Vikipedio

Luchino Visconti: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Luchino Visconti''' (*n. [[2-an de novembro]] [[1906]] kiel '''Conte Don Luchino Visconti di Modrone''' en [[Milano]]; †m. [[17-an de marto]] [[1976]] en [[Romo]]) estis grava [[Italio|itala]] [[teatroreĝisoro|teatra]] kaj [[filmreĝisoro]]; li kreis majstroverkojn de la filmhistorio.
 
== Vivo ==
La tria filo (kvara gefilo) de la 1-a duko de Grazzano Visconti, Giuseppe Visconti di Modrone (1879-1941), devena de la altnobela familio de la dukoj de Modrone en [[Milano]] (unu el la plej riĉaj en norda Italio), iris en 1936 al [[Parizo]] kaj komencis sian karieron kiel asistanto de [[Jean Renoir]]. Post mallonga vojaĝo en [[Usono]], dum kiu li ankaŭ vizitis [[Holivudo]]n, li revenis al Italio, por en 1939 denove labori kiel asistanto de Renoir, nun ĉe la filmo [[La Tosca]], kies produktado estis militkaŭze interrompita kaj poste finfarita de la germana reĝisoro [[Karl Koch (reĝisoro)|Karl Koch]]. Kune kun [[Roberto Rossellini]] Visconti aliĝis ''salotto''-n de Vittorio Mussolini, filo de [[Benito Mussolini]] siatempe nacia kulturcenzuristo, kie li supozeble ankaŭ trafis surna [[Federico Fellini]]. Kune kun Gianni Puccini, Antonio Pietrangeli kaj [[Giuseppe De Santis]] li verkis la scenaron de sia unua filmo kiel reĝiisto: ''Ossessione'' (obsedo) (1943), verko, kiu fondis novan stildirekton, la italan novrealismon, kiu donis al la itala postmilita filmo gravajn impulsojn.
 
Visconti estis ankaŭ solenata teatroreĝiistoteatroreĝisoro. En la jaroj 1946–1960 li surscenigis multajn prezentadojn de la [[Rina Morelli]]-[[Paolo Stoppa]]-Kompanio kun [[Vittorio Gassman]], kaj ĝis en la 1970-aj jaroj li aktivis por la teatro. Elstaris ankaŭ lia aktiveco kiel oper[[reĝisoro]], kiu kondukis lin i.a. al [[Milano|milana]] [[Teatro alla Scala]], al [[Vieno|Viena]] Ŝtatopero kaj al la [[Londono|londona]] [[Reĝa Operejo]], kie li antaŭ ĉio enscenigis operojn de [[Giuseppe Verdi]] - inter ili en 1953 fama ''[[La Traviata|Traviata]]'' ĉe la Scala (dirigento [[Carlo Maria Giulini]]) aŭ la multlaŭdata ''[[Falstaff (Verdi)|Falstaff]]'' (dirigento [[Leonard Bernstein]]) 1966 ĉe la Viena Ŝtatopero, sed ankaŭ de [[Wolfgang Amadeus Mozart]], [[Giacomo Puccini]] aŭ [[Richard Strauss]].
 
En 1948 li verkis kaj enscenigis poste ankaŭ ''La terra trema'' (eo: ''La tero tremas''), laŭ la romano ''[[I Malavoglia]]'' de [[Giovanni Verga]]. Visconti evoluis dum sia Pariza tempo komunismajn simpatiojn. En 1944 li estis arestata pro rezistoagado kontraŭ la [[faŝismo]]. Post la milito li pledis publike por la [[Itala Komunista Partio|IKP]]. La konflikto, rezultanta el ĉi tiu mondkoncepto kaj el sia deveno el grava nobelfamilio de Italio, estas sentebla en liaj verkoj. Li mem, finance ĉiam sendependa, tradicie edukita kaj amplekse klera, sin rigardis apartena al pasinta mondo, tiu de la 19-a jarcento. En la filmo ‚Il Gattopardo‘ (la leopardo) li temigas la malaperon de malnova sociordo kaj la leviĝon de ‚pli modernaj tempoj‘. La ribelon de 1968 li rifuze frontis.
Linio 12:
Resaniĝinte post longa grava malsano (apopleksio), li sukcesas per la realigo de du filmoj: En [[Perforto kaj pasio]] el 1974 li analizas nuntempan Italion pregatan de faŝismaj tendencoj. En sia lasta filmo kaj testamento li surekranigas romanon de [[Gabriele D’Annunzio]]: [[La ĉasteco]] el 1976, kun la eterna ludo inter vir- kaj -ino, same kiel bono kaj malbono.
 
