Hipokastano: Malsamoj inter versioj

|komunejo = Aesculus hippocastanum

}}

 

 

== Priskribo ==

Ĝi altas ĝis 36 m, kun [[Kupolo|kupola]] arbokrono de dikaj [[branĉo]]j, ĉe pli maljunaj arboj la eksteraj branĉoj ofte pendantaj kun supren-kurbitaj pintoj. La [[folio]]j estas kontraŭaj kaj palmate kunmetitaj, kun 5–7 folietoj; ĉiu folieto longas 13–30 cm, farante diametron de 60 cm por la tuta folio, kun [[petiolo]] de 7–20 cm. La foliaj [[cikatro]]j, kiuj restas sur la [[ŝoso]]j post foliofalo, havas karakterizan [[Hufumo|hufuman]] [[formo]]n, inkluzive de la sep [[najlo]]j. La [[floro]]j kutime estas blankaj kun ruĝa makuleto; ili [[Printempo|printempe]] aperas kiel starigantaj [[paniklo]]j de 10–30 cm grandaj kun ĉirkaŭ 20–50 floroj ĉe ĉiu paniklo. Kutime nur 1–5 [[frukto]]j disvolviĝas el ĉiu paniklo; la ŝelo estas verda, mole [[Planta pikaĵo|pikaĵa]] [[Kapsulo (frukto)|kapsulo]] enhavante unu ( malofte du aŭ tri ) [[Nukso|nuksecan]] [[semo]]n nomitan ĉeval[[marono]]n aŭ ĉevalkaŝtanon. Ĉiu ĉevalmarono diametras 2–4 cm, kaj estas brile nukso-bruna kun blankeca makulo sube <ref name=rushforth>{{en}} Rushforth, K. (1999). ''Trees of Britain and Europe''. Collins ISBN 0-00-220013-9 </ref>.

 

== Etimologio ==

La kumuna nomo "ĉevalokastaneo" devenus de la [[Eraro|erara]] supozo ke la arbo estus speco de [[kastaneo]], kune kun la observado ke manĝi la fruktojn sanigis [[ĉevalo]]jn pri brustmalsanoj <ref>{{cite journal | author = Lack, H. Walter | title = The Discovery and Rediscovery of the Horse Chestnut | journal = Arnoldia | volume = 61 | issue = 4 | url = http://arnoldia.arboretum.harvard.edu/pdf/articles/628.pdf}}</ref> malgraŭ ke tiu planto estas [[Veneno|venena]] por ĉevaloj.

== Uzado ==

Kultivado de ĝiaj [[Spektaklo|spektaklaj]] printempaj floroj estas sukcesa en gamo da [[Klimato|klimataj]] cirkonstancoj kondiĉe ke la [[somero]]j ne estu tro varmaj, kun arboj estante kreskigitaj tiel norde kiel [[Edmontono (Alberto)|Edmontono]], [[Alberto]] <ref>{{en}} [http://www.edmonton.ca/InfraPlan/Heritage/pdfs/BuildingHeritageNews12.pdf Edmonton]</ref>, [[Ferooj]] <ref>{{en}} Højgaard, A., Jóhansen, J., & Ødum, S. (1989). A century of tree planting on the Faroe Islands. ''Ann. Soc. Sci. Faeroensis'' Supplementum 14.</ref>, kaj Harstad, [[Norvegujo]]. En pli sudaj areoj, la kreskado estas pli bone en pli malvarmaj montaraj klimatoj.

 

La hipokastanoj estis minacataj de la folioborula [[tineo]] ''Cameraria ohridella'', kies [[larvo]]j nutriĝas per hipokastanaj folioj. La tineo estis priskribita el Makedonujo kie la specio estis malkovrita en [[1984]] sed bezonis 18 jarojn por atingi Britujon <ref name="Lees et al. 2009">{{en}} Lees, D.C.; Lopez-Vaamonde, C.; Augustin, S. 2009. Taxon page for Cameraria ohridella Deschka & Dimic 1986. In: EOLspecies, http://www.eol.org/pages/306084. First Created: 2009-06-22T13:47:37Z. Last Updated: 2009-08-10T12:57:23Z.</ref>.

 

 

La floro estas la [[simbolo]] de [[Kievo]], [[ĉefurbo]] de [[Ukrainujo]]<ref>{{en}} [http://www.unspecial.org/uns619/UNS619_T15.html Kiev]</ref>. Ĉevalmaronoj povas esti uzitaj kiel [[Artefarita perlo|perlojn]].

 

=== Bonsajo ===

 

== Malsanoj ==