Grafe paranomon

Grafe paranomon (malnova greko γραφὴ παρανόμων), estis krima ago pro kontraŭleĝeco. Ĉi tiu greka esprimo signifas "proceson kontraŭ kontraŭleĝaj (leĝoprojektoj)." Ĝi estis publika ago, do rilatanta al ago supozata kontraŭa al la ĝenerala intereso. Ĉiu civitano (libera viro, ne sklavo) havis la rajton levi ĉi tiun escepton de kontraŭleĝeco, konsiderante sin kiel ofenditaj kiel membro de la komunumo, kaj sankcioj (ĝis mortpuno) disponigitaj kiel garantio de la suvereneco de la leĝo. La persekuto povus esti alportita kontraŭ leĝoj aŭ dekretoj jam adoptitaj, aŭ antaŭ ilia adopto, kiam ili estis nur proponoj. Post kiam la procesigo estas iniciatita sub ĵuro (ὑπωμοσία), la leĝo aŭ dekreto koncernaj iĝas malplenaj. Tiu metodo permesas eviti kaj ekceson de demagogio kaj tiranio. En Ateno ekzistis neniuj aliaj rimedoj nuligantaj leĝon, nova leĝo devus do ne kontraŭdiri pli malnovajn leĝojn, tial la grafe paranomon. Per siaj originoj, per sia proceduro kaj per siaj sankcioj, tiu ĉi juĝa institucio estis ne nur rimedo por defendi la laŭleĝecon, sed ankaŭ unu el la plej timindaj armiloj disponeblaj por la kriminala juro en la antikva Ateno.

Vidu ankaŭ

• Demagogio
• Demokratio
• Leĝdona povo
• Ostracismo
• Parollibereco
• Popola suvereneco
• Rekta demokratio
• Tiranio
• Tradicio

Fonto

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Graphé paramonom en la franca Vikipedio.