EĉcEĉ se li ne eksplicite akcentis tion, Visconti estis [[samseksemo|samseksema]] kaj neniam timis esti vidatajvidata kun siaj amikoj kaj kunuloj, i.a. kun reĝisoro [[Franco Zeffirelli]] kaj la germana aktoro [[Udo Kier]]. La lasta longdaŭra vivkunulo de Visconti estis ekde 1964 la aŭstra aktoro [[Helmut Berger (* 1944)|Helmut Berger]].
 
Lia nevo [[Eriprando Visconti]] ankaŭ laboris kiel filmreĝiistofilmreĝisoro (i.a. ''[[Una spirale di nebbia]]'').
 
== Filma verkaro <small>(selekto)</small> ==
* 1943 - [[Obsedo (filmo)|Obsedo]] (Itale: ''Ossessione'') laŭ [[James M. Cain]]: ''La leterportistleterportisto ĉiam sonorigas dufoje''
* 1945 - Tagoj de gloro (''Giorni di Gloria'')
* 1948 - [[La tero tremas]] (''La Terra trema'')
* 1951 - [[Notoj pri okazintaĵo en la kroniko]] (''Appunti su un fatto di cronaca''), kurzerDokumentala Dokumentarfilmfilmo
* 1951 - [[Bellissima]] (''Bellissima'')
* 1953 - [[Anna Magnani]], epizodo en la filmo [[Ni estas virinoj]] (''Siamo donne'')
* 1954 - [[Senso (filmo)|Senso]]
* 1957 - [[La blankaj noktoj (filmo)|La blankaj noktoj (FilmFilmo)]] (''Le notti bianche'')
* 1960 - [[Rocco kaj siaj fratoj]] (''Rocco e i suoi fratelli'')
* 1961 - [[La laboro]] (''Il lavoro''), EpisodeEpizodo inen dem Filmfilmo [[Boccaccio '70]] laŭ [[Giovanni Boccaccio|Boccaccio]]: ''Decamerone'')
* 1963 - [[La leopardo (filmo)|La leopardo]] (''Il Gattopardo'') laŭ la romano de [[Giuseppe Tomasi di Lampedusa]]
* 1965 - [[Sandra (1965)|Sandra]] (''Vaghe stelle dell'Orsa'')
* 1967 - [[La fremdulo (filmo)|La fremdulo]] (''Lo Straniero'') nachlaŭ Albert Camus ''[[DerLa FremdeFremdulo]]''
* 1967 - [[La vivbruligita sorĉistino]] (''La strega bruciata viva''), epizodo en la filmo [[La sorĉistinoj]] (''Le streghe'')
* 1969 - [[La damnitoj]] (''La caduta degli dei'')
Linio 34 ⟶ 35:
* 1971 - [[Morto en Venecio (filmo)|Morto en Venecio]] (''Morte a Venezia'') laŭ la novelo de [[Thomas Mann]] ''[[Der Tod in Venedig]]''
* 1972 - [[Ludoviko la 2-a (filmo)|Ludoviko la 2-a]] (''Ludwig'')
* 1974 - [[Perforto kaj pasio]] (''Gruppo di famiglia in un interno'') kun [[Helmut Berger (* 1944)|Helmut Berger]]
* 1976 - [[La ĉasteco]] (''L'Innocente'')
 
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Luchino_Visconti"