Alativo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Luckas-bot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota aldono de: bs:Alativ
aldono, formatigo, korekto
Linio 1:
En la [[finna lingvo]], la '''alativoAlativo''' (mallongigite ALL, de la [[Latina lingvo|latina]] ''afferre'' "alporti") estas la kvina el la [[Lokativo|lokativaj]] [[Gramatikagramatika kazo|kazoj]], kunkiu laesprimas bazadirekton signifoal deiu "suriĝe." Ĝia finaĵo estas -lle, ekzemple ''pöytä''celo (tablo)loko kaj ''pöydälle'' (eksuriĝante la superaĵon de la tablopersono). Adicie, ĝiĜi estas la logika komplemento de la adesivo por referencikomplementa al "esti ĉirkaŭ la loko[[ablativo]]." Ekzemple,Ĝi ''koululle''estas signifasregula "al la apudaĵo de la lernejo." Kun tempokazo, lakiu uzoĉefe estasaperas same:en ''ruokatunti''[[finn-ugraj (tagmanĝa paŭzo) kaj ... ''lähti ruokatunnille'' ("... iris al la tagmanxa paŭzo")lingvoj]].
 
== En diversaj lingvoj ==
La termino ''alativo'' ĝenerale uziĝas por la [[lativo]] en la plejparto da lingvoj, kiuj ne faras pli specifikajn distingojn.
=== En la finna lingvo ===
 
En la [[finna lingvo]] la alativo estas la kvina el la [[Lokativo|lokativaj]] [[Gramatika kazo|kazoj]], kun la baza signifo de "suriĝe." Ĝia finaĵo estas -lle, ekzemple ''pöytä'' (tablo) kaj ''pöydälle'' (eksuriĝante la superaĵon de la tablo). Adicie, ĝi estas la logika komplemento de la adesivo por referenci al "esti ĉirkaŭ la loko." Ekzemple, ''koululle'' signifas "al la apudaĵo de la lernejo." Kun tempo, la uzo estas same: ''ruokatunti'' (tagmanĝa paŭzo) kaj ... ''lähti ruokatunnille'' ("... iris al la tagmanxa paŭzo").
Vidu ankaŭ la [[Inesivo]].
 
La aliaj lokativoj en la finna estas:
Linio 11:
*[[Adesivo]] ("sur")
*[[Ablativo]] ("el aŭ malsuriĝante")
 
=== En la estona lingvo ===
En la [[estona lingvo]] la alativo havas la finaĵon ''le''.
* ''tee'' „strato“ → ''tee-le'' „al (la) strato“
* ''isa'' „patro“ → ''isa-le'' „al (la) patro“
 
=== En la hungara lingvo ===
En la [[hungara lingvo]] la alativo havas la finaĵon ''-hoz'', ''-höz'' aŭ ''-hez'', kiu do varias laŭ la [[vokalharmonio]].
* ''ház'' „domo“ → ''ház-hoz'' „al (la) domo“
* ''elnök'' „prezidento“ → ''elnök-höz'' „al (la) prezidento“
 
=== En la litova lingvo ===
En la [[litova lingvo]] la alativo estas unu el la kvar sekundaraj kazoj (nachträglich, supozeble sub [[finn-ugraj lingvoj|finn-ugra]] influo, estiĝintaj) [[loka kazo]], ekz. ''miškop(i)'' „al (la) arbaro“, ''jūrosp(i)'' „al (la) maro“. En la hodiaŭa lingvo ĝi tamen estas nur ankoraŭ relikte konservita, la koncernaj formoj validas kiel [[adverbo]]j, ekz. ''vakarop'' „vespere“, ''velniop'' „al la diablo“.
 
=== En la vaska lingvo ===
En la [[vaska lingvo]] la alativo havas la finaĵon ''-ra'' aŭ ''-era''.
* ''haran'' „valo“ → ''haran-era'' „al (la) valo“
* ''Bilbo'' „Bilbao“ → ''Bilbo-ra'' „al Bilbao“
 
== Alativo en esperanto ==
Esperanto ne havas propanpropran alativon, sed (same ol la [[germana lingvo|germana]]) oni uzas la [[akuzativo]]n por tio.
 
== En aliaj lingvoj ==
La termino ''alativo'' ĝenerale uziĝas por la [[lativo]] en la plejparto da lingvoj, kiuj ne faras pli specifikajn distingojn.
 
== Vidu ankaŭ ==
Vidu ankaŭ la [[Inesivo]].
 
{{ĝermo|lingvo}}