1-a de septembro: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Giorno2 (diskuto | kontribuoj) Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto de poŝaparata retejo |
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- ĉ. + ĉirkaŭ ) |
||
Linio 37:
* [[1935]]: Litova [[mararmeo]] kreiĝis
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: '''Sen [[militdeklaro]] [[Germanio]] kaj [[Slovaka ŝtato]] frumatene [[invado en Pollandon|invadis Pollandon]] - komenco de la dua mondmilito''' (ĉ. 70 milionoj de [[homo]]j pereos, en tio 6 milionoj de [[poloj|polaj]] civitanoj); prezidento [[Ignacy Mościcki]] enkondukis [[militjuro]]n sur teritorio de la tuta [[Pollando|lando]]; [[sieĝo de Westerplatte]]: pola militunuo pripafata de 11 [[kanono]]j de gaste alveninta kirasita [[batalŝipo]] - '''la unua [[batalo]] de la milito daŭranta 7 tagojn''' (anstataŭ dekkelkaj horoj planataj de [[germanoj]]); [[Bombado de Wieluń]] - la unua germana atako per 50 [[tuno]]j da [[bombo]]j al civilaj celoj (nova germana [[normo]], kontraŭa al la [[internacia juro]] - '''la unua germana [[militkrimo]] de la milito''') - la urbo detruiĝis 75% (laŭvice [[malsanulejo]], [[sinagogo]], [[preĝejo]]),
** '''Registaro de [[Sovetunio]] ebligis al [[germanoj]] uzi [[radiostacio]]n en [[Minsko]] por ke ili povu [[ĉifrado|ĉifre]] instrui siajn [[bombaviadilo|bombaviadilistojn]]'''; germana instrukcio por gazetaro: skribi, ke poloj [[provoko de Gliwice|atakis la unuaj]] kaj en titoloj eviti la vorton ''milito'', kaj informi pri 1,2 mln de germanoj vivantaj en Pollando (la vera nombro estis
** [[1940]]: '''[[Heinrich Himmler]] direktis al batalo kontraŭ pola [[rezistomovado]] "specialan [[bataliono]]n de [[krimo|krimuloj]] komandatan de [[Oskar Dirlewanger]] sub kontrolo de [[SS (organizo)|SS]]'''; en pola [[Asocio de Armita Batalado]] estis 3733 [[oficiro]]j kun substandarditoj kaj 15 981 suboficiroj; en [[Varto]]-Lando fondiĝis [[konspiro|konspira]] Armia Narodowa (Nacia Armeo); germanaj regopovoj en [[Varsovio]] fiksis polican horon de la 21-a vespere ĝis la 5-a matene; la unuaj n-roj de germanaj gazetoj por poloj aperis en Varsovio kaj [[Krakovo]];
** [[Nov-Jorko]]: "Nowy Świat" informis (post du tagoj), ke en [[Ĝenevo]], [[Lisbono]], [[Cape Town]] kaj [[Ŝanhajo]] okazis funebraj ceremonioj lige al datreveno de la germana [[invado en Pollandon]]; [[Stokholmo]]: "Socialdemokraten" konstatis, ke la pola defendo postulas alian pritakson: ''Armea supereco de Germanio estis en Pollando multe pli alta ol en Francio, tamen sen ajna helpo, la polaj izolitaj [[armitaj fortoj]] pli longe rezistis kaj pli atakeme, ol la francaj''; en kartvela preĝejo en [[Istanbulo]] okazis [[meso (diservo)|meso]] kun partopreno de polaj soldatoj el internigejo en Kadikoyu; en [[Münchenbuchsee]] aperis la unua revuo por internigitaj polaj soldatoj "Goniec Obozowy" (Tendara Kuriero), eldonata ĝis junio 1945; [[Londono]]: "Wiadomości Polskie" citis fragmenton de la libro de Axel Heyst, ''After Hitler'': ''Kompare al ĉi tiu ago de revenĝo kaj malamo, la tri fruaj [[dispartigoj de Pollando-Litovio]] ŝajnas modelo de logiko kaj prezento de bonaj moroj. Fakte, la kvara dispartigo de Pollando naskiĝis de malamo kaj revenĝo . (...) Lume de tiuj ĉi faktoj la pola [[tragedio]] superas ĉiujn malfeliĉojn kaj [[katastrofo]]jn , kiuj falis al iu ajn nacio de Eŭropo en la modernaj tempoj''
** [[1941]]: Germanaj regopovoj enkondukis en [[Lvovo]] apartajn [[tramo|tram]]-vagonojn destinitaj "nur por judoj"; en [[Lodzo]] aperis [[konspiro|konspira]] junulara organizaĵo "Promieniści"; en [[Varsovio]] fondiĝas [[konspiro|konspira]] organizaĵo Polscy Socjaliści (Polaj [[Socialistoj]])
** '''Ĉefa Sekur-Oficejo de [[Nazia Germanio]] enkondukis devon marki [[judoj]]n per [[Stelo de Davido]]''' en [[Protektorato Bohemio kaj Moravio]], Nazia Germanio kaj en enkorpigitaj al ĝi polaj teritorioj; aktorino Sarah, filino de [[Winston Churchill]] apelacias per [[Londono|Londona]] radio pri helpo al polaj [[rifuĝintoj]]; en [[Blackpool]] aperas nova dusemajna revuo "Skrzydła. Wiadomości ze Świata" (Flugiloj. Sciigoj el la Mondo)
** [[1942]]: '''[[Pola Enlanda Armeo]] transdonis al [[Londono]] sian [[dokumento]]n pri [[ekstermejo|ekstermado]] de [[judoj]]'''; Organizaĵo de Eta [[Sabotado]] okaze de la datreveno de eksplodo de la dua mondmilito disĵetis en [[Varsovio]]
** [[1943]]: [[Volinia masakro]]: [[ukraino]]j murdis en Siomaki dekkelkajn polojn; taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] de la 31-a de aŭgusto ĝis la 1-a de septembro konkeris por kelkaj horoj [[Końskie]] mortigante 10 agentojn de [[gestapo]] kaj prenante provizon kun [[municio]]; en [[Poznań]] reaktiviĝis konspira organizaĵo "Polska Niepodległa" (Pollando Sendependa) kun [[spionado|spiona]], [[sabotado|sabota]] kaj [[propagando|propaganda]] celo; en [[Pińczów]] aperis unua n-ro de [[skoltismo|skolta]] subtera revuo "Dywersant" (Flanka Atakanto); '''"[[Biuletyn Informacyjny]]" aperis en eldonkvanto de 43 mil ekzempleroj'''
** Polaj [[ĉasaviadilo|ĉasaviadilistoj]] pafalterigis ĝis tiu ĉi tago 570 malamikajn [[aviadilo]]jn certe, 152 verŝajne kaj 192 difektis
|