Lingva justeco: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Lingva teritorieco
Linio 1:
'''Lingva justeco''' estas relative nova, sed kreskanta interfaka studkampo: [[politika filozofio]]<ref>(en) Helder De Schutter, ''[https://www.researchgate.net/publication/248904677_Language_policy_and_political_philosophy_On_the_emerging_linguistic_justice_debate Language policy and political philosophy: On the emerging linguistic justice debate]'', ''en ;'' [[Language Problems and Language Planning]], 31(1):1-23, januaro 2007.</ref><ref>(en) Peter Ives, 2014, ''[https://core.ac.uk/download/pdf/144470617.pdf De-politicizing language: obstacles to political theory’s engagement with language policy]'' (pdf), Springer</ref>, [[ekonomiko]]<ref>(en) [[Bengt-Arne Wickström]], 2017, [https://www.projekte.hu-berlin.de/de/oekonomie-und-sprache/publikationen/bericht-17-1 ''An economics approach to language policy and linguistic justice''], Research group “Economics and language”, Humboldt Universität zu Berlin.</ref>, [[socilingvistiko]], [[interlingvistiko]], [[esperantologio]], [[lingvaj rajtoj]], edukadscienco ktp.
 
Dum kelkaj teorioj interesiĝas pri la subtenado de lingva diverseco, aliaj donas plian gravecon al aliaj temoj, kiel egaleco de ŝancoj aŭ al la diversgrada redukto de malegalecoj pere de [[Esperanto]] aŭ de la [[La angla|angla]] kiel [[Lingvafrankao|lingvafankao]].
 
== Difino de lingva justeco ==
Ne ekzistas en la scienca literaturo iu ĝenerala difino de 'lingva justeco'. Ĉar neniu normiga teorio de justeco ekzistas, la kampo de lingva justeco ankaŭ restas dividita rilate al la difino aro de normigaj gvidlinioj kiuj konsistigus justecon inter parolantoj de malsamaj lingvoj<ref name=":0">(fr, en) Laudan Vaezmir, [https://padl-lrsp.uottawa.ca/sites/default/files/images/stories/Publications_and_Media/LinguisticJustice.pdf Langues et justice] p. 4, 30 (pdf).</ref>.
 
== Kritiko ==
[[Jacqueline Mowbay]] en ŝia libro ''Linguistic justice - international law and language policy'' (lingva justeco - internacia juro kaj lingvopolitiko) asertas ke kvankam "internacia juro povas havigi ilon por defii malegalecojn en la lingva kampo, ĝi samtempe povus limigi ĝian emancipan potencialon pro la limigoj esence propraj al tiu diskurso"<ref>Linguistic Justice in International Law: ''[https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11196-010-9177-6 An Evaluation of the Discursive Framework]'', Mowbray, J. Int J Semiot Law (2011), Volume 24, Issue 1, pp. 79–95 , Springer.</ref>.
 
== Lingva teritorieco kaj lingva justecco ==
Hodiaŭ jam parolantoj de lingvoj nefrankaoj, kutime jam dulingvanoj kaj poliglotoj, spertas tutmonde lingvan mal-justecon pro tio ke parolantoj de la ne-lingvafrankaoj ĝentile akceptas adapti sin al parolantoj de la lingvafrankao "kvazaŭ ĉiam la samaj personoj devus cedi sian lokon sur la trotuaro"<ref>(fr) Philippe Van Parijs, «[http://www.college-de-france.fr/site/anne-fagot-largeault/guestlecturer-2008-10-15.htm La justice linguistique en Europe et dans le monde]», prelego farita en Collège de France, la 15-an de oktobro 2008.</ref>.
 
Akceptigi la plian uzon de simbole potenca lingvofrankao (angla, franca, hispana, portugala, rusa, ĉina,..) kondukas al situacioj en kiuj la pli malfortaj kaj pli regataj lingvoj pli kaj pli devaluas kaj ilia reala uzo malkreskas, samkiel ilia lingva kapitalo. Tial Philippe Van Parijs ne estas favora al "libera lingva merkato" kaj pledas por limigo kaj korekto de la merkato per politikoj de lingva teritorieco, eĉ [[lingva imposto]], por ke la regataj lingvoj ne nur povas postvivi, sed ankaŭ atingi egalan dignon<ref name=":0" />.
 
== Esperanto kaj lingva justeco ==
Linio 22 ⟶ 30:
#(en) Baake P. & Borck R. (2007), ''Rights, and language rights: On the fair treatment of linguistic minorities''. En : Public Economics and Public Choice: Contributions in Honor of Charles B. Blankart, Berlin, Springer, 81–102
#(en) Skutnabb-Kangas, Tove, ''Linguistic genocide in education or worldwide diversity and human rights?'', Mahwah, New Jersey & London: Lawrence Erlbaum Associates, 2000. ISBN <nowiki>tel:978-0805834680</nowiki>.
#Gazzola, Michele & Grin, François, ''[http://www.michelegazzola.com/attachments/File/Papers/DYLANBOOK.pdf Assessing efficiency and fairness in multilingual communication : towards a general analytical framework]''(pdf)'','' AILA review 20:87-105.
 
==Vidu ankaŭ==