Skilifto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
korektoj
Linio 1:
[[Dosiero:Skilift.jpg|thumb|right|300px|Skilifto al [[Pizol]], [[Kantono Sankt-Galo]], [[Svislando]]]]
[[Dosiero:Schigebiet Bodental Sereinig 083012 03.ogg|thumb|right|300px|Vala fosto kun telerforma rado de telerskilifto]]
'''Skilifto''' estas mekanika ilo por transporti skiistojn kun muntitaj [[skio|skioj]] aŭ [[neĝtabulo|neĝtabulo]] monten. En vasta senco sub skilifto estas komprenata ĉiu apartataro, kiu servas por la transporto de sportistoj supren por skiado kaj neĝbretumado. Kiam tametamen oni parolas pli specife pri skilifto oni parolas pri ili por transporti skiistojn kun muntitaj skioj aŭ neĝopretoj surplanke tirante ilin per tenilo fiksita je ŝnurego.<ref>Fonto: La informoj en ĉi-tiu artikolo baziĝas grandparte sur la koncerna artikolo en la [:de:Skilift|germanlingva vikipedio]</ref>
 
== Historio ==
La unua ilo por transporti skiistojn monten estis konstruita en la regiono Bödele en [[Vorarlbergo]] en [[Aŭstrio]] jam en la jaro [[1907]]. Tiu konstruaĵo fakte ne estis komparebla kun la modernaj skiliftoj de la nuna epoko. Temis pri speco de sledo, kiun motoro per ŝnurego tiris monten. Tiaj konstruaĵoj ekzemple en [[Wildhaus]] en [[Togenburgo]] ĝis en la [[1940-aj jaroj]] estis uzataj.
 
La unaunua vera skilifto estis malfermita en la jaro [[1908]] en [[Eisenbach (Hochschwarzwald)|Eisenbach]] en la [[Nigra Arbaro]] en [[Germanio]]. Ĝi funkciis per akvoenergio.
 
La unua moderna tirlifto tamen estis inaŭgurita la 23-an de decembro [[1934]] en [[Davos]] en [[Svislando]]. Ĝi origine funkciis per J-formaj teniloj. Modernaj tirskiliftoj nuntempe funkcias per T-formaj teniloj, kiuj povas transporti du personojn samtempe.
 
== Tekniko ==
Tirskiliftoj sekvas la terenon kaj povas superi deklivojn ĝis 40%. Ili povas sekvi ankaŭ kurvojn. La liftoj tamen devas eviti vojojn, kiuj kondukus malsupren, ĉar tiam la sikistojskiistoj preterpasus la tenilojn. La iloj funkcias per ŝnurego kiu glitas sur fostojnfostoj kaj radoj en la aero. En la valfundo kaj supre telerforma radego kondukas la ŝnuregon. De la ŝnurego pendas teniloj. Ofta tipo havas la formon de T-formaj hokoj, sur kiuj po du skiistoj povas sidi. La uzado de skilifto postulas certan lertecon kaj devas esti lernata. Problemo kun skiliftoj estas, ke ili ne devas kruciĝi kun la skivojoj, ĉar tio kreus la danĝeron de akcidentoj. Tial la konstruado de skiliftoj limigas la eblecon de skivojoj. En famaj skiregionoj oni tial por grandigi la allogon anstataŭas skiloftojnskiliftojn, se eblas per [[aertelfero|aertelferoj]] kaj seĝotelferoj.
 
== Vidu ankaŭ ==