Aikso (mitologio): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Fimako (diskuto | kontribuoj) |
Fimako (diskuto | kontribuoj) e →Aikso, la gorgono: Ligilo |
||
Linio 5:
Aikso estis antikva [[Gorgono]], mortigita de [[Zeŭso]] je la komenco de la [[Titanomaĥo]], la milito inter la gedioj kaj la [[titanoj]]. Ŝi estis la unua filino de la [[suno|suna]] dio [[Helioso]]<ref>[[Higeno (verkisto)|Higeno]]. ''Pri Astronomio'', 3.15.</ref>, kvankam kroma versio asertas ke ŝiaj gepatroj estis la monstraj [[Tifeo]] kaj [[Eĥidno (mitologio)|Eĥidno]]<ref>Higeno. ''Fabloj'', 151.</ref> aŭ de [[Oleno]], filo de [[Hefesto]].
Laŭ la rakontaro, ŝi havis belegan korpon sed, kompence, la plej terura vizaĵo kiun oni povus imagi. La titanoj tiel timis ŝian mienon, ke ili petis al [[Geo]] kaŝigi ŝin, kaj pro tio Aikso estis malliberigita en [[Kreto (insulo)|kreta]] kaverno. Tempo pasis, kaj kiam [[Rea (diino)|Reo]] kaŝis sian bebon Zeŭso en tiu groto, Aikso iĝis lia mamnutristino kaj gvardistino.
Kiam Zeŭso plenkreskis, li tiel fidis je sia juneco ke li intencis venĝi la titanojn kaj pretigis kosman militon. Sed [[orakolo]] aŭguris ke li nur venkos se ili uzas la felon de Aikso, ornamita per ŝia kapo. Senhezinte, li mortigis sian vartistinon kaj faris el ŝia felo de tiam faman kapran ŝildon, la [[Egido]]. Li ornamis ĝin per serpentoj, kaj enmetis la kapon de Aikso meze por timigi la kontraŭlojn per sia teruriga mieno. Aldone, kelkaj militemaj spiritoj ([[Alko (mitologio)|Alko]], [[Joko]], [[Eriso (diino)|Eriso]] kaj [[Fobo (mitologio)|Fobo]]) transdonis al la Egido ilian terurigan povon. Venkinte la titanojn, Zeŭso donis la Egidon al [[Ateno]], ĉar li ne plu volis tiel militadi<ref>Higeno. ''Pri Astronomio'', 2.13.</ref>.
Linio 14:
[[Dosiero:MuseoArchNapoliGSpancapra3122.jpg|thumb|left|'''Aikso''' kaj sia edzo [[Pajno]]. Skulptaĵo malkovrita en [[Ercolano]].]]
== Aikso, la nimfo ==
Ĉi tiu rolulino, iom simila al la antaŭa, estis [[nimfo]] kiu edziniĝis al la paŝtista dio [[Pajno]] en [[Arkadio]]. Tamen, Zeŭso obsediĝis pri ŝi, kaj por ekskapi el lia persekutado, Aikso aliformiĝis en kaprinon. Sed la reĝa dio sukcesis plenumi sian deziron, kaj Aikso naskis poste duonkapran infanon, nomita [[Egipajno]] (''filo de Pajno''). Pro tio Zeŭso ricevis la kromnomon ''Egioko'' (''Portanto de la kaprino'', aŭ ''de la [[ajgiso]]''). Alia versio, pli taŭga [[etimologio|etimologie]], konsideras Egipajno filo de Pajno, kaj infana partnero de Zeŭso. Laŭ [[Eŭhemero]], estis ĉi tiu rolulino tiu, kiu formas la konstelacion Kapro, danke al ama postmorta donaco de Zeŭso<ref>Laŭ mencio de Higeno, en sia ''Pri Astronomio'', 2.13.</ref>.
| |||