Pinastro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 29 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q271582)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Korsika Corte Restonica Tal 2.jpg|thumb|left|Pinastroj [[vojo]][[Bordo|borde]] en [[Korsiko]].]]
 
{{Taksonomio
|nomo = Pinastro
|dosiero = Korsika Corte Restonica Tal 2.jpg
[[Dosiero:Korsika|priskribo Cortede Restonicadosiero Tal= 2.jpg|thumb|left|Pinastroj [[vojoVojo|voj]][[Bordo|borde]] en [[Korsiko]].]]
|regno = [[Plantoj]] ''Plantae''
|regno2 = plantoj
Linio 16:
|dunomo = ''Pinus pinaster''
|dunomo aŭtoritato = [[William Aiton|Aiton]] [[1789]]
|vikispecio = Pinus pinaster
|komunejo = Pinus pinaster
}}
 
La '''Pinastropinastro''' aŭ '''Pinastrapinastra pino''' ( '''''[[Pinus pinaster]]''''' ) estas [[Palearkta ekozono|palearkta]] [[pino]] indiĝena en la okcidenta [[Mediteraneo|Mediteranea]] regiono.
 
La natura [[arealo]] etendiĝas ekde [[Portugalujo]] kaj [[Hispanujo]] ĝis suda kaj okcidenta [[Francujo]], okcidenta [[Italujo]], kaj norda [[Maroko]], kun malgrandaj izolitaj [[populacio]]j en [[Alĝerio]] kaj [[Malto (insulo)|Malto]] ( eble home enkondukita ). Ĝenerale Ĝeneralela pinastro troviĝas je malaltaj ĝis mezaltaj altitudoj, plejofte ekde marnivelo ĝis 600m600 m, sed ĝis 2 000 m en la suda parto de sia arealo en Maroko.
 
==Priskribo==
Pinastro estas mez-alta [[arbo]], atingante altecon de 20-35 m, kun [[Tigo|tiga]] [[diametro]] ĝis 1,2 m, escepte 1,8 m.
[[Dosiero:Pinus pinaster02.jpg|thumbleft|eta|220px|Pinglaro]]
PinastroLa pinastro estas mez-alta [[arbo]], atingante altecon de 20-35 m, kun [[Tigo|tiga]] [[diametro]] ĝis 1,2 m, escepte 1,8 m.
 
La [[arboŝelo]] estas oranĝkolor-ruĝa, dika kaj profunde kanelita je la bazo de la [[trunko]], iome pli maldika je la supra arbokrono.
Linio 34 ⟶ 36:
Ili malrapide malfermiĝas dum la sekvantaj malmultaj jaroj, aŭ post estante varmigitaj per arbara fajro, por liberigi la [[semo]]jn, malfermiĝante ĝis 8-12 cm larĝe. La semoj longas 8-10 mm, kun [[flugilo]] de 20-25 mm, kaj estas [[Vento|vente]] dissemitaj.
 
PinastroTiu [[Palearkta ekozono|palearkta]] [[specio]] estas tre parenca al [[turka pino]] ( ''Pinus brutia'' ), [[kanaria pino]] ( ''Pinus canariensis'' ) kaj [[halepa pino]] ( ''Pinus halepensis'' ), kiuj ĉiuj samhavas multajn karakterizojn. Ĝi estas relative stabila specio, kun konstanta [[Morfologio (biologio)|morfologio]] tra la tuta arealo.
 
== Uzado ==
[[Dosiero:Pinus pinaster JPG2.jpg|thumbeta|left|220px|Pinastra arboŝelo.]]
PinastroLa pinastro estas grandskale plantita en sia origina arealo por produktado de konstruligno, estante unu el la plej gravaj forstaj arboj en Francujo, Hispanujo kaj Portugalujo. La plej vasta hom-farita [[forsto]] de la mondo estas la [[Arbaro de Landes]] en sudokcidenta Francujo, ĉefe konsistante el tiu ĉi specio. Ĝi ankaŭ estas populara ornama arbo, ofte plantita en [[parko]]j kaj [[ĝardeno]]j en areoj kun mezvarma klimato. Pinastro estas naturalizita en iuj partoj de suda [[Anglujo]], [[Sud-Afriko]] kaj [[Aŭstralio]]. Loke ĝi estas serioze invadanta specio en Sud-Afriko <ref> Stirton, C.H. (Ed.) 1978 </ref>.
 
Ĝi ankaŭ estas fonto de [[flavonoido]]j, kateĥinoj, proantocianidinoj, kaj [[fenolo|fenolaj acidoj]]; precipe en la [[Patento|patenta]] ekstrakto "pycnogenol". La patentoj por pycnogenol referencas al ''Pinus maritima'', praa [[sinonimo]] por ''Pinus pinaster''. <br clear = left>
 
Ĝi ankaŭ estas fonto de [[flavonoido]]j, kateĥinoj, proantocianidinoj, kaj [[fenolo|fenolaj acidoj]]; precipe en la [[Patento|patenta]] ekstrakto "pycnogenol". La patentoj por pycnogenol referencas al ''Pinus maritima'', praa [[sinonimo]] por ''Pinus pinaster''.<br clear = left>
[[Dosiero:Pinus pinaster02.jpg|thumb|220px|Pinglaro]]
== Referencoj ==
{{referencoj}}
 
== Bibliografio ==
* {{IUCN2006|assessors=Conifer Specialist Group|year=1998|id=42390|title=Pinus pinaster|downloaded=12 May 2006}} {{en}}
* Debazac E.F. 1964 : Manuel des conifères, ''École Nationale des Eaux et Forêts'', [[Nancy]], 172 pp., 103-104. {{fr}}
* Rol R.; F.Merveilleux du Vignaux; P.Toulgouat 1962 : Flore des arbres, arbustes et arbrisseaux. 1.plaines et collines, ''La Maison Rustique'', Paris, p.56 {{fr}}
* Stirton, C.H. (Ed.) 1978 : Plant invaders. ''Dept. of Nature and Environmental Conservation of the Cape Provincial Admin.'', Cape Town, 175pp. {{en}}
{{Wiktionary|maritime pine}}
{{Commons|Pinus pinaster}}
{{Portalo Biologio}}
*{{en}} {{IUCN2006|assessors=Conifer Specialist Group|year=1998|id=42390|title=Pinus pinaster|downloaded=12 May 2006}} {{en}}
*{{fr}} Debazac E.F. 1964 : Manuel des conifères, ''École Nationale des Eaux et Forêts'', [[Nancy]], 172 pp., 103-104. {{fr}}
*{{fr}} Rol R.; F.Merveilleux du Vignaux; P.Toulgouat 1962 : Flore des arbres, arbustes et arbrisseaux. 1.plaines et collines, ''La Maison Rustique'', Paris, p.56 {{fr}}
*{{en}} Stirton, C.H. (Ed.) 1978 : Plant invaders. ''Dept. of Nature and Environmental Conservation of the Cape Provincial Admin.'', Cape Town, 175pp. {{en}}
<!--{{Wiktionary|maritime pine}}-->
<!--{{Commons|Pinus pinaster}}-->
 
[[Kategorio:Arboj]]