Laboro (fiziko): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 69 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q42213) |
Bel Air (diskuto | kontribuoj) En la ĉapitro "unuoj de mezurado": (1) Korekto de kelkaj gramatikaj malglataĵoj (manka akuzativa -n; tempoĝustigo: uzitaj -> uzataj; ktp.); (2) divido en la baza kaj la derivitaj SI-kongruaj unitoj. (3) Pliaj informoj pri la kalorio. |
||
Linio 7:
Ĉi tiu formulo ofte estas nomata '''mekanika formulo'''.
== Unuoj de mezurado ==
Ĉar energio estas la kapablo realigi laboron, la unitoj uzataj por mezuri la kvanton de la laboro estas identaj al la unitoj uzataj por mezuri la energion.
La [[SI]] unitoj uzitaj por mezuri laboro estas la [[ĵulo]] (simbolo '''J'''), kiu estas ekvivalenta al '''[[Neŭtono (unuo)|N]]·[[metro|m]] = [[Kilogramo|kg]]·[[metro|m]]<sup>2</sup>·[[sekundo|s]]<sup>−2</sup>'''. [[CGS]] unitoj uzitaj estas [[ergo]] (simbolo '''erg''') kiu estas ekvivalenta al '''[[dinio|dyn]]·[[Centimetro|cm]] = [[Gramo|g]] · [[Centimetro|cm]]<sup>2</sup> / [[sekundo|s]]<sup>2</sup>'''. Ankaŭ oni uzas [[kalorio]]n (simbolo '''cal''').▼
▲La baza kohera [[SI]]
1[[ĵulo]] = 10<sup>7</sup>erg = 0,239 [[kalorio|cal]]▼
Derivitaj laborunitoj ofte uzataj (precipe en la kampo de elektro) estas la ŭatsekundo ('''Ws''') kaj la kiloŭathoro ('''kWh''').
La baza [[CGS]] laborunito estas la [[ergo]] (simbolo '''erg'''), kiu estas ekvivalenta al '''[[dinio|dyn]]·[[Centimetro|cm]] = [[Gramo|g]] · [[Centimetro|cm]]<sup>2</sup> / [[sekundo|s]]<sup>2</sup>'''.
Malnoviĝinta unito ankoraŭ uzata sur la kovraĵoj de pakumitaj manĝaĵoj en vendejoj estas la [[kalorio]] (simbolo '''cal'''). Nesciencistoj kutime uzas la vorton kalorio mise en la senco de kilokalorio, do ekz-e legas inskribon sur manĝaĵopakumo "450 kcal" kiel "tio manĝaĵo enhavas 450 kaloriojn" anstataŭ korekte "450 kilokaloriojn" (t.e. 450000 kalorioj). Notu, ke la kalorio havas plurajn iomete diferencajn difinojn kaj ke jam en 1948 la 9a Ĝenerala Konferenco pri Mezuroj kaj Pezoj en Parizo eksvalidigis la kalorion kiel unito de la varmo (kaj tiel malrekte ankaŭ kiel laborunito) favore al la ĵulo.
▲Konvertado: 1 [[ĵulo]] = 10<sup>7</sup>erg = 0,239 [[kalorio|cal]].
== Termodinamika laboro ==
| |||