Remonstrantoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
dogma
Linio 1:
'''La Remonstrantoj''' estas malgranda sendogma kristana eklezio, tipe nederlanda.
[[Dosiero:Remonstrantsekerk Groningen.jpg|eta|dekstra|Kirko de Remonstrantoj en [[Groningen]]]]
'''La Remonstrantoj''' estas malgranda sendogma kristana eklezio, tipe nederlanda.
 
La Remonstrantoj (aŭ '''Remonstranta Frataro''') estas protestanta eklezio, kiu originis el la ''Nederduits Gereformeerde Kerk'' (Nederlanda Reformita Eklezio), poste nomata ''Nederlandse Hervormde Kerk'' (Nederlanda Reformacia Eklezio). En 1619, okaze de la [[Sinodo de Dordrecht]], grupo da predikantoj estis eksigita. En [[Antverpeno]] ili fondis la Remonstrantan Frataron. Origine ĉi vorto ''frataro'' nur indikis la aron da (tiutempe nur viraj) pastoroj; poste ĝi fariĝis la oficiala nomo de l' eklezio mem. Nuntempe oni preskaŭ ĉiam uzas nur la indikon ''Remonstrantoj''.
Linio 6 ⟶ 5:
Nuntempe ĉi eklezio havas 46 lokajn komunumojn en [[Nederlando]], kaj unu en [[Germanio]], en [[Friedrichstadt]]. Entute estas pli malpli 6500 membroj.
 
==Iom pri la historio==
==Historio==
La Remonstranta eklezio havas siajn radikojn en la diskutoj en la [[17-a17a jarcento]]jc interne de la [[Kalvinismo|kalvina]] eklezio de Nederlando. La diskutoj grandparte estiĝis ĉirkaŭ la [[teologio|teologia]] [[fakultato]] de la nova universitato de [[Leiden]], kie [[Arminio]] kaj [[Gomaro]] akre interdiskutadis. Arminio estas konsiderata la unua Remonstranto.
 
En januaro 1610 grupo da predikantoj en la urbo [[Gouda]] (prononcu ''ĤaŭdaGaŭda'') formulis siajn hezitojn kaj protestojn kontraŭ la oficiala [[doktrino]] de la Nederlanda Reformita Eklezio, la eklezio kiun protektis la [[Respubliko de la Sep Unuiĝintaj Nederlandoj]].
Tiuj ĉi pastoroj protestis kontraŭ kelkaj instruoj (i.a. koncerne al la [[libera volo]] de la homo kaj la [[antaŭdestinismoantaŭdestino]] de Dio). Inter ili estis la kortega predikisto de la princoj de [[Oranĝo]]j, Johannes [[Wtenbogaert]]. En 1610 ili skribe fiksis siajn tezojn en la ''Kvin artikoloj de la Remonstrantoj''. La Sinodo de Dordrecht (1618-1619) kondamnis tiujn tezojn kaj adoptis ''Kvin artikolojn kontraŭ la Remonstrantoj'' kiel novan eron de l' Nederlanda Kredkonfeso. Per tio la Remonstrantoj estis elpelitaj el la eklezio, kio devigis ilin fondi propran frataron.
 
La Remonstrantoj precipe akre kontraŭis la ''devigan'' [[Kredkonfeso]]nKredkonfeson, en kiu oni plej precise provis fiksi, kion kredu kaj ne kredu la fiduloj.
La doktrino pri l' antaŭdestino, kiun ili atakis, deiras de tio, ke Dio jam antaŭ la [[kreo]] de la mondo decidis, kiu homo atingos la eternan feliĉon de la ĉielo kaj kiu ne.
 
Linio 19 ⟶ 18:
La iniciatinta teologo de la movado, Jakobo [[Arminio]], jam mortis en 1609. Inter ambaŭ partioj estiĝis akraj diskutoj, ne nur en universitata medio, sed eĉ pere de stratbataloj. Ĉar ĉi kvereloj minacis disŝiri la novan Respublikon, en 1618 estis kunvokita sinodo por decidi la aferon.
 
