Kiel registrite je 16:09, 20 mar. 2008 redakti Erinaceto (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 1 463 redaktoj →‎Eksteraj ligiloj: + ligilo ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 09:13, 10 apr. 2008 redakti malfari Lu Wunsch-Rolshoven (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 3 192 redaktoj Diskuto pri rusino/ruteno al diskutpaĝo. Iom da polurado Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Rusinoj''' ([[rusina lingvo\|rusine]]: '''Русини''') estas [[etno]] de homoj en la regiono de la karpatoj; la anoj de la popolo loĝas en [[Ukrainio]], [[Pollando]] kaj [[Slovakio]]. La tradicia nomo de la popolo en Esperanto estas '''ruteno'''; tiel ĝi troveblas en la Esperanto-vortaroj. En la ĉi-sekva artikolo unu aŭtoro enkondukis la esprimon ''rusino''; vidu pri tio la [[Diskuto:Rusinoj\|diskuton]]. '''Rusinoj''' ([[rusina lingvo\|rusine]]: '''Русини''') estas [[etno]] de homoj, la plej okcidenta branĉo de orientaj [[slavo]]j, kiu kreas juna [[nacio]] kun maljunaj [[radiko]]j. Ili kreas transiro inter [[slovakoj]] kaj [[ukrainoj]] kun iuj polaj konturoj. (Slovakoj povas konsideri ilin kiel ukrajinoj, poloj kiel slovakoj aŭ ukrajinoj k.s.). Ili neniam havas sian propran [[ŝtato]]n. Origine antaŭuloj de nuntempaj rusinoj vivas nur en parto de Okcidentaj kaj Orientaj [[Karpatoj]] sur la nordaj kaj sudaj deklivoj kaj iam en apudaj lokoj de [[Slovakio]], [[Pollando]], [[Ukrainio]], [[Rumanio]], [[Hungario]]. De ĉi loko ili migradis en [[Serbio]] ([[Vojvodino]]), kaj ĉefe dum fino de 19-a jarcento kaj komenco de 20-a jarcento multe da rusinoj precipe pro la ekonomiaj kaŭzoj elmigradas en [[Usono]] kaj [[Kanado]]. Iuj diasporoj de rusinoj vivas en [[Ĉeĥio]] kaj [[Kroatio]].▼ ▲~~'''Rusinoj'''~~La ~~([[rusina~~popolo ~~lingvo\|rusine]]: '''Русини''') estas [[etno]] de homoj,~~konsistigas la plej ~~okcidenta~~okcidentan ~~branĉo~~branĉon de orientaj [[slavo]]j,; ~~kiu~~ĝi ~~kreas~~estas juna [[nacio]] kun maljunaj [[radiko]]j. ~~Ili~~Oni povas konsideri la ~~kreas~~popolon transiro inter [[slovakoj]] kaj [[ukrainoj]] kun iuj polaj konturoj. (Slovakoj povas konsideri ilin kiel ~~ukrajinoj~~ukrainoj, poloj kiel slovakoj aŭ ~~ukrajinoj~~ukrainoj k.s.). Ili neniam ~~havas~~havis sian propran [[ŝtato]]n. Origine la antaŭuloj de nuntempaj ~~rusinoj~~popolanoj vivas nur en parto de Okcidentaj kaj Orientaj [[Karpatoj]], sur la nordaj kaj sudaj deklivoj kaj iam en apudaj lokoj de [[Slovakio]], [[Pollando]], [[Ukrainio]], [[Rumanio]], kaj [[Hungario]]. De ĉi loko ili migradis enal [[Serbio]] ([[Vojvodino]]), kaj ĉefe dum fino de 19-a jarcento kaj komenco de 20-a jarcento multe da ~~rusinoj~~popolanoj precipe pro la ekonomiaj kaŭzoj ~~elmigradas~~elmigradis enal [[Usono]] kaj [[Kanado]]. Iuj diasporoj ~~de rusinoj~~ vivas en [[Ĉeĥio]] kaj [[Kroatio]]. Rimarkigo: En ĉiuj Esperanto-vortaroj estas tiu ĉi nacio nomata '''rutenoj''', kio estis ankaŭ la