kolombion en internaciaj sportkonkuradoj.