Multfakulo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Leonardo da Vinci - Self-Portrait - WGA12798.jpg|dekstre|eta|250px|[[Leonardo da Vinci]] estas konsiderata kiel "Renesanculo" kaj estas unu el plej rekoneblaj multfakuloj.]]
'''Multfakulo''' aŭ '''polimato''' (de la greka πολυμαθής}, ''polymathēs'', "kiu multe lernis"),<ref name="Online Etymology Dictionary - Polymath"> La termino "polymath" estis unuafoje registrita en skriba [[angla]] komence de la [[17a17-a jarcento]] {{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?search=polymath&searchmode=none |title=Online Etymology Dictionary |accessdate= 2006-12-05 |year=2001 |author=Harper, Daniel}}</ref> aŭ '''universala klerulo''', foje simila al ''Renesanculo'', estas persono, kies [[sperto]] gamas al alta nombro de diversaj fakareoj. En malpli formalaj terminoj, Tutfakulomultfakulo (aŭ polimatiopolimato) povas simple esti iu kiu emas multe koni. Plej antikvaj sciencistoj estis polimatoj laŭ nunaj standardojnormoj.<ref>{{cite web|url=http://www.oup.co.uk/pdf/0-19-815248-5.pdf |title=1 Introduction: Greek Science in Context |format=PDF |date= |accessdate=2012-04-06}}</ref> La termino estis unuafoje uzata en la 17a17-a jarcento (koincide kun la koverto de sciencistoj en specialistoj jam ne tutfakulojmultfakuloj) sed la rilata termino, ''polihistoro'', estas antikva termino kun simila signifo.
 
La komuna termino ''Renesanculo'' estis uzata historie por priskribi polimatojn aŭ personojn kiuj deziris esti polimatojnpolimatoj.<ref>[http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861738117 Encarta dictionary].</ref> La koncepto eliris el nombraj grandaj pensuloj kiuj elstaris en multaj fakoj de artoj kaj scienco, kiaj [[Leonardo da Vinci]], [[Michelangelo]], [[Galileo Galilei]], [[Nicolaus Copernicus]], [[Michael Servetus]]<ref>[http://michaelservetusresearch.com/ENGLISH/index.html Michael Servetus Research] Retejo pri anatomia, farmakologia, teologia, gramatika, poezia, kartografia, astronomia kaj traduka verkaro de Michael Servetus.</ref> [[Gottfried Wilhelm Leibniz]] kaj [[Francis Bacon]]. La gravo de tiuj pensuloj estis atribuata al la posta ideo de la renesanca [[Italio]] esprimita de unu el ties plej elstara reprezentantoj, [[Leon Battista Alberti]] (1404–1472): ke "homo povas fari ĉion se tiu volas." <ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/497891/Renaissance-man Britannica — Renaissance-man]</ref> Tiu laŭtempe limigita termino eniris en la vortotrezoro dum la 20a20-a jarcento kaj estis aplikata poste al grandaj pensuloj kiuj vivis antaŭ kaj post la Renesanco kiaj [[Aristotelo]], [[Aviceno]], [[Johann Wolfgang von Goethe]], kaj [[Isaac Newton]]. Terminoj kiaj polihistoro, polimato aŭ eĉ universala genio estas foje uzataj kiel sinonimoj.
 
Lastatempaj tutfakulojmultfakuloj estus ekzemple [[Rabindranath Tagore]] kaj aliaj.
 
==Notoj==