Vikipedio

15-a de novembro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
e Bot: korekto de urbonomo laŭ artikolonomo
→‎Eventoj: Venceslau Brás iĝis prezidento
Linio 6:
* [[1492]]: En taglibro de la [[ekspedicio]] de [[Kristoforo Kolumbo]] al [[Nova Mondo]] aperis la unua mencio pri [[tabako]]
* [[1533]]: [[Francisco Pizarro]] nome de la hispana reĝo konkeris [[inkaa imperio|inkaan imperion]] okupiĝante ties ĉefurbon [[Kusko]]
* [[1577]]: Angla [[korsaro]] [[Francis Drake]] ekspediciis tra [[Pacifiko]] kontraŭ hispanaj [[kolonio]]j, dum kiukio [[ĉirkaŭnavigado|ĉirkaŭnavigis]] la [[Tero]]n
* [[1702]]: En [[Vroclavo]] ekfunkciis [[Akademio]], la unua en [[Silezio]], kiu estiĝis danke al germanaj [[altlernejo]]j kaj pola [[Lviva Universitato|Universitato al Johano Kazimiro]] en [[Lvovo]]
* [[1777]]: [[Pensilvanio]]: Kontinenta Kongreso interkonsentis pri la [[Artikoloj de Konfederacio]]
Linio 12:
* [[1812]]: [[Franca invado al Rusio|Moskva kampanjo]]: batalo de Krasnij ([[Smolenska provinco]]) inter armeo de [[Miĥail Kutuzov]] kaj retiriĝanta armeo de [[Napoleono]] komenciĝis
* [[1863]]: [[Kristiano la 9-a (Danio)|Kristiano la 9-a]] iĝis reĝo de Danio
* [[1868]]: [[Erupcio]] de [[vulkano]] [[Vezuvio]], unu el kvino de la plej danĝeraj, okazis
* [[1884]]: [[Berlina Konferenco]] komenciĝis - eŭropaj [[mondpotenco]]j ekdecidis pri [[disdivido de Afriko]]
* [[1889]]: [[Brazilo]] fariĝis respubliko post la ellandiĝo de Pedro la Dua.
* [[1894]]: [[Prudente de Morais]] iĝis prezidento de Brazilo
* [[1908]]: '''[[Kongo Belga]] ekestiskreiĝis'''
* [[Unua mondmilito]]:
* [[1915]]: Oni refoje malfermis [[Universitato de Varsovio|Universitaton de Varsovio]] (pro konsento de germanaj [[okupado|okupaciaj]] regopovoj)▼
** [[1914]]: [[Venceslau Brás]] iĝis prezidento de [[Brazilio]] - oktobre 1917 lia registaro [[militdeklaro|deklaris militon]] al [[Centraj Potencoj]]
▲** [[1915]]: Oni refoje malfermis [[Universitato de Varsovio|Universitaton de Varsovio]] (pro konsento de germanaj [[okupado|okupaciaj]] regopovoj)
* [[1918]]: Papo [[Benedikto la 15-a]] sendis mesaĝon, pere de manoj de ĉefepiskopo, al la [[poloj|pola]] nacio pro reakiro de [[sendependeco]]
* [[1918]]: [[Delfim Moreira (prezidanto de Brazilo)|Delfim Moreira]] iĝis prezidento de Brazilo
* [[1920]]: '''[[Libera Urbo Dancigo]] fariĝis, surbaze de la [[traktato de Versajlo]], [[urboŝtato]] sub protekto de [[Ligo de Nacioj]]'''
* [[1920]]: En [[Ĝenevo]] unuafoje kunsidis Asembleo de la [[Ligo de Nacioj]]
* [[1922]]: [[Respubliko de Fora Oriento]] aniĝis al [[Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko]]
* [[1934]]: Polaj kaj germanaj [[diplomatio|diplomatiejoj]] rangiĝis al [[ambasadejo]]j
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: '''[[Varsovio]]: laŭ dispono de germanaj regopovoj oni rompis [[lekcioleciono]]jn en ĉiuj [[lernejo]]j''' por kontraŭstari al "disvastigo de [[tifo]]-[[epidemio]]", kio estis preteksto por fermo de [[mezlernejo]]j; germanaj regopovoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] rompis ĝian "mal[[industriiĝo]]n", fermis polajn mezlernejojn kaj komencis konfiski havaĵon de la pola ŝtato; germanaj specialaj [[juĝejo]]j ekzistis ĉi tage en [[Bydgoszcz]], [[Częstochowa]], [[Katowice]], [[Kielce]], [[Krakovo]], [[Lodzo]], [[Piotrków Trybunalski]], [[Poznań]], [[Przasnysz]] kaj [[Radom]], kiuj jam verdiktis sume pri 90 [[mortpuno]]j; en [[Poznań]]-[[Fortikaĵo]] VII pereis Witold Noskowski, ĵurnalisto kaj redaktoro, arestita la 1-an de septembro; ĉ. la 15-a de novembro germanoj pafmortigis Jerzy de Tramecourt, [[vojevodio|vojevodon]] de [[Lublinio]]
