15-a de marto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- (n. ĉirkaŭ [[ + (naskiĝis ĉirkaŭ [[)
→‎Eventoj: Akbar forigis imposton de alikredantoj
Linio 8:
* [[-44]]: [[Romo]], Teatrejo de [[Pompeo]]: '''en provizora senat-kunsidejo, estis murdita de [[komploto|komplotistoj]] [[Julio Cezaro]]''', sub gvido de [[Kajo Kasio Longino]] kaj [[Marko Bruto]] - postmorte deigita
* [[-40]]: En konkerita de la armeo de [[Cezaro Aŭgusto]] [[Peruĝo]] oni mortkondamnis pli ol 300 [[senato|senatanojn]] kaj membrojn de riĉegaj [[nobelo]]j kaj oferis sur [[altaro]] al [[Julio Cezaro]]
* [[493]]: En konkerita [[Raveno]], venka reĝo de [[ostrogotoj]] [[Teodoriko la Granda]] murdis venkitan [[Ĝermanaj popoloj|ĝermanan]] tribestron [[Odoakro]]
* [[933]]: Reĝo de Germanio [[Henriko la 1-a, la Birdisto]], venkis [[hungaroj]]n en batalo apud rivero [[Unstrut]]
* [[1000]]: [[Pollando]]: la 1-a Kongreso de [[Gniezno]] finiĝis, t.e. la renkonto de imperiestro [[Oto la 3-a (Sankta Romia Imperio)|Oto la 3-a]] kun pola duko [[Boleslao la 1-a (Pollando)|Boleslao la 1-a]]; - oni fondis la unuan eklezian provincon
* [[1077]]: Opozicio kontraŭ [[Henriko la 4-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 4-a]] elektis kiel reĝon de Germanio [[ŝvaboj|ŝvaban]] princon Rudolfo
* [[1079]]: '''[[Selĝuka Imperio]]: [[sultano]] de [[Turko-Selĝukoj]] [[Malikŝah la 1-a]] enkondukis [[Persa kalendaro|persan kalendaron]]'''
* [[1412]]: [[Packontrakto]] de [[Stará Ľubovňa]] inter la pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] kaj la reĝo de Hungario kaj Germanio [[Sigismondo (Sankta Romia Imperio)|Sigismondo]]
* [[1493]]: [[Kristoforo Kolumbo]] alvenis al la haveno [[Palos de la Frontera]] finante la unuan ekspedicion al la [[Nova Mondo]]
* [[1564]]: [[islamo|Islamana]] imperiestro [[Jalaluddin Muhammad Akbar]], reganto de la [[Norda Barato]], abolicis en sia [[Mogola Imperio]] imposton de alikredantoj
* [[1595]]: En fondita de si urbo [[Zamość]] '''kanceliero Jan Zamoyski malfermis la unuan en [[Pollando]] privatan [[altlernejo]]n, nomatan poste [[Akademio de Zamość]]'''
* [[1765]]: [[Varsovio]]: reĝo [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]] fondis [[kadeto|Kadetan]] Lernejon
* [[1781]]: [[Usona Milito de Sendependeco]]: batalo de [[Greensboro (Norda Karolino)|Guilford Court House]]
* [[1799]]: Venko de franca armeo, komandata de [[Napoleono]], kontraŭ la [[turkoj|turka]] en batalo de [[Nablus]]
* [[1812]]: '''[[Usono]]: la unua rusa setliĝo [[Fort Ross]] fondiĝis en [[Kalifornio]]'''
* [[1820]]: [[Majno]] fariĝis la 23-a ŝtato de [[Usono]].