Post la morto de princo [[MaŭricoMaurits de Oranĝo]], kiu forte kontraŭis la Remonstrantojn, iom post iom la forpelitaj pastoroj revenis en la Respublikon. Oficiale la Remonstranta Eklezio tie estis malpermesita, sed fakte ĝi estis tolerata. Multaj lokaj magistratanoj apartenis al ĝi. Nur dum la Franca okupado (1795) la eklezio estis oficiale rekonita.
 
En la tempo de [[Napoleono]] ĝi estis je sia minimumo: laŭdire apenaŭ plu 2000 membroj. Pli poste en la 19a jc estiĝis florada periodo: multaj liberale pensantaj kalvinanoj foriris el la "granda" eklezio kaj aliĝis al la Remonstrantoj.
 
En la lasta kvarono de la 20a jc okazis longtempa diskutado inter la Nederlanda Reformita Eklezio, la Nederlanda Reformacia Eklezio kaj poste ankaŭ la Nederlanda Luterana Eklezio, kio finfine kondukis al kunfandiĝo en novan [[Protestanta Eklezio de Nederlando]]. Dum pluraj jaroj ankaŭ la Remonstrantoj partoprenis en la procedo, sed fine ili ne povis aliĝi, ĉar por tio ili unue devis subskribi kiel '''kredkonfeson''' la ''Artikolojn kontraŭ la RemonstrantojRemomnstrantoj'' el Dordrecht!
 
==Teologia kontribuo==
Linio 32 ⟶ 31:
*La Remonstrantoj daŭre defendis liberecon en la religio: ofte citata devizo estas jam delonge: "Unueco en la necesa, libereco en la necerta, en ĉio la paco". Multaj Remonstrantaj magistratanoj en la pli grandaj urboj ankaŭ helpis efektivigi sufiĉe tolereman etoson en la lando.
*Jam dum jarcentoj estas kutime en la diservoj, kie oni celebras la ''Manĝon de la Sinjoro'', ke oni invitas ĉiujn ĉeestantojn "sendepende ĉu membro vi estas de tiu ĉi aŭ ajna eklezio, ĉar nin ĉiujn invitas la Sinjoro" (praktiko, kiu nuntempe fariĝas iom pli ĝenerala).
*En la dua duono de l' 20a jc okazis tutlanda diskuto, kiu rezultis en tio, ke kiel supozeble unua eklezio en la mondo, la [[29an de novembro]] [[1986]] la Remonstrantoj forigis ĉian diskriminacion inter geaj kaj gejaj rilatoj: kiuj deziras nupti, tiuj tion povos fari antaŭ Dio. Ankaŭ el pluraj eksterlandoj multege da gejaj paroj vojaĝis al Nederlando por eklezie festi sian nupton. Intertempe pluraj aliaj eklezioj kaj la Nederlanda politiko transprenis ĉi tiun starpunkton: geja nupto nun eblas ankaŭ leĝe.
 
==Nuntempe==
Linio 48 ⟶ 47:
*'''La Remonstranta Frataro : informilo pri liberala eklezio nederlanda''' - el la nederlanda trad. [[Gerrit Berveling]] - Breda: [[VoKo]], 1990. - 20 p. Voĉoj kristanaj nr 19.
 
==Bibliografio==
*'''Staat in de vrijheid'''; de geschiedenis van de remonstranten (historio pri la Remonstrantoj) -- Zutphen 1982.
*'''De Remonstrantse Broederschap; biografische naamlijst 1905-2005''': gemeenten, landelijke organen, predikanten en proponenten, publicaties - (ĉiuj donitaĵoj pri lokaj komunumoj, landaj organoj, pastoroj kaj eldonaĵoj) -- Delft 2006.
 
==Eksterna ligo==
*[http://www.remonstranten.org/ de Remonstranten]
 
[[cy:Arminiaeth]]
{{Kristanismo}}
[[de:Remonstranten]]
[[en:Arminianism]]
[[es:Arminianismo]]
[[fr:Arminianisme]]
[[ia:Arminianismo]]
[[ja:アルミニウス主義]]
[[pl:Arminianizm]]
[[fi:Arminiolaisuus]]
[[sv:Arminianism]]
 
[[Kategorio:ProtestantismoKristanismo|Protestantsmo|Nederlando]]