Stalinismo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
kompletigo laŭ pola vikipedio |
Dima41 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 2:
'''Stalinismo''' - politika-ekonomia sistemo, kiu aperis en [[Sovetunio]] post fakta transpreno de plena regopovo flanke de [[Josif Stalin]]. Komenco de la sistemo estis [[militkomunismo]] enkondukita de [[Lenin]] kaj baziĝanta sur totala centrigo de politikaj-ekonomiaj decidoj kaj [[revolucio|revolucia]] juro, alie [[terorismo|teroro]].
Post la morto de [[Stalin]], multaj stalinistoj ne plu volas nomi sin tiaj; kelkaj eĉ asertas ke stalinismo "estas konsiderata [[ŝiboleto]] por rifuti la ideon pri komunismo", por citi la anoniman iniciatinton de ĉi tiu artikolo; sed ĝenerala linio de la reĝimo kontinuis.
Pli serioze, tamen, la termino estas uzata pri la [[politika teorio]] kaj [[politika sistemo]] lanĉita de Stalin en [[Sovetunio]], kaj formale tie mallanĉita post lia morto. [[Hannah Arendt]] priskribis la stalinismon kiel [[totalismo|totalisma]], kaj kritikantoj de la stalinismo ĝenerale konsentas pri tio.
Linio 40:
La fermigo de la [[Sovetrespublikara Esperantista Unio]] je la alto de la Stalina fremdofobio, kiel "[[kontraurevolucia organizaĵo]]" donis al la lingvo internacia aĉan reputacion tra la 'oficiala' [[komunista movado]], kiu lasis sian postsignon de kontraŭ-Esperanta antaujuĝo ghis eĉ hodiau. Kiam Kruschov deklaris ke la malpermeso de SEU estis kontrauleĝa, por multaj enkarcerigitaj, ekzekutitaj au malaperigitaj Esperantistoj, tio venis tro malfrue.
== Nuna situacio ==
=== En Rusio ===
Laŭ oficialaj asertoj, nuna estraro de Rusio malaprobas krimojn de stalinismo. Ekzemple, en [[2010]] Prezidento de Rusio [[Dmitrij Medvedev]] asertis ke "neniuj afiŝoj kun Stalin kaj aliaj simboloj de stalinismo plu estos en Rusio"<ref>[http://www.gazeta.spb.ru/316694-1/ Dmitrij Medvedev pri stalinismo] '''{{ru}}'''</ref>.
Tamen multaj rusianoj konsideras la nunan ŝtatan reĝimon kiel nova formo de stalinismo. Ekzemple, en [[2013]] deputitoj de la Dumo de urbo [[Volgograd]] decidis ĉiujare dum kelkaj festoj oficiale uzi la historian urbonomon "Stalingrad"<ref>[http://ria.ru/society/20130131/920706757.html Urbo Volgograd oficiale estos alinomigita al Stalingrad] '''{{ru}}'''</ref>. Kelkajn jarojn antaŭe dum restaŭrado de la stacio "Kurskaja" de [[Moskva metroo]] tie aperis citaĵo pri Stalin el la tiama himno de Sovetunio kiu videblas nun ĉe la vestiblo. Tiuj kaj similaj decidoj ĉiam kaŭzas protestojn de multaj ĵurnalistoj kaj raitdefendistoj.
Multaj politikaj organizoj en Rusio deklarantaj sin maldekstraj kaj marksismaj fakte tute subtenas stalinismon.
==Bibliografio==
* [[La nigra libro de la komunismo]]
== Referencoj ==
{{referencoj}}
== Vidu ankaŭ ==
| |||