Kiel registrite je 00:04, 27 aŭg. 2014 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj →‎En Esperanto aperis ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 09:50, 12 nov. 2014 redakti malfari Seminario (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 12 136 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 17: }} [[Dosiero:Alexander Puschkin.jpg\|eta\|dekstra\|180px\|Aleksandr Puŝkin]] '''Aleksandr Sergejeviĉ PUŜKIN''' ([[rusa lingvo\|ruse]] ''Александр Сергеевич Пушкин;'' naskiĝis la {{daton\|6\|junio\|1799}} en [[Moskvo]]; mortis la {{daton\|10\|februaro\|1837}} en [[Peterburgo]] pro grava vundo dum [[duelo]]) estis fama [[Rusio\|rusa]] [[verkisto]] kaj [[poeto]]. Li estas rigardata kiel la fondinto de la moderna [[rusa literaturo]]. ==Vivo== ===Fruaj jaroj=== Junaĝe Puŝkin lernis en la [[liceo]] en [[Carskoje Selo]] (nun - urbo [[Puŝkin (urbo)\|Puŝkin]], proksime al [[Sankt-Peterburgo]]). La liceo (malfermita la [[19-an de oktobro]] [[1811]]) estis destinita por nobelaj infanoj ekde 10-12-jara aĝo, la programo celis prepari altrangajn ŝtatajn funkciulojn. Jam en [[1815]] Puŝkin deklamis en la liceo en la ĉeesto de plej elstara tiama poeto [[Gavriil Derĵavin]] sian poemon "Rememoroj pri Carskoje Selo", ricevis aprobon kaj estis rimarkita. Jam dum licea studado Puŝkin estis akceptita en literaturan societon "[[Arzamas]]", kiu kontraŭis rutinon kaj arkaikecon en literaturo. ~~Jam dum licea studado Puŝkin estis akceptita en literaturan societon "[[Arzamas]]", kiu kontraŭis rutinon kaj arkaikecon en literaturo.~~ ===Ekkariero=== Puŝkin finis la liceon en [[1817]], kun rango de kolegia sekretario (10-a klaso el 14 ekzistantaj) kaj ricevis postenon en la Kolegio pri Eksterlandaj Aferoj. En [[1819]] li aliĝas literatur-teatran societon "Verda lampo", amikas kun multaj agantoj de onta [[decembrista revolucio\|decembra ribelo]], kvankam mem ne partoprenas la konspiron. Tiam li verkis plurajn epigramojn kaj politikajn poemojn. Pro tiuj poemoj li en [[1820]] estis vokita al la general-guberniestro de Peterburgo. Al li minacis ekzilo al [[Siberio]], tamen influhavaj amikoj sukcesis anstataŭi tion per postenigo en la urbo Jekaterinoslav (nun [[Dnepropetrovsk]]). Poste li devis servi en [[Kiŝinevo]] kaj [[Odeso]]. Pro komplika situacio, formiĝinta ĉirkaŭ Puŝkin en Odeso, en [[1824]] li petis eksigon el ŝtata ofico kaj estis direktita en la bienon de siaj gepatroj [[:ru:Михайловское (Псковская область)\|Miĥajlovskoje]] ([[Pskov]]a provinco) por vivi tie sub kontrolo. En [[1826]] Puŝkin estis vokita al nova imperiestro [[Nikolao la 1-a (Rusio)\|Nikolao la 1-a]], al li estis persone garantiita la protekto kaj liberigo de [[cenzuro]]. Tamen en 1828 okazis esploro pro kelkaj akraj verkoj de Puŝkin; la [[caro]] ordonis ĉesigi la aferon, tamen Puŝkin trafis sub kaŝitan polican kontrolon. En [[1830]] estis akceptita lia edziĝpropono al [[Natalia Gonĉarova]], Puŝkin ~~veturas~~veturis en la bienon de sia patro Boldino (provinco de [[Niĵnij Novgorod]]) por preparoj al nuptofesto, tamen pro [[ĥolero\|ĥolera]] [[kvaranteno]] estis devigita resti tie dum tri monatoj. Tiu '''Boldina aŭtuno''' estis plej fruktodona por lia kreado. ===Finaj jaroj=== En [[1833]] Puŝkin ~~revenas~~revenis en [[Sankt-Peterburgo]]n. La caro ~~donas~~donis al li plej malaltan kortegan rangon [[kamer-junkro]], kio estis moka kaj hontiga. En [[1834]] Puŝkin ~~eksiĝas~~eksiĝis, havante multajn ŝuldojn. Plej bonaj liaj verkoj estis malpermesitaj. Por solvi financajn kaj aliajn problemojn, Puŝkin provas eldoni literaturan revuon "Sovremennik" (Nuntempulo), tamen ne havas grandan sukceson. Linio 53 ⟶ 55: * ''Mednyj vsadnik'' (Kupra rajdanto, poemo, 1836) * ''Kamennyj gostj'' (Ŝtona gasto, dramo, eld. 1839) ~~krome~~* Krome kelkaj fabeloj kaj centoj da mallongaj ~~poemoj~~poeziaĵoj.▼ ▲krome kelkaj fabeloj kaj centoj da mallongaj poemoj. == En Esperanto aperis ==

Aleksandr Puŝkin: Malsamoj inter versioj