Kiel registrite je 20:21, 21 sep. 2013 redakti Forstbirdo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 43 213 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 20:28, 21 sep. 2013 redakti malfari Forstbirdo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 43 213 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 4: ==Priskribo== [[Dosiero:Sechura_duna_gigante.jpg\|eta\|220px\|left\|Giganta duno en Seĉura-Dezerto.]] La ekoregiono okupas zonon laŭlonge de la norda [[Pacifika Oceano\|pacifik-oceana]] [[marbordo]] de Peruo, sude de Pjurio, etendiĝante ekde la marbordo 20-100 kilometrojn landinternen ĝis la sekondaraj [[Kresto (monto)\|krestoj]] de [[Andoj]]. Je sia norda fino apud la [[urbo]] de [[Pjuro]], Seĉura-Dezerto transiras al tumbiaj kaj pjuriaj sekaj arbaroj (areo kiu ankaŭ kovras orientan [[Departemento Lambajeko\|Lambajekon]] kaj ampleksas [[Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj\|tropikajn sekjn arbarojn]] ). La totala surfaco de Seĉura-Dezerto sumiĝas je 188 735 km². Peruanoj ĝenerale konsideras Seĉura-Dezerton kiel limigitan al plej nordokcidenta parto de la lando (Pjurio kaj Lambajeko). Tamen eksterlandaj fontoj, kiaj la Monda Natur-Fonduso, limdifinis ĝin kiel la tutan zonon de marborda dezerto ekde la nordokcidenta pinto de Peruo ĝis partoj de norda [[Ĉilio]], limtuŝante Atakamon. Pro tio kaj pro la fakto ke la strio de dezerto inter Atakamo kaj la nordokcidenta marbordo de Peruo estus sennoma, la tuta arida marborda Peruo tiel estos referita kiel Seĉura-Dezerto. Linio 10: ==Historio== En [[1728]] praa [[Seĉuro]] estis detruita de [[cunamo]] kaj translokita al sia nuntempa situo. Dum jaroj de ĉeesto de [[El-Ninjo]], [[inundo]]j ne estas nekutimaj; en [[1998]] la akvo de la inundoj fluis en la Seĉura-Dezerton. Kie nur estis dezerta tereno dum 15 jaroj, abrupte, mirige, troviĝis la dua plej vasta [[lago]] de Peruo : 145 kilometrojn longa, 30 kilometrojn larĝa , kaj tri metrojn profunda, kun okaze sekaj [[Sablo\|sablaj]] aŭ [[Argilo\|argilaj]] ĝiboj timtremige superante la surfacon. ==Klimato== La Perua dezerto havas tre malgrandan temperaturan variadon, kaŭze de la moderiganta influo de apuda Pacifika Oceano. Sed pro la elspruĉo de malvarmaj marbordaj akvoj kaj pro la subtropikaj atmosferaj [[Subsidenco (geologio)\| subsidencoj]] , la dezerto estas unu el la plej aridaj en la mondo <ref>{{en}} Cooke, Ronald U.; Warren, Andrew; Goudie, Andrew. [http://books.google.com/books?id=WOcUNbRUGtwC&pg=PA441&ots=pw1YhBGNDp&dq=%22patagonian+desert%22&ie=ISO-8859-1&sig=ztkdF3MS5eh3-u4_xsE9X8gjLRs#PPA441,M1 Desert Geomorphology]. 1992 Taylor & Francis. ISBN 1857280172.</ref>. La [[somero]] ([[decembro]] ĝis [[marto]]) estas varma kaj [[Suno\|suna]] kun temperaturoj kiuj averaĝas pli ol 24 [[Grado celsia\|°C]]. Somere ili varias ekde 25º ĝis 38º C. La [[vintro]] ([[junio]] ĝis [[septembro]]) estas malvarma kaj [[Nubo\|nuba]] kun temperaturoj kiuj varias ekde 16º C [[Nokto\|nokte]] ĝis 24º C [[Tago\|tage]]. ==Geografio== La multeco de mallongaj [[rivero]]j kiuj trairas Seĉura-Dezerton estas subtenintaj homajn [[setlejo]]jn dum miloj da jaroj. Iom da urbaj kulturoj tie ĉi estas florintaj, inkluzive de tiu de la Moĉika Kulturo. Tiu ĉi prosperis surbaze de [[fiŝo]], [[kobajo]]j, [[kukurbacoj]] kaj [[ternukso]]j. La Sikana Kulturo (ĉirkaŭ 800-1300 ) sekvis al Moĉika, kaj estas konata por perdita-[[vakso]]-[[or]][[oraĵisto\|prilaborado]]. La riveroj ankoraŭ subtenas intensivan irigadan [[agrikulturo]]n sur siaj bordoj. Du el la kvin plej grandaj urboj de Peruo, inkluzive [[Pjuro]] kaj Ĉiklajo, troviĝas en la ekoregiono. ==Referencoj== Linio 31: ==Eksteraj ligoloj== {{Portalo Geografio}} * {{en}} [http://~~www.~~worldwildlife.org/ecoregions/nt1315 Ekoregiono NT1315 : Seĉura-Dezerto (WWF)] * {{en}} [http://web.archive.org/web/20060615125039/http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/nt/nt1315_full.html Seĉura-Dezerto (''WWF-Wildworld'')] * {{en}} [http://web.archive.org/web/20100308064639/http://www.nationalgeographic.com/wildworld/profiles/terrestrial/nt/nt1315.html Seĉura-Dezerto (''Wildworld'')] - [[Nacia Geografia Societo]]

Seĉura-Dezerto: Malsamoj inter versioj