** [[Parizo]]: generalo [[Józef Haller]] subskribis komunikaĵon pri '''ekesto de komisiono registranta dokumentojn pri la germana [[invado en Pollandon]]'''; Komitato de [[Ministro]]j por Aferoj de la Lando decidis turni sin al [[Usono]] kaj aliaj [[ŝtato]]j kun peto pri materia helpo al loĝantaro de [[okupado|okupata]] Pollando
** [[Soveta invado en Pollandon]]: [[Kievo]]: prezidiumo de la Supera Soveto de '''[[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]] dekretis pri enkorpigo de Okcidenta Ukrainio (parto de polaj [[Orientaj Limregionoj]])'''; en soveta [[militkaptito|militkaptitejo]] en [[Starobilsk]] restis 3946 polaj militistoj;
** [[1940]]: Ĝis tiu ĉi tago [[germanoj]] [[deportado|deportis]] al ĜG 294 336 [[poloj]]n, en tio de [[Varto]]-Lando 234 620, de polaj teritorioj enigitaj al [[Orienta Prusio]] 14 636, de [[Supra Silezio]] 14 322 kaj de areo [[Gdańsk]]-[[Okcidenta Prusio]] 30 758; '''germanaj regopovoj fermis por poloj aliron al la [[varsoviaVarsovia geto]]'''
** '''[[Londono]]: laŭvica monografia numero "Polish Fortnightly Review" aperis, tute dediĉita al [[soveta invado en Pollandon|soveta okupado de Pollando]]''' kun la subtitolo: "[[Orientaj Limregionoj|The Eastern Provinces of Poland]] under Soviet Occupation"; [[Perth]] (Britio): solena malfermo de pola [[librovendejo]] kun ĉeesto de brigada generalo Marian Kukiel
** [[1941]]: Taĉmento de [[SS (organizo)|SS]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Byszwałd (proksime al [[Iława]]) 14 personojn alveturigitaj de [[malliberejo]] en [[Grudziądz]] kaj mortkondamnitaj pro bruligo de [[garbejo]] apartenanta al germano; '''ĉefo de [[Varsovio|varsoviaVarsovia]] areoAreo ordonis establi [[Treblinka (koncentrejo)|koncentrejon Treblinka]]'''; en [[Krakovo]] germana distriktestro ordigis forigi de [[preĝejo]] [[bildo]]n de [[Maria (patrino de Jesuo)]] kun surskribo "[[Reĝino]] de [[Krono de la Regno de Pollando|Pola Krono]]"; [[Radom]]: "Kiel pola [[kamparano]] iras morti" - [[letero]] de [[mortpuno|mortpunito]]: ''Morgaŭ [[ekzekuto|ekzekutos]] nin dekkelkajn. (...) Mi ne scias, kia [[morto]] min atendas, sed hoduaŭ mi konfesos malferme, ke tio estos nenio kompare al [[torturo]]j, kiajn oni faris al mi dum tiuj ĉi 6 monatoj kaj 19 tagoj. (...) Ne estas al mi malagrable morti, ĉar mi ĉion eltenis kaj nenion oni de mi forŝiris, kio povus malutili al aliaj. Nur malagrable estas al mi, ke oni ne permesis al mi [[konfeso]]n antaŭ la morto. (...) Adiaŭu de mi Franek, kaj diru al li, ke adiaŭnte lin mi kredas, ke en ĝusta momento li [[venĝo|venĝos]] mian turmenton kaj morton, antaŭ ĉio kontraŭ tiuj, kiuj [[perfido|perfidis]] min; kaj li certe konjektas tiun, kiu estas perfidulo'' (publikigita en 1942 en [[Teherano]] kaj [[Nov-Jorko]])
