|
Rivereto estas malgranda [[rivero]].
[[Dosiero:Mountain stream.jpg|thumb|320px|[[alta montaro|Altmontara]] rojo en la [[kantono]] [[Grizono]], [[Svislando]]]]
Kutime naturan akvofluon oni nomas '''rojo''', se ĝi ne estas pli larĝa ol 5 metroj. Pli larĝajn akvofluojn oni nomas [[rivero|river(et)o]]. Al la opinio, ke rojo estas neologismo eble permesinda en poezio sed cetere senutila, oni povas respondi, ke rojo laŭ geografia vidpunkto havas plurajn specifajn ecojn, en kiuj ĝi esence diferenciĝas de rivero. Vidu ankaŭ [[Torento]] kaj [[Uedo]]!
Karakterizaĵoj de rojo estas la variado de la flurapido de la [[akvo]], ĝiaj [[temperaturo|temperaturaj]] kondiĉoj, la [[organismo]]j troveblaj en ĝi kaj la grado de la influeblo per [[kemio|kemiaĵoj]].
*[[Riverego]]
Rojoj malpli ol riveroj kapablas adapti la terenon por sia fluo, male: ili devas multe pli adapti sian fluon al la tereno.
*[[Enlandaj akvoj]]
{{ĝermo}}
Laŭregione eblas dividi la rojojn je tri ĉeftipoj:
*'''[[alta montaro|altmontara rojo]]''',
:::::*'''[[mezalta montaro|mezmontara rojo]]''' [[akvo|kaj]]
:::::::::::*'''[[ebenaĵo|ebenaĵa rojo]]'''.
[[Dosiero:Zenn-v-vacher-bruecke-n-no.jpg|thumb|right|320px|Ebenaĵa rojo: Zenn ĉe Atzenhof (Fürth), [[Germanio]]]]
En '''altmontaraj rojoj''' pro la granda niveldiferenco la [[akvo]] havas pli grandajn rapidecon kaj forton. Tio sekvigas pli bonan provizon per [[oksigeno]], sed ankaŭ pli da [[erozio]]. La akvofundo estas tre ŝtonriĉa. La [[besto]]j, kiuj vivas en tia rojo estas tre sensivaj pri manko de oksigeno. Apenaŭ troveblas akvoplantoj.
En '''mezmontaraj''' rojoj la [[deklivo|dekliveco]] estas malpli granda kaj sekve ankaŭ la flurapido. Apud erozio ankaŭ okazas [[sedimento|sedimentiĝo]]. [[insulo|insuletoj]] kaj [[sablo]][[duno]]j ĉiam ree formiĝas en diversaj lokoj.
En '''ebenaĵaj rojoj''' la dekliveco estas plej malgranda. La akvo fluas malrapide laŭ larĝaj [[meandro]]j. Sedimentiĝo kaj nutrajabundo estas sufiĉe grandaj, tiel ke la akvofundo estas sabloza kaj enhavas multe da organika [[materialo]]. Ju malpli rapide fluas la rojo, des pli da akvoplantoj vivas en ĝi.
<!--Die beschriebene Situation kann durch die Eingriffe des [[Mensch]]en stark verändert sein. Bachbegradigungen und die Einleitung von [[Schadstoffe]]n in die Bäche haben in [[Ballungsgebiet]]en zu erheblichen Störungen des natürlichen Verlaufs und zu einer Beeinträchtigung der [[Selbstreinigungskraft]] industrienaher Fließgewässer geführt. Auch die Überdüngung der Felder in Bachnähe durch die vielerorts übliche intensive [[Landwirtschaft]] sorgt für erhöhte Schadstoffwerte im Bach. Die [[Phosphat]]- und [[Nitrat]]zufuhr führt zu einem verstärkten [[Algen]]wachstum, die Einleitung von [[Abwasser|Abwässer]]n zu einer Massenvermehrung von [[Bakterien]].-->
==Eksteraj ligoj==
{{el}} http://www.hmulv.hessen.de/umwelt/wasser/gewaesser_hochwasser/materialien <!-- de:Ein Bach ist mehr als Wasser - Unterrichtsmaterialien zum Thema Ökologie und Schutz von Fließgewässern de->eo:_Ein_ _Bach_ _ist_ _mehr_ _als_ Akvo - _Unterrichtsmaterialien_ _zum_ _Thema_ _Ökologie_ _und_ _Schutz_ _von_ _Fließgewässern_ -->
{{el}} http://www.naturdetektive.de/2004/dyn/9.htm?url=4949%2Ehtm <!-- de:Steckbrief zu den Fließgewässern -->
[[Dosiero:Low creek02.jpg|thumb|left|180px|<!-- en:Low Australian Creek -->]]
<br clear=all>
* [[Oceano]]
[[Kategorio:Riveroj]]
[[Kategorio:Geografio]]
[[Kategorio:Limnologio]]
[[Kategorio:Geomorfologio]]
[[Kategorio:Geografia objekto]]
[[als:Bach]]
[[an:Rigachuelo]]
[[ar:جدول]]
[[chr:ᎤᏪᏴᎢ]]
[[cs:Potok]]
[[da:Bæk]]
[[de:Fließgewässer]]
[[en:Stream]]
[[es:Arroyo]]
[[et:Oja]]
[[eu:Errekazto]]
[[fi:Puro]]
[[fiu-vro:Uja]]
[[fr:Ruisseau]]
[[he:נחל]]
[[it:Ruscello]]
[[ja:渓流]]
[[li:Baek (water)]]
[[lt:Upokšnis]]
[[nl:Beek (stroom)]]
[[pdc:Grick]]
[[pl:Potok]]
[[pt:Córrego]]
[[ru:Ручей]]
[[sh:Potok]]
[[simple:Stream]]
[[sk:Potok]]
[[sl:Potok]]
[[sr:Поток]]
[[sv:Vattendrag]]
[[tl:Batis]]
[[tr:Dere]]
[[uk:Струмок (потік води)]]
[[vi:Suối]]
[[wa:Ri (aiwe)]]
[[zh:溪]]
[[zh-min-nan:Khe]]
| 