Centralo: Malsamoj inter versioj

 

 

* La ekzistanta mekanika [[kineta energio|mov-]] aŭ [[potenciala energio]] transformiĝas per [[generatoro]]j al [[elektra energio]] (ekz.: [[akvocentralo]], [[ventocentralo]], [[maronda centralo]], [[tajdocentralo]]).

* El [[varmo]] per tranformiga maŝino produktiĝas mekanika energio kaj tio transformiĝas al elektra energio. La varmo povas esti produktata per la bruligo de [[karbo]], [[petrolo]] aŭ [[natura gaso]] (''termaj povumcentraloj''), aŭ per la [[fisio]] de [[atomkero]]j ([[atomkerna centralo]]).

 

Ekzistas projektoj por centralo kiu uzos la [[fuzio]]n de atomkernoj, sed ili estas nun en eksperimenta fazo (vidu [[ITER]]). Oni volas ekkonstrui unu en Francio ([[Cadarache]]) . La planata centralo - laŭ la kalkuloj - havos [[povo (fiziko)|povon]] de 500 [[megavato]]j.

 

 

La termino '''centralo''' ekestis fine de la 19-a jarcento, kiam pli grandaj (centraj) instalaĵoj transprenis la produktadon de elektro, kiu estis ĝis tiam produktita en pli malgranda kaj malcentra maniero. La generatoroj en la komenca periodo de elektro estis ligitaj al malgrandaj vapormaŝinoj aŭ motoroj, kiuj funkciis per gaso kaj troviĝis en la kelo de domoj. Certaj domoj, nome teatroj, kasteloj kaj muzeoj havis propran instalaĵon.

La grandiĝanta bezono da kurento kaj la ŝanĝo de la brulmaterialo al la pli malmultekosta karbo gvidis al pli grandaj generatoroj, kiuj unue estis je la rando de la urboj kaj poste preferinde apud la minejoj. La [[alterna kurento]] permesas per uzo de [[transformatoro ]]la malligon de produktado kaj uzado.

 

 

[[Kategorio:Energio]]

<br clear=all>

{{Commons|Power plant}}