Primara spegulo
En astronomio, la primara spegulo estas la ĉefa spegulo de teleskopo. Ĝi koncentras la lumradiojn al la sekundara spegulo, kiu resendas tiujn radiojn al la fokuso. Kiam la diametro de teleskopo estas donita, ĝi estas la diametro de ĉi tiu spegulo.
Historio redakti
En 1668, Isaac Newton kreis la unuan spegulteleskopon uzante 3.3 cm poluritan metalan primaran spegulon. Poste, ĝis la unua duono de la 19-a jarcento, la primaraj speguloj de teleskopoj estis konstruitaj uzante diskojn el polurita reflekta metalo en parabola aŭ sfera formo, ĝenerale farita el alojo de kupro kaj stano.
En 1895, la primara spegulo de la Crossley Teleskopo estis konstruita el disko el vitro kovrita per reflekta arĝenta surfaco. La sama principo estas uzata dum la fabrikado de la teleskopo de la Observatorio de la Monto Palomar, sed ĉi-foje per deponado de tavolo de aluminio sur la vakua vitro. La procezo nomiĝas aluminiado.
Ecoj redakti
Solidaj primaraj speguloj devas apogi sian propran pezon sen misformiĝi sub gravito, kio limigas la maksimuman grandecon por unupeca primara spegulo.
La aparta spegula konfiguracio estas uzata por eviti tiun grandecan limon truditan de ununuraj speguloj. Ekzemple, la giganta Teleskopo Magellan konsistas el 7 primaraj speguloj de 8,4 m. Ĝia objektivo do estos ekvivalenta al ununura spegulo de 24.5 m[1].