Vikipedio

Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{unua}}
"'''Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana''' kun speciala elmontro de la Zamenhof-a lingvuzo" de [[Eugen Wüster]] estas granda vortaro Esperanta-Germana, kiu plej detale, fidinde kaj science elmontras la Zamenhofan lingvo-uzon kaj tiuaspekte ĝis hodiaŭ ne estas superita. En presita formo ĝi aperis nur ĝis litero "kor" ([[1929]]).▼
{{kursiva titolo}}
{{informkesto Esperanto-libro
| titolo = ''Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana''
| aŭtoro = Eugen Wüster
| eldonjaro = 1923
| reeldono =
| eldonurbo = [[Lepsiko]]
| eldoninto = Ferdinand Hirt & Sohn
| paĝoj =
| isbn =
| bildo =
}}
▲"'''''Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana''''' kun speciala elmontro de la Zamenhof-a lingvuzolingvo-uzo" de [[Eugen Wüster]] estas granda vortaro Esperanta-Germana, kiu plej detale, fidinde kaj science elmontras la Zamenhofan lingvo-uzon kaj tiuaspekte ĝis hodiaŭ ne estas superita. En presita formo ĝi aperis nur ĝis litero "kor" ([[1929]]).
 
== Ekesto kaj sorto ==
La vortaron "Enciklopedia Vortaro Esperanto-Germana" kerne kreis la tiam 20 ĝis 22-jara studento [[Eugen Wüster]], la posta fondinto de moderna [[terminologio]], inter somero [[1918]] kaj [[1920]]. Ĝis 2008 ĝi ne publikiĝis komplete en libroformo. La unuaj kvar liver-partoj, literoj A-Kor (576 paĝoj plus 66 paĝoj da enkonduko) aperis en [[1923]], [[1925]], [[1926]] kaj [[1929]] ĉe la eldonejo [[Ferdinand Hirt und& Sohn]] en [[Lepsiko]] en abunda, profesia pres-aranĝo. Ilin oni daŭre povas akiri por simbola prezo, ekzemple ĉe la libroservo de [[Universala Esperanto-Asocio]] en [[Roterdamo]].
 
Pri la 5-a liver-parto oni laboris ĝis [[1932]]; ĝi tamen ne plu presiĝis. Malrapida vendo, ek de [[1933]] premoj kontraŭ la juda eldonisto fare de la nacional-socialista reĝimo, la turno de Wüster al aliaj temoj kaj aliaj kialoj estis la precipaj kaŭzoj, ke la vortaro ne estis kompletigita. La manuskripto de la ne publikigitaj partoj 5 ĝis 7, 2161 paĝoj en formato A4, hodiaŭ troviĝas en la [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj|Internacia Esperanto-Muzeo]] en [[Vieno]] (IEMW), departemento de la [[Aŭstria Nacia Biblioteko]] (ANB, germane ÖNB). Sekurig- kaj esplor-cele ĝi publikigis mikrofiĉan eldonon de tiuj partoj en [[1994]] kun detala kritika enkonduko de [[Detlev Blanke]]. Ĉar oni ĉiam bezonas legilon, la alireblo al la Enciklopedia Vortaro tamen restas barita por multaj interesatoj.
Linio 10 ⟶ 23:
[[Vilhelmo Lutermano]] transskribis de [[1996]] ĝis [[1998]] la literojn M, N kaj O de la manuskripto per komputilo, [[Bernhard Pabst]] la parton P – peano.
 
== Historia kritikoRecenzoj ==
{{citaĵo|La verko ne estas simpla vortaro, ĝi estas samtempe ĝisfunde detala prilaboro de la tuta, precipe de la [[L. L. Zamenhof|ZZamenhofa]]-a lingvouzolingvo-uzo: vortkunmetoj, esprimformoj, sentencoj, [[proverbo]]j, ĉiaflanka uzo de ĉiu vorto estas klare difinita kaj klarigita plejparte per ekzemploj, tiel ke oni tute ne devas scii la [[germane|germanan lingvon]] por povi tre bone utiligi la [[vortaro]]n. La tuta lingva trezoro, la tuta prilingva vivo-verko de Z, kiu ne konsistas nur el la kruda vortmaterialo sed ankaŭ el la multflanka uzo, delikata nuancigo de la vortoj, estas tie ĉi prezentita ekzakte kaj detale. Kaj ĉe ĉiu vorto, esprimo, 'suka' frazo, sentencmaniera diro oni trovas la indikon de la Z-aZamenhofa trovloko. La ampleksecon montru, ke la vorto ''kapo'' okupas pli ol sep dense presitajn kolonojn. Por vortaristoj la verko estas nemalhavebla fonto, por verkistoj ĝi estas neelĉerpebla trezorejo, por literaturamantoj ĝi estas kvazaŭ plej supera kurso, instruanta vere ĝui nian ĉefverkojn beletristikajn." |1931, [[Kopar]]|, [[Literatura Mondo]] 1931, p.paĝo 15.}}
 
== LiteraturoBibliografio ==
* [[Detlev Blanke]], ''La "Enciklopedia vortaro" de Eugen Wüster'', en ''La stato kaj estonteco de la internacia lingvo Esperanto'', Praha [[1995]], p. 41 - 56.
* [[Detlev Blanke]], ''La Enciklopedia vortaro de Eugen Wüster'', en ''Literatura Foiro'', februaro [[1998]], p. 21 - 31.
Linio 21 ⟶ 34:
{{Portalo|Lingvo|Esperanto}}
* [http://www.esperantoland.org/ebea/ Artikoloj] pri la Enciklopedia Vortaro en [[Elektronika Bibliografio de Esperantaj Artikoloj]] (EBEA) (serĉu je "Enciklopedia Vortaro" en ĉiuj kampoj).
* [http://www.eventoj.hu/steb/gxenerala_naturscienco/enciklopedio-1/encikl.htm ''Enciklopedio de Esperanto''/E] en sia originala formo en la Interreto
* [http://www.eventoj.hu/steb/gxenerala_naturscienco/enciklopedio-1/enciklopedio-de-esperanto-1933.pdf ''Enciklopedio de Esperanto''] en elŝutebla versio (PDF).
<!--{{EdE|E}}-->
 
[[Kategorio:Esperanto-vortaroj]]
[[Kategorio:Esperanto-movadoBibliografio ende Esperanto Germanio(1925)]]
[[Kategorio:EugenBibliografio Wüsterde Esperanto (1926)]]
[[Kategorio:Bibliografio de Esperanto (1929)]]
[[Kategorio:Antverpena Lingvo-libraro]]
[[Kategorio:Katalogo de Fondaĵo Vanbiervliet]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Enciklopedia_Vortaro_Esperanta-Germana"