Kurda lingvaro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
{| align="right" |
|[[Dosiero:Kurdish-inhabited area by CIA (1992).jpg|thumb|Kurdio|alternative=|maldekstra|500x500ra]]
|}
La '''kurdajkurda lingvojlingvo''' aŭ ''Kurdî'' estas kolektiva nomo por familio de kvin kurdaj lingvovariantoj parolataj de la kurdoj. La kurdaj lingvoj estas la [[lingvoj]] de la [[kurdoj]] kiuj loĝas en [[Kurdio]] (aŭ Kurdistano). Ĝi apartenas al [[irana lingvaro|irana grupo]] de la [[hindirana lingvaro]], kiu estas unuagrada branĉo de la [[hindeŭropa lingvaro]]. La kurda lingvo estas parolata en [[Turkio]], [[Sirio]], [[Irako]] ([[Aŭtonoma Regiono Kurdistano]]), [[Irano]], [[Armenio]], [[Turkmenio]] kaj [[Azerbajĝano]]. Depende de la fontoj, ĝi havas inter 35 milionojn kaj 40 milionojn da parolantoj, plejparte dulingvaj.
[[Dosiero:Idioma kurdo.PNG|thumb|La regnoj kie tie kurda lingvo estas parolata]]
La '''kurdaj lingvoj''' estas la [[lingvoj]] de la [[kurdoj]] kiuj loĝas en [[Kurdio]] (aŭ Kurdistano). Ĝi apartenas al [[irana lingvaro|irana grupo]] de la [[hindirana lingvaro]], kiu estas unuagrada branĉo de la [[hindeŭropa lingvaro]]. La kurda lingvo estas parolata en [[Turkio]], [[Sirio]], [[Irako]] ([[Aŭtonoma Regiono Kurdistano]]), [[Irano]], [[Armenio]], [[Turkmenio]] kaj [[Azerbajĝano]]. Depende de la fontoj, ĝi havas inter 35 milionojn kaj 40 milionojn da parolantoj, plejparte dulingvaj.
 
[[Kurmanĉi]] estas parolata en la nordaj partoj de [[Kurdio]] (plejparte [[Turkio]]) kaj la [[Sorana lingvo|sorana]] en la iraka aŭtonoma regiono de Kurdio. Ĉi tiuj multe diferencas ne nur en lingvaĵo, sed ankaŭ en la fakto, ke kurmanĉi uzas la latinan alfabeton dum la sorana uzas la persan alfabeton (ne araban, ĉar fakte en en la sorana oni skribas ankaŭ vokalojn).
Mokriani-dialekto de Centra Kurda estas vaste parolita en Mokrian. Piranshahr kaj Mahabad estas du ĉefurboj de la Mokrian-dialekta areo.
 
== Lingvo-kodoj ==
Linio 13 ⟶ 12:
DIN 2335 : '''KU'''
 
== SkriboSkriboj ==
 
Depende de la lando, ĝi uzas tri diversajn [[alfabeto]]jn: la [[latina alfabeto|latinan]], la [[cirila alfabeto|cirilan]], kaj la [[araba alfabeto|araban]], adaptitajn al la specifaj sonoj de la lingvovartiantoj.
 
La [[Latinalatina alfabeto]] deestas la kurdaĉefa lingvo,alfabeto kiude estasla ĝiaplej precipaparolata alfabeto,kurda estaslingvovarianto (kurmanĝi). jena:
 
'''latinalfabete'''
31 [[litero]]j:
Majukloj
A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X Y Z
Malgrandlitere
a b c ç d e ê f g h i î j k l m n o p q r s ş t u û v w x y z
Ĝi havas :
 
31 [[litero]]j<nowiki/>n :
 
{| style="font-size:200%;text-align:center;font-weight:bold;line-height:1.25em"
Linio 25 ⟶ 31:
|}
 
8 [[vokalo]]jvokaloj:
 
{| border="1" cellspacing="0" padding="5"
Linio 41 ⟶ 47:
| Esperanta || b || ĝ || ĉ || d || f || g || h || ĵ || k || l || m || n || p || _ || r || s || ŝ || t || v || ŭ || ĥ || j || z ||
|}
 
'''arabalfabete :'''
ى, ێ, ﮪ , ﻭﻭ, ﻭ , ﯙ , ﻥ , ﻡ , ﻝ, ڵ, ﮒ, ﮎ, ﻕ, ڤ, ﻑ, ﻍ, ﻉ, ﺵ, ﺱ, ﮊ, ﺯ, ڕ, ﺭ, ﺩ, ﺥ, ﺡ, ﭺ, ﺝ, ﺕ, ﭖ, ﺏ, ﺋ, ﺍ
'''cirilalfabete :'''
А, Б, В, Г, Г', Д, Е, Ә, Ә́, Ж, З, И, Й, К, К', Л, М, Н, О, Ö, П, П', Р, Р', С, Т, Т', У, Ф, Х, Һ, Һ', Ч, Ч', Ш, Щ, Ь, Э, Q, W
 
 
== Vortaro ==