* [[1848]]: [[Revolucio de 1848|Printempo de popoloj]]: '''en [[Peŝto]] eksplodis [[Hungara revolucio de 1848|hungara revolucio]] kontraŭ [[Aŭstria Imperio]]''' - junaj radikaluloj sub gvido de [[Sándor Petőfi]] postulis forigon de [[cenzuro]], establon de sendependa registaro, egalrajtecon de civitanoj kaj likvidon de [[servuteco]]
* [[1863]]: Germana astronomo [[Karl Theodor Robert Luther]] malkovris asteroidon [[78 Diana|Diana]]
* [[1874]]: Imperiestro de [[Annam]] subskribis en [[Sajgono]] traktaton kun [[Francio]], en kiu [[Vjetnamio]], konservante [[suvereneco]]n, sindevigis konsulti eksterlandan politikon kun Francio kaj agnoskis ties regadon en [[Koĉinĉino]]
* [[1892]]: '''Usona inĝeniero kaj inventisto Jesse Reno patentigis [[rulŝtuparo]]n'''
* [[1892]]: Futbalklubo [[Liverpool FC]] fondiĝis en [[Anglio]]
* [[1906]]: '''Aŭtomobilfirmao [[Rolls-Royce]] fondiĝis'''
* [[1907]]: [[Malsupra Saksio]]: [[Cuxhaven]] iĝis urbo
* [[1916]]: [[Meksika revolucio]]: usona puna ekspedicio de generalo [[John Pershing]] eniris al [[Meksiko]] kun tasko kapti revoluciistojn de [[Francisco Villa]]
Linio 39 ⟶ 40:
* [[1938]]: Germana pasaĝera ŝipo [[Wilhelm Gustloff (ŝipo)|Wilhelm Gustloff]] finkonstruiĝis
* [[1939]]: Germana [[Wehrmacht]] okupis [[Prago]]n, [[Ĉeĥoslovakio]] ĉesis ekzisti - estiĝis [[Protektorato Bohemio kaj Moravio]] kaj [[Slovaka ŝtato]]
* [[1939]]: [[Hungaroj]] komencis aneksi [[Karpata Rutenio|Karpatan Rutenion]] (15-18.03) - estiĝo de la hungara-pola [[landlimo]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: '''Kadre de la [[Aranĝo T4]] en [[Lodzo]] de la 13-a de marto estis murditaj de [[germanoj]] ĉirkaŭ 500 pacientoj de [[psikiatrio|psikiatria]] malsanulejo'''; sekureca polico [[murdo|murdis]] en [[Poznań]] 6 loĝantojn de [[Rawicz]]; '''[[Heinrich Himmler]] en [[Poznań]] alparolis al komandantoj de [[koncentrejo]]j sur la polaj teritorioj: ''Ĉiuj polaj fakuloj estos utiligitaj en nia porarmea [[industrio]]. Poste ĉiuj [[poloj]] malaperos de tiu ĉi mondo.''' (...) Tial necesas, por ke la granda germana [[nacio]] vidu sian ĉefan taskon en neniigo de ĉiuj poloj''; [[Ordnungspolizei|germana polico]] faris en [[Lodzo]] de la 16-a de februaro amasajn homkaptadojn, dum kiuj arestis 2951 judojn kaj 121 fojojn uzis [[pafilo]]jn
** [[Angers]]: dum kunsido de Nacia Konilio de Pollando Jan Stańczyk citis diversajn statisikojn: [[invado en Pollandon|septembre 1939]] en [[Varsovio]] estis 3800 domoj tute detruitaj kaj 5000 damaĝitaj, nombreco de polaj [[rifuĝinto]]j : en [[Litovio]] - 50 mil, en tio 10 mil soldatoj, en [[Hungario]] - 48 mil, en tio 36 mil soldatoj, en [[Rumanio]] - 18 mil, en tio 7 mil soldatoj, en [[Francio]] - 5 mil civiluloj, en [[Latvio]] - 2 mil soldatoj, en aliaj landoj - 2 mil civiluloj
** [[1941]]: De la 13-a ĝis la 15-a de marto de [[malsanulejo]] "Kochanówka" '''apud [[Lodzo]] [[Ordnungspolizei|germana polico]] forveturigis ĉirkaŭ 600 malsanulojn, kiujn [[murdo|murdis]] kadre de [[eŭtanazio]]'''; [[gestapoGestapo]] ĉi tage serĉis en [[Poznań]] 350 polojn, kiuj memvole rifuzis labori; [[konspiro|konspira]] revuo "Rzeczpospolita Polska" (Pola