Notofago: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 13:
|komunejo = Nothofagus
}}
[[Dosiero:Nothofagus pumilio.jpg|eta|''Nothofagus pumilio'']]
[[Dosiero:Nothofagus obliqua Shoot LeavesCupules.jpg|eta|[[Ŝoso]]j, [[folio]]j, kaj [[kupulo]]j de ''Nothofagus obliqua'']]
[[Dosiero:Nothofagus nervosa.jpg|eta|''Nothofagus alpina'']]
[[Dosiero:NothofagusTruncataFoliage.jpg|eta|''Nothofagus fusca'' var. ''colensoi'', folioj.]]
[[Dosiero:Nothofagus cunninghamii Lake Dobson Tas.jpg|eta|''Nothofagus cunninghamii'']]
[[Dosiero:Nothofagus antarctica D.jpg|eta|''Nothofagus antarctica'', folioj]]
 
La '''notofago''' aŭ '''ŝajnfago''' (''Nothofagus''), kelkfoje konata per la evitenda nomo '''suda fago''' estas [[Genro (biologio)|genro]] kun proksimume 35 da [[specio]]j de [[arbo]]j kaj [[arbedo]]j originaj de la mezvarma ĝis tropika [[Suda duonglobo]], nome suda [[Sudameriko]] ([[Ĉilio]], [[Argentino]]) kaj [[Aŭstralio]] (orienta & sudorienta Aŭstralio, [[Tasmanio]], [[Novzelando]], [[Novgvineo]] kaj [[Novkaledonio]]). Freŝdate, [[fosilio]]j estis trovataj en [[Antarkta ekozono|Antarkto]] <ref> Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007, 1525-1535.</ref>.
 
Linio 30 ⟶ 23:
Notofagaj specioj estas uzataj kiel [[nutraĵo]]plantoj de la [[larvo]]j de [[noktpapilio]]j el la [[genro]] ''Aenetus'' inkluzive ''A. eximia'' kaj ''A. virescens'' ([[Familio (biologio)|familio]] ''Hepialidae'').
 
Multaj individuoj estas ekstreme maljunaj, kaj iam oni kredis ke iuj [[populacio]]j ne kapablis reproduktadon en nuntempaj cirkonstancoj sur la lokoj kie ili kreskadas, krom per radikaj ŝosoj ([[neseksa reproduktado]]), estante [[Relikvo (biologio)|relikva]] [[arbaro]] el pli malvarma estinteco. Ekde tiam estas pruvita ke [[seksa reproduktado]] povas okazi [http://cgi.cse.unsw.edu.au/~lambert/cgi-bin/clim/2005/07/], sed disvastiĝo en malvarmetaj, izolitaj alt-altitudaj [[medio]]j je mezvarmaj kaj tropikaj [[latitudo]]j konformas al [[teorio]] ke la specio pli abundis dum pli malvarmeta pasinteco <ref> Dawson, J. W. 1966 </ref>.
 
== Taksonomio ==
[[Dosiero:Nothofagus pumilio.jpg|eta|''Nothofagus pumilio'']]
[[Dosiero:Nothofagus obliqua Shoot LeavesCupules.jpg|eta|[[Ŝoso]]j, [[folio]]j, kaj [[kupulo]]j de ''Nothofagus obliqua'']]
[[Dosiero:Nothofagus nervosa.jpg|eta|''Nothofagus alpina'']]
[[Dosiero:NothofagusTruncataFoliage.jpg|eta|''Nothofagus fusca'' var. ''colensoi'', folioj.]]
[[Dosiero:Nothofagus cunninghamii Lake Dobson Tas.jpg|eta|''Nothofagus cunninghamii'']]
[[Dosiero:Nothofagus antarctica D.jpg|eta|''Nothofagus antarctica'', folioj]]
En la pasinteco la genro estis konsiderata troviĝi en la [[Familio (biologio)|familio]] de la [[fagacoj]], sed [[Scienca esploro|sciencaj esploradoj]] estas pruvintaj ke ĝi estas [[Genetiko|genetike]] diferenca, kaj nuntempe ĝi estas inkludata en sia propra familio, la ''Nothofagaceae'' aŭ notofagacoj.
 
Linio 82 ⟶ 81:
 
== Disvastiĝo ==
[[Dosiero:Nothofagus_demis.JPG|eta|300px|left|[[Arealo]]]]
La modelo de distribuo ĉirkaŭ la Pacifika Rando (angle : Pacific Rim) sugestas ke la disvastiĝo de la genro datiĝas de la [[epoko]] kiam [[Antarkto]], Aŭstralio kaj Sudameriko estis ligitaj kiel kolektiva teroamaso teramaso nomata [[Gondvano]] <ref>{{en}} [http://www.nativeforest.org/campaigns/gondwana/index.htm Native Forest Network (2003) ''Gondwana Forest Sanctuary'']</ref>.
 
En Sudameriko la norda genrolimito situas apud Nacia Parko ''La Campana'' kaj la Montoj de Vizcachas en la centra parto de Ĉilio.<ref>Hogan, C. Michael 2008
</ref>.
 
== Vidu Ankaŭ ==
{{Portalo Biologio}}
* [[Antarkta flaŭro]]
* [[Charles Fleming]]
* [[Magelanaj subpolusaj arbaroj]]
* [[Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj]]
* [[Valdiviaj moderaj pluvarbaroj]]
 
== Referencoj ==
Linio 105 ⟶ 96:
*{{en}} Hogan, C. Michael 2008 : [http://globaltwitcher.auderis.se/artspec_information.asp?thingid=82831 ''Chilean Wine Palm: Jubaea chilensis'', GlobalTwitcher.com, ''ed. Nicklas Stromberg'']
*{{en}} Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007 : Fossil nothofagaceous leaves from the Eocene of western Antarctica and their bearing on the origin, dispersal and systematics of ''Nothofagus''. ''Science in China''. 50(10): 1525-1535.
 
== Vidu Ankaŭ ==
{{Portalo Biologio}}
*: [[Antarkta flaŭro]]
*: [[Charles Fleming]]
*: [[Magelanaj subpolusaj arbaroj]]
*: [[Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj]]
*: [[Valdiviaj moderaj pluvarbaroj]]
 
[[Kategorio:Fagaloj]]