** [[1942]]: [[Arkivo Emanuel Ringelblum]]: aganta en [[Varsovia geto]] esplor-dokumenta skipo preparis por pola [[ekzilo|ekzila]] registaro en [[Londono]] kaj registaroj de [[aliancanoj]] raporton titolitan "Likvido de [[judoj|juda]] [[Varsovio]]" - la raporton forveturigis [[Okcidenta Eŭropo|Okcidenten]] [[Jan Karski]];
** Politika Interkompreniga Komitato akceptis [[statuto]]n de Registar-Delegitaro por Lando, prilaboritan de Delegito [[Jan Piekałkiewicz]]
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis kaj parte vivbruligis en Zbulitów Mały (proksime al [[Radzyń Podlaski]]) ĉ. 30 personojn, en Krasówka dekkelkajn kaj en [[Zakopane]] 5; en malliberejo en [[Lodzo]] germanoj [[mortpuno|mortpunis]] 12 polojn kaj entreprenis grandan homkapton sur stratoj de [[Sochaczew]], [[Żyrardów]] kaj [[Krakovo]]
** '''[[Porajmos]]: [[Heinrich Himmler]] decidis, ke [[ciganoj]] kaj "partaj ciganoj" estu traktataj same kiel [[judoj]]'''
** [[1944]]: Germanaj regopovoj [[setlado|setligis]] ĝis tiu ĉi tago en enkorpigitaj teritorioj 631 485 germanojn de [[Estonio]], [[Litovio]] kaj [[Latvio]], de orienta [[Malgrandpollanda Provinco|Małopolska]], [[Volinio]], areo de rivero [[Narew]], de [[Lublinio]], [[Besarabio]], de [[Bukovino]], [[Dobruĝo]], de Sovetunio ([[Nigra Maro]]), [[Bosnio]] kaj [[Alzaco]]; ĝis tiu ĉi tago forveturis de Pollando al [[Sovetunio]] 974 [[ukrainoj|ukrainaj]] familioj - entute 3505 personoj
* [[1945]]: [[Zoltán Tildy]] iĝis [[Listo de hungaraj ĉefministroj|ĉefministro de Hungario]]
* [[1947]]: Siria [[bruna urso]] ''[[Wojtek]]'', adaptita de la soldatoj de la 22-a Proviz-Kompanio de [[Artilerio]] de la pola armea generalo [[Władysław Anders]] kaj trairinta la [[batalo|batal]]vojon de [[Irako]] ĝis [[Italio]], estis transdonita al [[bestoĝardeno]] en la ĉefurbo de Skotlando [[Edinburgo]]
* [[1955]]: '''[[Metroo de Sankt-Peterburgo]] ekfunciis en Leningrado'''
* [[1955]]: [[Japanio]]: [[Liberala Demokrata Partio (Japanio)|Liberala Demokrata Partio]] fondiĝis
* [[1977]]: Premiero de la usona sciencfikcia filmo pri [[nifo]]j - [[Close Encounters of the Third Kind|''Apudaj renkontoj de la tria speco'']]
* [[1983]]: [[Turka Respubliko Norda Kipro]] formiĝis
* [[1987]]: '''[[Rumanio]]: en [[Brașov]] eksplodis laborista [[ribelo]] kontraŭ komunista reĝimo de [[Nicolae Ceaușescu]]'''
* [[1988]]: La unua senhoma flugo de soveta [[kosmopramo]] [[Buran]] okazis
* [[1989]]: [[Lech Wałęsa]] kiel la tria fremdlandano ne estanta [[ŝtatestro]] aŭ [[ĉefministro]] (post markizo [[Marie-Joseph Motier, markizo de La Fayette|Marie-Joseph Motier]] kaj [[Winston Churchill]]) ekparolis al ambaŭ ĉambroj de la [[Usona Kongreso]]
Linio 49 ⟶ 51:
* [[2001]]: [[Esperantujo]]: Komenco de la [[Vikipedio en Esperanto]].
* [[2002]]: [[Hu Jintao]] iĝis ĝenerala sekretario de la [[Komunista Partio de Ĉinio]]
* [[2003]]: '''En [[Kopenhago]]: okazis la 1-a [[Junulara Eŭrovido-Kantokonkurso 2003|Junulara Eŭrovido-Kantokonkurso]] okazis'''
* [[2004]]: La unua eŭropa lunsondilo [[SMART-1]] enorbitiĝis
* [[2010]]: En [[Pollando]] oni enkondukis [[Pasiva fumado|malpermeson fumi]] en publikaj lokoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/15-a_de_novembro"