Kroso (rivero): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.7.2) (robota aldono de: ar:نهر كروس
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Cross River Reservoir.jpg|thumbeta|220px|La Kroso]]
[[Dosiero:Biafra independent state map-en.svg|thumbeta|220px|La iama sendependa lando [[Biafro]] kun situo de la Kroso]]
La '''Kroso''' aŭ '''[[Kros-rivero]]''' ( angle : Cross river ) estas la ĉefa [[rivero]] en sudorienta [[Niĝerio]]. Ĝi donis sian nomon al [[subŝtato]] Kroso. La rivero naskiĝas en [[Kameruno]].
 
==Priskribo==
Kvankam nelonga laŭ afrikaj normoj, nur 289 kilometrojn, sia [[akvokolekta areo]] havas altan [[precipitaĵo]]n kaj ĝi estiĝas tre larĝa. Dum siaj lastaj 80&nbsp;km al la [[maro]] ĝi fluas tra [[Marĉo|marĉa]] [[pluvarbaro]] kun multnombraj [[rivereto]]j kaj konstituas [[riverdelto]]n apud sia kunfluo kun Kalabaro-rivero <ref>{{en}} [http://www.mowca.org/new%20design/member-states/nigeria.html Maritime Organisation of West and Central Africa, Nigeria] {{en}}</ref>, ĉirkaŭ 20&nbsp;km larĝa kaj 50&nbsp;km longa inter la [[urbo]]j de Orono je la okcidenta riverbordo kaj de Kalabaro je la orienta riverbordo, pli ol 30&nbsp;km ekde la maro. La riverdelto elfluas en larĝan [[estuaro]]n kiun ĝi samhavas kun kelkaj pli malgrandaj riveroj. Ĉe sia elfluejo en la [[Atlantika Oceano]] la estuaro larĝas 24&nbsp;km. La orienta flanko de la estuaro troviĝas en la najbara lando, Kameruno.
 
La Krosa subŝtato estas ligita al sia fratina subŝtato Akva-ibomo ( angle : Akwa Ibom ). La [[distanco]] inter la urboj Orono kaj Kalabaro estas 21&nbsp;km [[Boato|boate]] kaj ĉirkaŭ 200&nbsp;km [[Vojo|voje]]. La [[loĝantaro]] de la pli malalta Kroso [[Tradicio|tradicie]] uzas akvan [[transporto]]n kaj Kalabaro longdaŭre havis gravan mar[[haveno]]n, situanta je la samnoma Kalabaro-rivero ĉirkaŭ 10&nbsp;km ekde ĝia kunfluo kun Kros-rivero kaj ĉirkaŭ 55&nbsp;km ekde la maro. Unu [[ponto]] super la Kroso situas sur [[aŭtovojo]] de Ikomo-Kalabaro kaj estas signita kiel grava realigo de la [[Registaro]] de Yakubu Gowon, la tria [[ŝtatprezidanto]] de Niĝerio, kiam ĝi estas finpretigita en [[1975]].
 
La Kroso konstituas limon inter du [[ekoregiono]]j apartenante al [[biomo]] de la [[Tropikajtropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj]] : la [[Kroskros-niĝeraj transiraj arbaroj]] kiuj troviĝas okcidente de la rivero, inter Kroso kaj [[Niĝero (rivero)|Niĝero]] kaj la Marbordajmarbordaj arbaroj de Kroso-Sanago-Bioko, kiuj troviĝas al oriente inter Kroso kaj [[Sanago (rivero)|Sanago]], tiu ĉi estante rivero de Kameruno.
 
==Referencoj==
{{Portalo Afriko}}
{{reflist}}
 
==Eksteraj ligiloj==
{{Portalo AfrikoGeografio}}
*{{en}} [http://www.worldwildlife.org/wildworldecoregions/profiles/terrestrial/at/at0106_full.htmlat0106 Ekoregiono AT0106 : Kros-Niĝeraj transiraj arbaroj (WWF)] {{en}}
*{{en}} [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/at/at0107_full.html Ekoregiono AT0107 : Marbordaj arbaroj de Kroso-Sanago-Bioko (WWF)] {{en}}
 
[[Kategorio:Riveroj en Kameruno]]