Koncentrejo Mauthausen-Gusen: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017; kosmetikaj ŝanĝoj |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:mauthausen-barracks.jpg|eta|dekstra|320px|Enviciga spaco de Mauthausen - vido direkte al ĉefpordego]]
'''Mauthausen''' (ekde la jaro [[1940]] konata kiel '''Mauthausen-Gusen''') estis granda grupo de [[
Kvankam ĝi unue konsistis el unusola tendaro apud Mauthausen, iom post iom ĝi pli ampleksiĝis kaj ĝi fariĝis unu el la plej grandaj kompleksoj de [[labortendaro]]j en fare de [[Germanio]] kontrolata [[Eŭropo]]<ref name="Dobosiewicz_W_obronie">{{pl}} {{cite book | author =[[Stanisław Dobosiewicz]] | title =Mauthausen-Gusen; w obronie życia i ludzkiej godności | year =2000 | pages =191–202 | publisher =Bellona | location =Warsawa | id =ISBN 83-11-09048-3 }}</ref><ref name="Bischof">{{en}} {{cite book | author =[[Günter Bischof]] | coauthors =[[Anton Pelinka]] | title =Austrian Historical Memory and National Identity | year =1996 | pages =185–190 | publisher =Transaction Publishers | location = | id =ISBN 1-56000-902-0| url =http://books.google.com/books?ie=UTF-8&vid=ISBN1560009020&id=75l45XlpXTsC&pg=PA185&lpg=PA185&dq=Mauthausen&sig=bkPrYRhv5wuk1RG9fcmO-p6kYnU }}</ref>. Krom kvar ĉefaj subtendaroj, kiuj nomiĝis filioj, apud Mauthausen kaj proksime de Gusen estis en [[Aŭstrio]] kaj suda Germanio pli ol 50 pluaj subkoncentrejoj, kie arestitoj estis eluzataj kiel [[sklavo]]j. Al [[listo de subkoncentrejoj de Mauthausen|subordigitaj tendaroj de la komplekso de Mauthausen]] apartenis ankaŭ [[ŝtonminejo]]j, municiaj fabrikoj, [[minejo]]j, [[armilfabriko]]j kaj fabrikoj por fabriki ĉasaviadilojn de tipo [[Messerschmitt Me 262|Me 262]].
Linio 8:
== Historio ==
=== KZ Mauthausen ===
La [[8-an de aŭgusto]] [[1938]] estis ĝis Mauthausen apud [[Linz]] senditaj arestitoj el
Financaj rimedoj por la konstruo de la
Mauthausen devene servis kiel severe gvidita arestejo por ordinaraj [[krimulo]]j, [[prostituitino]]j <ref name="Żeromski">{{pl}} {{cite book | author =Tadeusz Żeromski | title =Międzynarodówka straceńców | year =1983 | pages = 76+| publisher =Książka i Wiedza | location =Warszawa | id =ISBN 83-05-11175-X }}</ref> kaj aliaj "neplibonigeblaj rompantoj de leĝo"<ref name="Heydrich">Kiel [[Reinhard Heydrich]] indikas en mallonga skriba raporto el la [[1-a de januaro]] de [[1941]]; v: Dobosiewicz, Stanisław, op.cit., p.12</ref>. La [[8-an de majo]] [[1939]] la tendaro ŝanĝiĝis en labortendaron kaj oni komencis uzi ĝin plej ofte por malliberigo de politikaj arestitoj<ref name="Marsalek">{{de}} {{cite book | author =[[Hans Marsalek]] | title =Die Geschichte des Konzentrationslagers Mauthausen (Historio de koncentrejo Mauthausen) | year =1995 | publisher =Österreichischen Lagergemeinschaft Mauthausen u. Mauthausen-Aktiv Oberösterreich | location =Wien-Linz }}</ref>.
Linio 23:
=== Sistemo de tendaroj de Mauthausen-Gusen ===
[[Dosiero:Austria Mauthausen sub-camps.png|eta|dekstra|250px|Mapo kun markigo de la plej signifaj [[listo de subkoncentrejoj de Mauthausen|la
{{ĉefartikolo|Listo de subkoncentrejoj de Mauthausen}}
Simile kiel senĉese plialtiĝis produkto de la komplekso de tendaroj de Mauthausen-Gusen, tiel plialtiĝis nombro de arestitoj samkiel la subkoncentrejoj mem. Eĉ kiam la tendaroj Dusen kaj Mauthausen devene servis al la lokaj ŝtonminejoj, en la jaro [[1942]] kaj pli poste ili estis envicigitaj en la germanan militan maŝinaron. Por akcepti plialtiĝantan nombron de la devigitaj laboristoj komenciĝis konstruado de subkoncentrejoj de Mauthausen ({{fremdlingve|de|Außenlager}}) en ĉiuj partoj de [[Aŭstrio]]. Fine de la milito enhavis ties listo 101 subkoncetrejoj (inkluzive de 49 ĉefaj subkoncentrejoj<ref name="Waller">{{en}} {{cite book | author =[[James Waller]] | title =Becoming Evil: How Ordinary People Commit Genocide and Mass Killing | year =2002 | pages =3–5 | publisher =[[Oxford University Press]] | location =Oxford | id =ISBN 0-19-514868-1| url =http://books.google.com/books?ie=UTF-8&vid=ISBN0195148681&id=dHBB4TJpĉ0C&pg=PA4&lpg=PA4&dq=Mauthausen&sig=40Bj2HNIG1t24SjCpEIzLNHJzdE }}</ref>), kiuj kovris plimulton de la moderna Aŭstrio ekde [[Vieno]] kaj ekde [[Passau]] sur limo kun [[Jugoslavio]]. La subkoncentrejoj estis apartigitaj laŭ ilia ĉeftasko en kelkajn kategoriojn:
Linio 32:
=== Mauthausen-Gusen kiel entrepreno ===
En la produktado samkiel ankaŭ en la profito Mauthausen-Gusen atingis la plej bonajn rezultojn el ĉiuj grandaj sklavaj laborcentrejoj inkluzive de
<br clear="all">
{| class=wikitable style="float:right;margin:15px;"
Linio 279:
== Vidu ankaŭ ==
* [[Listo de naziaj
* [[Simon Wiesenthal]]
|