Vintra milito: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- ĉ. + ĉirkaŭ )
Linio 23:
Sovetunio asertis jam 3 tagojn antaŭ la ekatako, ke la finna [[artilerio]] atakis ties patrolon. La finna [[registaro]] rifuzis, kontestis tion kaj deziris pliajn pritraktojn. Sovetunio neglektis la pliajn [[diplomatio|diplomatiajn]] klopodojn kaj rompis la [[neagresa pakto|neagresan pakton]]? de [[1932]]. Pli poste montriĝis, ke la soveta intenco estis – kun aprobo de Hitler-Stalin-pakto – la tuta okupo de Finnlando kaj [[Baltio]] (por fondi sur la tuta teritorio de Finnlando kaj Karelio [[Karela-Finna Soveta Respubliko|Karela-Finnan Sovetan Respublikon]] kadre de Sovetunio, kiu estis fondita "inercie" en 1940 surbaze de nur Karelio).
 
La finna armeo estis mobilizita, sed tre malbone ekipita per armiloj. La armeo konsistis el 130.000 homoj (pli poste entute 160.000) kun malnova milita tekniko, nesufiĉa [[municio|municiaj]] rezervoj kaj 40 [[tanko]]j, kiuj devis kontraŭbatali la sovetian fortosuperecon. La Ruĝa Armeo havis por la atako 23 [[divizio (armeo)|diviziojn]] kun 525.000 homoj kaj pli ol 2.000 tankojn, ĉ.ĉirkaŭ 800 flugmaŝinojn kaj la minacan ''Baltan Floton'' ĉe la suda marbordo de Finnlando. Aliflanke la granda forto de sovetia armeo estis, kiel evidentiĝis, malbone preparita por milito en severaj vintraj kondiĉoj, grava elcentaĵo de pereintaj soldatoj estis frostiĝintoj.
 
== La milito ==
Linio 52:
== Sekvoj ==
[[Dosiero:Finnish areas ceded in 1940.png|eta|210px|Ruĝe estas markitaj teritorioj, kiujn Finnlando cedis al Sovetunio rezulte de la Vintra milito]]
La milito kaŭzis morton de 27.000 finnoj (48 243 laŭ sovetiaj datumoj) [http://www.winterwar.com/War%27sEnd/casualti.htm#recent] kaj ĉ.ĉirkaŭ 127.000 sovetiajn mortintojn [http://www.winterwar.com/War%27sEnd/casualti.htm#dead]. Laŭ la armistica kontrakto, Finnlando devis transdoni Karelion kun urboj [[Viborg|Viipuri]], [[Käkisalmi]], [[Sortavala]] kaj [[Petŝenga|fiŝistan duoninsulon]] ĉe la norda maro (ĉ. dekono de la tuta teritorio). La sud-okcidenta duoninsulo [[Hanko]] estis ludonita kaj [[trairo|transitrajtoj]] en suda Finnlando estis certigitaj por Sovetunio.
 
En Germanio estiĝis dum la Vintra milito fatala mistaksado pri fortoj de la Ruĝa Armeo, kiun oni rigardis ne plu egalranga malamiko.