Drakensbergoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Geokesto | Montaro
[[Dosiero:Maluti.jpg|eta|220px|Drakensbergoj.]]
<!-- *** Kapo *** -->
[[Dosiero:Amphitheatre Drakensberg View.jpg|eta|220px|Je la rando de la [[Amfiteatro]], Kvazulu-Natalo.]]
| nomo = Drakensbergoj
| devena_nomo = Drakensbergen
| alia_nomo =
| kategorio = montaro
<!-- *** Dosiero *** -->
| dosiero = Maluti.jpg
| dosiero_priskribo = Drakensbergoj
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| ŝtato = [[Lesoto]]
| ŝtato1 = [[Sud-Afriko]]
| regiono =
<!-- *** Orogenezo *** -->
| parenco =
| geologio =
<!-- *** Geografio *** -->
| areo =
| longo =
| longo_orientado =
| longo_rondumo =
| larĝo =
| larĝo_orientado =
| larĝo_rondumo =
| koordinatoj_tipo =
| plej_alta =
| plej_alta_leviĝo = 3 482
| plej_alta_lat_d =
| plej_alta_lat_m =
| plej_alta_lat_s =
| plej_alta_lat_NS = S
| plej_alta_long_d =
| plej_alta_long_m =
| plej_alta_long_s =
| plej_alta_long_EW = E
<!-- *** Kodoj *** -->
| mapo =
| mapo_priskribo =
| horzono =
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera =
<!-- Retpaĝoj-->
|commons =
|retpaĝo =
}}
'''Drakensbergoj''' ( [[Afrikansa lingvo|afrikanse]] : ''Drakensberge'', [[Nederlanda lingvo|nederlande]] : ''Drakensbergen'' ; esperantigite : [[Drako (mitologio)|Drakoj]]-Montaro ) estas la plej alta [[montaro]] en [[Suda Afriko]], kun altitudo ĝis 3 482 metroj. En la [[zulua lingvo]], ĝi estas referita kiel ''uKhahlamba'' ("baro de lancoj"), kaj en la [[sota lingvo]] kiel ''Maluti'' (ankaŭ literumita ''Maloti'' ). Ĝia geologia historio pruntedonas al ĝi specialan [[karaktero]]n inter la [[Montara sistemo|montaraj sistemoj]] de la mondo. [[Geologio|Geologie]], la montaro similas la Simien-Montaron de [[Etiopujo]].
 
Linio 20 ⟶ 63:
== Ekologio ==
La altaj senarbaj pintoj de Drakensbergoj ( altitudoj de 2 500 m kaj pli altaj ) estis priskribitaj fare de la Monda Natur-Fonduso kiel la ekoregiono de la Drakensbergaj altmontaraj herbejoj kaj maldensarbaroj. Tiuj krutaj deklivoj estas la plej sudaj altaj montoj en Afriko, kaj estante pli fore de la [[ekvatoro]] disponigas pli freŝajn vivejojn ĉe pli malaltaj altitudoj ol la plej multaj montaraj sistemoj sur la [[kontinento]]. La alta pluvokvanto naskas multajn [[Alta montaro|altmontarajn]] [[rojo]]jn, inkluzive de la [[fonto]]j de la [[Oranĝo]], la plej longa sudafrika rivero, kaj la Tugela-Rivero.
[[Dosiero:MalutiDrakensberg 3D.jpggif|eta|220px|left|Drakensbergoj tridimensie.]]
 
Tiuj montoj ankaŭ havas la duan plej altan [[akvofalo]]n de la mondo, la Tugela-Akvofalon, kiu havas totalan falaltecon de 947 metroj. La riveroj kiuj kuras de Drakensbergoj estas esenca [[resurso]] por la [[ekonomio]] de Suda Afriko, disponigante akvon por la industriaj provincoj de [[Mpumalanga]] kaj [[Ĥaŭtengo]], kiu enhavas la [[grandurbo]]n de [[Johanesburgo]]. La klimato estas malseka kaj freŝa ĉe la altaj altitudoj, kiuj vintre estas submetitaj al [[Neĝo|neĝado]].
Dume la herbaj pli malaltaj deklivoj (de 1 800 ĝis 2 500 m) de Drakensbergoj en Svazilando, Sud-Afriko kaj Lesoto konstituas la ekoregionon de la [[drakensbergaj montaraj herbejoj, maldensarbaroj kaj arbaroj]].
 
=== Flaŭro ===
[[Dosiero:Drakensberg 3D.gif|eta|220px|Drakensbergoj tridimensie.]]
La montaro estas riĉaj je [[planto]]vivo, inkluzive de granda nombro da specioj, listigitaj en la [[Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj]], kun 119 specioj listigite kiel tutmonde endanĝerigite . Kaj de la 2 153 vegetaĵaj specioj en la montaro, rimarkindaj 98 estas [[Endemio|endemiaj]] aŭ preskaŭ-endemiaj.
La [[vegetaĵaro]] de la alt-montaraj herbejoj estas plejparte [[Herbotufo|tufoherboj]], rampantaj plantoj, kaj [[Arbusto|arbustetoj]] kiel ekzemple [[eriko]]j. Tiu plantaro inkludas la maloftan spiralan [[aloo]]n ( ''Aloe polyphylla'' ), kiu laŭ ĝia nomo sugestas havi foliojn kun spirala formo.
Linio 32 ⟶ 74:
 
=== Faŭno ===
[[Dosiero:Amphitheatre Drakensberg View.jpg|eta|220px|Je la rando de la [[Amfiteatro]], Kvazulu-Natalo.]]
Drakenbergoj gastigas 299 registritajn birdospeciojn, estante 37 % de ĉiuj ne-[[Maro|maraj]] birdospecioj en Suda Afriko. Vidu ekzemple la speciojn [[drakensberga siskino]], [[drakensberga serino]] aŭ [[drakensberga kanario]], la [[drakensberga roksaltulo]], [[Prinioj|drakensberga prinio]], ktp.