Ararato (urbo)
Ararato (armene: Արարատ; antaŭe, Davalu) estas urbo en Armenio en la samnoma provinco Ararato, je 42-km nordokcidente de Erevano. Ĝi estas la centro de konstru-industrio same kiel stacidomo kiu ekzistas ĉi tie.
| Ararato | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| urbo en Armenio | |||||
| Administrado | |||||
| |||||
| Poŝtkodo | 0602 | ||||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 20 800 (2010) [+] | ||||
| Loĝdenso | 3 467 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | 39° 49′ N, 44° 43′ O (mapo)39.80944444444444.714444444444Koordinatoj: 39° 49′ N, 44° 43′ O (mapo) [+] | ||||
| Alto | 825 m [+] | ||||
| Areo | 6 km² ( 600 ha) [+] | ||||
| Horzono | UTC+04:00 [+] | ||||
| |||||
|
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Ararat, Armenia [+]
| |||||
En 1929, la kompromiso estis establita kaj konstruo komenciĝis. En 1935, ĝi estis integrigita kun la vilaĝo de Davalu. En 1957, la unua cemento-fabrikejo estis malfermita. Hodiaŭ, en la urbo de Ararato, ekzistas du cement-fabrikejoj kaj la Ararat Gold Recovery Company. La ekologio de la urbo estas en danĝero pro emisioj de cementopolvo kaj cianido de la orfabrikoj. En la somero de 2005, la malpureco de la atmosfero estis registrita estante 9.6 fojojn pli ol la akceptebla normo. En 2009 ĝi havis 20,700 loĝantojn.
Etimologio redakti
La urbo estis oficiale nomita Ararat en 1947 laŭ la proksima biblia monto Ararat. Ararat (hebree: אֲרָרָט ; armene: Արարատ).
Historio redakti
La fondo de la cementejo Ararat estis lanĉita en 1927 ene de sovetia Armenio, akompanata de la konstruado de malmultaj loĝdomoj por gastigi la laboristojn. En 1930, la loĝloko estis oficiale formita kiel laborloka loĝejo, dum la cementfabriko donis sian unuan produktadon en 1933. En 1935, la loĝloko estis pligrandigita kun la inkludo de la ĉirkaŭaj kamparaj regionoj. En 1947, ĝi estis oficiale nomita Ararat laŭ la proksima biblia monto Ararato.
Kun la establado de pluraj industriaj uzinoj, Ararato estis evoluigita kiel grava industria centro de la Armena SSR, por iĝi urbotipa setlejo. Pro ĝia rapida kresko kaj la laŭpaŝa kresko de la loĝantaro, Ararato ricevis la statuson de urbo en 1962. En 1972, ĝi fariĝis urbo je respublika subigo[1].
Post la sendependeco de Armenio, Ararato estis inkluzivita ene de la Provinco Ararato, formita per la fuzio de la rajonoj Masis, Artaŝato kaj Ararao de la Armena SSR, laŭ la administra divida leĝo de 1995 de Armenio.
Geografio kaj klimato redakti
Ararato situas oriente de la centra parto de nuntempa Armenio, okupante la sudorientan parton de la Ararat-ebenaĵo, nur 7 km oriente de la rivero Aras ĉe la limo Armenio-Turkio. Historie, la nuntempa teritorio de la urbo estis parto de la kantono Vostan Hajoc de la provinco Ajrarato de Antikva Armenio.
Je proksimuma alteco de 825 metroj super la marnivelo, la urbon ĉirkaŭas la vilaĝoj Avŝar nordokcidente kaj Ararato okcidente kaj sude. La rezervejo Goravan situas ĉe la nordoriento de la urbo, dum la montoj Urco regas super la urbo de la oriento kaj la nordo.
La urbo estas ĝenerale karakterizita per ekstreme arida klimato, kun malaltaj jarpluvadoj. Vintroj estas malvarmaj kaj neĝaj, kun temperaturaj gradoj inter -15 kaj -30 °C. Someroj estas longaj kaj varmaj.
