Kiel registrite je 17:54, 7 nov. 2013 redakti Forstbirdo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 43 220 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 05:06, 23 dec. 2015 redakti malfari OchilovBot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 23 504 redaktoj e plibonigadeto, anstataŭigis: \|thumb\| → \|eta\| (6), \|left → \|maldekstra (6) per AWB Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 157: \| notoj = }} [[Dosiero:Thar_Khuri.jpg\|~~thumb~~eta\|250px\|~~left~~maldekstra\|Kameloj pasas tra la sablodunoj de Tar.]] [[Dosiero:Turbines-thar-india.jpg\|~~thumb~~eta\|250px\|~~left~~maldekstra\|Ventoturbinaro ĉe [[Jaisalmer]]]] [[Dosiero:Désert-du-Thar.jpg\|~~thumb~~eta\|250px\|~~left~~maldekstra\|Nomadoj en Tar, proksime de [[Jaisalmer]]]] [[Dosiero:Thar_Frauen.jpg\|~~thumb~~eta\|250px\|~~left~~maldekstra\|Virinoj en Tar, proksime de [[Jodhpur]]]] [[Dosiero:House in the Thar.JPG\|~~left~~maldekstra\|~~thumb~~eta\|250px\|Domoj en Tar]] [[Dosiero:Mehrangarh Fort.jpg\|~~left~~maldekstra\|~~thumb~~eta\|250px\|Fortikaĵo [[Mehrangarh]] en [[Jodhpur]], Barato]] '''Dezerto Tar''' (aŭ '''Tar-Dezerto''' aŭ '''Granda hinda dezerto''') estas [[dezerto]] kaj duondezerto en [[Hindio]] en la regiono de [[Raĝastano]], oriente de la malsupra parto de riverego [[Indus]]. En sudorienta [[Pakistano]] Tar transiras en dezerton [[Ĉolistano]], kiu situas en sudorienta [[Panĝabo (Pakistano)\|Panĝabo]] kaj orienta parto de [[Sindh]]. Ambaŭ estas duone sablodezertoj kun la tipaj [[duno]]j. Kune ili ampleksas ĉirkaŭ 273.000  km² (nur Tar – laŭ [[WWF]]: 238.700  km²). La najbara dornarbusta [[savano]] kovras pliajn 488.300  km². == Situo, amplekso == Linio 172: == Estiĝo == Pri la estiĝo de dezerto Tar estas ankoraŭ scienca disputo: kelkaj asertas, ke ĝi aĝas 4.000 ĝis 10.000 jarojn, aliaj opinias ke ĝi estiĝis nur inter [[-2000\|2000 a.K.]] kaj [[-1500\|1500 a.K.]]. Meze de [[Ĉolistano\|dezerto Ĉolistano]] situas la seka [[riverujo]] [[Hakra]], laŭ kies fluo troviĝas restaĵoj de la [[Indus-kulturo]] (floranta en la epoko de [[-2600\|2600 a.K.]] ĝis [[-1500\|1500 a.K.]]), trovaĵo kiu apogas la relativan junecon de la dezerto. == Formo de la dezerto == Tar estas [[sablodezerto]] kun multaj tre maldense surkreskitaj dunoj, foje ĝis 150 m altaj. La dezerto estas preskaŭ ebena kaj nur iomete deklivetas al la valo de Induso. == Klimato == La klimato estas karakterizata per ekstremaj temperaturoj (vintre nur 0° °C, somere 50° °C. La jara [[precipitaĵo]] estas malpli ol 150  mm en okcidento, ĝis 350  mm en oriento, ĉe la rando de [[Aravali-Montaro\|montaro Aravali]]. Preskaŭ la tuta precipitaĵo falas dum [[alizeo]]j en la fulmotondroŝtormoj inter julio kaj septembro. Grundakvo estas en profundeco de 30 ĝis 120 m sub la ternivelo, ĝi estas malfacile atingebla kaj malpurigita per salo, tial ne estas [[oazo]]j.. Linio 190: Pro la multeco de dezertformoj (dunoj, montetoj, gruzebenaĵoj troviĝas relative multaj biologiaj [[specio]]j en Tar: 23 specioj de [[lacertuloj]], 25 specioj de [[serpento]]j – pluraj el ili [[endemieco\|endemiaj]]. Kelkaj specioj, kiuj jam perdiĝis en aliaj regionoj de Barato, troveblas en la dezerto, ekzemple: la [[Hindia otido\|Hinda otido]] (''Ardeotis nigriceps''), la [[Cervokapra antilopo]] (''Antilope cervicapra''), la [[Hinda gazelo]] (''Gazella bennettii'') kaj la [[Azia azeno]] (''Equus hemionus khur'') en [[Rann de Katĉo]]. Estas rimarkinde, kiel tiaj bestoj povas transvivi sub tiaj severaj kondiĉoj kun altegaj temperaturoj kaj manko de akvo kaj [[vegetaĵaro]]. La vivstrategio estas, ke ili estas pli malgrandaj ol parencaj bestoj en pli facilaj kondiĉoj, krome la plimulto el ili estas aktivaj nur nokte. Linio 196: Helpas al ili la gento de [[Biŝnoj]], loka kolektivo, kiu celas protekton por la bestoj de [[Raĝastano]]. La fondinto de la kolektivo kredis, ke li estu renaskita kiel antilopo. Observeblas la [[faŭno]] en „Desert National Park“ ĉe Jaisalmer, kiu etendiĝas sur 3000  km². Krom la menciitaj specioj troviĝas [[feneko]]j, [[bengala vulpo]], [[lupo]]j kaj similaj. [[Konko]]j kaj [[fosilio\|stoniĝintaj]] arbotrunkoj atestas la geologian pasintecon de la dezerto. La regiono estas rifuĝejo por [[migrobirdoj]]. Tiel troviĝas [[agloj]], [[falkedoj\|falkoj]], [[cirkuenoj]], [[buteoj]] kaj [[vulturo]]j. Plej ofte videblas [[serpentaglo]] (''Circaetus gallicus''), [[rabaglo]] (''Aquila rapax''), [[granda kriaglo]] (Aquila clanga), [[Falko\|Jugger-falko]] (''Falco jugger''). Linio 205: Origine la loĝantoj de Tar estas [[nomado\|nomadaj]] brutbredistoj, kiuj dum generacioj bredis la plej noblajn kamelojn en tuta Hindio. Ĉefaj aĉetantoj estis la [[maharaĝo]]j. De 1986 Raĝasthan-kanalo alkondukas akvon el provinco [[Panĝabo (Pakistano)\|Panĝabo]] al la dezerto kaj tiel ebligas [[agrikulturo]]n. Depost la instalo de ĉi [[irigacio]]-projekto la loĝantaro dekobliĝis, tamen restis tre malriĉa. Urboj en la regiono estas [[Jodhpur]], [[Jaisalmer]], [[Bahawalpur]], [[Bikaner]] kaj [[Haiderad]].

Dezerto Tar: Malsamoj inter versioj