originala titolo de tiu ĉi artikolo. "Rusino" estas difinita kiel ino de rusa popolo, ekz. en Reta Vortaro kaj en ĉiuj aliaj. Oni povas diskuti pri la taŭgeco de la esprimoj (ruso - rusino - rusinino - Rusinio - ruteno - rutenino - Rutenio), sed unuopulo ne povas simple forigi vorton, kiun mencias ĉiuj vortaroj kaj kiu estas ĝenerale akceptata kaj anstataŭigi per alia nur pro tio, ke al li ĝi pli plaĉas. ==Evoluo de la nomo==▼ ▲==Evoluo de nomo== [[Dosiero:Rusky Potok cerka 4.jpg\|right\|thumb\|350px\|Ligna preĝejo en rusina vilaĝo [[Ruský Potok]]]] Linio 16 ⟶ 15: Karpataj rusinoj Rusiny Malgraŭ multeco da nomoj la plej taŭga nomo estas rusino – ''Rusin''. Ĉi nomo jam uzis [[Alexander Duchnovič]] en sia [[poemo]] ''Donaco'' en 19-a jarcento (''Mi estis rusino....'') - ''Ja rusin buv, jesm i budu, ja rodivsja rusinom ... (trad: Mi rusino estis, estas kaj estos, mi naskiĝis kiel rusino'' ), kiu iĝis la nacia kredo. Ĉi [[termino]] estas enhavata en unua linio de nacia [[himno]] ('''''Podkarpatskiji Rusyny ostavte hlubokij son''''') (eo: Subkarpataj rusinoj lasu profundan sonĝon). Rusinoj en Pollando uzas nomo [[Lemkoj]], tio estis nova termino ĉar ĉi nomo ili komencis uzi nur dum komenco de 20-a jarcento. Antaŭ ili uzadis Rusyn - Rusino. ==Lingvo== Linio 43 ⟶ 39: [[Verchovincoj]] [[Hajnaloj]] <!-- ==Nombreco== ==Historio en apartaj epokoj kaj landoj == Linio 53 ⟶ 50: * [[Listo de lignaj rusinaj preĝejoj]] ==Religio== --> ~~==Organizaĵoj==~~ ==Kulturo== ~~===Kulturaj organizaĵoj===~~ ====Teatroj==== [[Teatro de Alexander Duchnovič]], [[Prešov]], Slovakio, nura profesiula teatro en la mondo, kiu ludas rusine. [[Teatro Ďaďa]], [[Ruskij Kerestur]] kaj [[Novi Sad]] , Vojvodino, Serbio duon profesiula teatro. amatora teatro de Asocio de Lemkoj en [[Legnica]], Pollando. ====Muzeoj==== En kelkaj muzeoj eksistas stabilaj [[ekspozicio]]j de rusina popola [[arto]], [[ikono]]j kaj [[pentraĵo]]j. La plej gravaj kaj la plej vastaj estas en [[Svidník]] kaj [[Uĵhorod]], specializitaj en muzeoj: [[Bardejov]] (ikonoj) - Slovakio, [[Medzilaborce]] (moderna arto) – Slovakio, [[Nowy Sacz]] (ikonoj) - Pollando, Ruskij Kerestur (Rusinoj de Baĉka) - Vojvodino, [[Zyndranowa]] (Lemkoj). Linio 78 ⟶ 75: ==Gravaj rusinaj nuntempaj personoj== ===Slovakio=== ====~~Pentraĵado~~Pentrado==== {{Alilingve\|sk\|Fedor Vico\|Fedor Vico}} - [[karikaturisto]] <!-- ===Pollando=== ===Ukrajinio=== ===Hungario=== ===Jugoslavio=== --> ==Rusinaj kongresoj== * [[1-a monda kongreso de rusinoj]], 22-23. 3. 1991 Medzilaborce, Slovakio Linio 90 ⟶ 89: * [[4-a monda kongreso de rusinoj]], majo 1997 [[Budapeŝto]], Hungario * [[5-a monda kongreso de rusinoj]], juno 1999 [[Uĵhorod]], Ukrajinio <!-- ==Vidu ankaŭ== --> ==Eksteraj ligiloj== * {{el}} [http://www.rusyn.sk paĝaro de rusinoj en Slovakio] Linio 128 ⟶ 129: [[pt:Rutenos]] [[ru:Русины]] [[sk: Rusíni]] [[sr:Русини (Украјина)]] [[sv:Rusiner]]

Rutenoj: Malsamoj inter versioj