Tamen la ekologio de la urbo estas en danĝero pro emisioj de cemento-polvo kaj cianido de la ora fabriko. En somero 2005, la malpureco de la atmosfero estis registrita kiel 9,6 fojojn laŭ la akceptebla normo.
Demografio redakti
La plimulto de la loĝantaro en Ararato estas etnaj armenoj, kiuj apartenas al la Armena Apostola Eklezio. La Ararata Pontifika Diocezo kun sidejo en Erevano, kovras la Araratan Provincon inkluzive de la urbo Ararato.
Religio redakti
La loĝantaro de Ararato estas ĉefe kristanoj, kiuj apartenas al la Armena Apostola Eklezio. La Preĝejo Sankta Savanto de la urbo estas konstruata ekde oktobro 2012.
Tamen estas granda ĉeesto de Atestantoj de Jehovo en Ararato, same kiel anoj de aliaj religiaj movadoj sed kutime tre malgranda grupoj.
Kulturo redakti
Ararato havas kulturan palacon situantan ĉe la centra placo proksime al la urbodomo. La urbo ankaŭ estas hejmo de arta akademio, sporta lernejo kaj junulara kreiva centro.
La 16-an de septembro 2009, la statuo de sparapet Vazgen Sargsjan estis starigita ĉe la centra placo de Ararato.
Transportado redakti
Ararato estas ĉefa punkto sur la M-2-Aŭtovojo, kiu ligas la ĉefurbon Erevano kun suda Armenio atinganta ĝis la irana limo.
La urbo havas stacidomon, kiun servas navedotrajnojn al Erevano kaj Jerasko. Ĝi ligis Erevanon kun la Naĥiĉevana Aŭtonoma Respubliko dum la sovetiaj jaroj.
Ekonomio redakti
La urbo Ararato estas hejmo de 2 ĉefaj industriaj firmaoj: la cemento-fabriko Ararat fondita en 1927 kaj la reakirejo "Geopromining Gold" funkcianta ekde 1970. Aliaj entreprenoj inkluzivas la "AKZ Ararat Cognac Factory" por brando kaj vino, malfermita en 1932 en la proksima vilaĝo Avŝar.
Edukado redakti
Ararat havas 4 publikedukajn lernejojn. La urbo ankaŭ havas sian medicinan centron kaj artajn, muzikajn kaj sportajn lernejojn.
Sporto redakti
Araks Ararat reprezentis la urbon en enlandaj kaj internaciaj futbalaj konkursoj. La klubo fondiĝis en 1960 kaj dissolviĝis en 2001 pro monaj malfacilaĵoj. Ili gajnis la Armenan Supran Ligon en 2 okazoj: en 1998 kiel Tsement Ararat kaj en 2000 kiel Araks Ararat. En 2001, la prezidanto de Araks Ararat; Abraham Babajan ne povis financi la klubon. Sekve, la rajtoj de la klubo estis venditaj al nova sponsoro bazita en Erevano en aŭgusto 2001, kaj Araks Ararat FC estis dissolvita.
Fine de 2001, alia futbala klubo kun la nomo de FC Araks estis fondita en la urbo, por vivteni la futbalajn tradiciojn inter la nova generacio de Ararat. Tamen, post 4 jaroj da gravaj malfacilaĵoj, la finance luktanta klubo dissolviĝis en 2005.
La urbon servas la stadiono Ajg kun kapacito de 1 280 spektantoj. Ĝi estas parto de granda sporta komplekso kun multaj aliaj strukturoj inkluzive de endoma sporthalo, endoma naĝejo, bilarda salono, mini-futbala kampo kaj aliaj instalaĵoj.
La emerita olimpika biciklanto Arsen Ghazarjan naskiĝis en Ararato.
Referencoj redakti
- ↑ Armenian settlements dictionary. Arkivita el la originalo je 2015-09-23. Alirita 2020-11-01.