Respubliko) aperis, eldonata de la pola registaro en [[ekzilo]] - ĝis la 6-an de julio 1945 oni presis 159 numerojn
** [[Nov-Jorko]]: "Nowy Świat" informis, ke Pola-[[Jugoslavio|Jugoslavia]] Ligo akiris en Nacia Banko en [[Beogrado]] komunan permeson por sendi pakaĵojn al Pollando "sub ambaŭ aneksaĵoj" - ĝis 5 kg malnete kun [[saloo]], viandaĵoj, [[fromaĝo]], sekigitaj fruktoj kaj dolĉaĵoj kaj en [[felietono]] ''Kiu malhelpas al Anglio, malhelpas al Pollando'' de Piotr Yolles informis, ke [[irlandano]]j ĉiel furioze kontraŭbatalas usonan helpon al Anglio; en ĉefurbo de [[Nederlanda Hindio]] okazis kunsido de nova Pola-Ĉeĥoslovaka Societo (en dujara datreveno de la anekso de [[Ĉeĥoslovakio]] fare de Garmanio); [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis, ke pere de [[transsiberia fervojo]] alvenas po 50-100 personoj al [[Vladivostoko]] ĉiun dekan tagon polaj rifuĝintoj de [[Litovio]], grandprocente judoj - direktataj de Pola Help-Komitato al Milit-Viktimoj en [[Japanio]] al [[Jokohamo]] kaj [[Kobe]]
** [[1942]]: Germana polico pafmortigis en Sobień 28 kaj en [[distrikto Lubelski]] 5 personojn; [[Volinia masakro]]: '''[[ukrainoj|ukrainaj]] kaj germanaj policaj taĉmentoj bruligis [[vilaĝo]]n Koszyszcze kaj [[murdo|murdis]] en ĝi 145 polojn, 19 [[ukraino]]jn (komunistoj), 7 judojn kaj 9 kaŝiĝantajn sovetajn [[militkaptito]]jn'''; germanaj regopovoj malpermesis al poloj vendi en [[Varto]]-Lando [[frukto]]jn, [[florbrasiko]]jn, [[asparago]]jn kaj [[cepo]]jn kaj de la 1-a de marto ĝis la 31-a de majo [[salato]]n, [[kultiva rafano|rafanojn]], [[karoto]]jn kaj [[tigobrasiko]]jn, kaj krome de la 1-a de majo ĝis la 20-a de julio ankaŭ [[kukumo]]jn, [[tomato]]jn, [[fazeolo]]jn kaj [[savoja brasiko|savojan brasikon]]
** [[Pola Armeo en Sovetunio]] nombris 62 101 [[soldato]]j kaj 1724 volontulinoj de Helpa Virin-Servo
** [[1943]]: '''Germanaj ĝendarmoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Słupia Nowa ([[distrikto Kielecki]]) ĉirkaŭ 200 membrojn de la pola rezista movado[[rezistomovado]]''', en Sobień-Piaski ([[Ĉekarpata provinco]]) kaj Skronin 47 personojn; '''germanaj [[okupado|okupantoj]] [[murdo|murdis]] en Siedliska ([[distrikto Miechowski]]) 5-membran familion Baranek kun 4 judoj, kaŝitaj de ili'''; de [[Varsovio]] foriris transporto kun 66 [[virino]]j al [[koncentrejo Ravensbrück]]; '''en [[koncentrejo]] [[Majdanek]] germanoj ekzekutis 80 malliberulojn, kiuj anonciĝis ĉe [[kuracisto]] kiel malsanaj; de [[Varsovio]] foriris transporto kun 66 [[virino]]j al [[koncentrejo Ravensbrück]]'''; [[Volinia masakro]]: ukrainoj murdis en du vilaĝoj Jamieniec kaj Drażne 12 polojn; membroj de Popola Gvardio eksplodigis [[trajno]]n en [[distrikto Miński]]
** [[1944]]: Germana polico pafmortigis en [[Hrubieszów]] 22 malliberulojn kaj en [[Serock]] 20 personojn; [[gestapoGestapo]] pafmortigis en Feliksin 16 personojn; ukraina polico kaj [[Ukraina Ribela Armeo]] murdis nokte de la 14-a/15-a de marto en Gozdów ([[distrikto Hrubieszowski]]) 33 personojn, en tio 22 fervojistojn, kelke da virinoj kaj [[infano]]j; de koncentrejo [[Majdanek]] fuĝis 3 malliberuloj, en tio gvidanto de sekreta asocio "Orzeł" (Aglo); germanaj regopovoj forveturigis de urba [[arkivo]] en [[Lvovo]] 5 [[vagono]]jn da [[dokumento]]j; Konsilio de [[Nacio|Nacia]] Unueco (politika reprezentantaro de ([[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]], siaspeca [[konspiro|konspira]] parlamento) publikigis programan deklaracion "Pri kio militas la pola nacio"
** La tria [[batalo de Monte Cassino]] komenciĝis - dum 11 tagoj batalis kun grandaj perdoj [[Nov-Zelando|nov-zelanda]] korpuso apogata de barata [[divizio]]; [[nacia himno de Sovetunio]] oficialiĝis anstataŭante [[La Internacio (himno)|''La Internacion'']]; '''[[gestapoGestapo]] alveturigis al koncentrejo [[Mauthausen]] 102 polojn'''
** [[1945]]: Solena inaŭguro de la nova studjaro en [[Jagelona Universitato]]
** [[Francio]]: en [[Nico]] okazis [[koncerto]] kun enspezo dediĉita al rekonstruo de [[Varsovio]]
* [[1946]]: Interkonsenta Komitato de [[Organizaĵo]]j de [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] konspire fondiĝis - ĝi asociigis [[antikomunismo|kontraŭkomunistajn]] partiojn kiel [[Libero kaj Sendependo]] aŭ Partio de Nacia [[Sendependeco]]
* [[1948]]: '''[[Stalinismo]]: Milita Juĝejo en [[Varsovio]] mortkondamnis rotestron [[Witold Pilecki]], oficiron de [[Pola Enlanda Armeo]], kiu en 1940 memvole estis arestita kaj deportita al [[Aŭŝvico]], por akiri informojn pri la [[koncentrejo]]'''
* [[1950]]: [[Pollando]] forlasis [[Internacia Monunua Fonduso|Internacian Monunuan Fonduson]] kaj [[Monda Banko|Internacian Bankon de Rekonstruo kaj Disvolvo]]
* [[1952]]: [[Florido]]: sur [[Internacia Kurejo Sebring]] okazis la unua [[aŭtosporto|aŭtosportado]]
* [[1957]]: '''Al [[Egipto]] ekiris la unua pola [[arkeologio|arkeologia]] [[ekspedicio]], kiun gvidis profesoro [[Kazimierz Michałowski]]''', fondinto de la pola [[mediteraneo|mediteranea]] [[skolo]]
* [[1961]]: [[Sud-Afriko]] forlasis britan [[Komunumo de Nacioj|Komunumon de Nacioj]]
* [[1962]]: '''Kanada [[telekomunikado|telekomunika]] firmao Bell Canada ofertis novan komercan servon pere de [[faksilo]]'''
* [[1965]]: [[reprezalio|Persekutata]] de komunistoj verkisto [[Leopold Tyrmand]] forlasis [[Pola Popola Respubliko|Polan Popolan Respublikon]]
* [[1967]]: En [[Varsovio]] oni subskribis Pakton pri [[Amikeco]], Kunlaboro kaj Reciproka Helpo inter [[Pollando]] kaj [[Germana Demokratia Respubliko]]
Linio 68 ⟶ 69:
* [[1979]]: [[João Baptista Figueiredo]] iĝis prezidento de Brazilo
* [[1984]]: [[Międzyzdroje]] (de 1972 kvartalo de [[Świnoujście]]) kaj [[Sławków]] (de 1977 kvartalo de [[Dąbrowa Górnicza]]) regajnis [[urborajto]]jn
* [[1985]]: La unua'''Unua komerca [[TTT-paĝo]] establiĝis''' (symbolics.com)
* [[1985]]: Pro grava malsano de elektita prezidento [[Tancredo Neves]] [[José Sarney]] iĝis prezidento de Brazilo
* [[1986]]: '''Al [[kosmostacio]] [[Mir (kosmostacio)|''Mir'']] alvenis ties unua konstanta [[skipo]]'''
* [[1990]]: [[Fernando Collor de Mello]] iĝis prezidento de Brazilo
* [[1990]]: [[Miĥail Gorbaĉov]] ĵuris kiel la unua kaj sola prezidento de [[Sovetunio]]
Linio 78 ⟶ 79:
* [[2003]]: Generalo [[François Bozizé]] post [[puĉo]] iĝis prezidento de Centr-Afrika Respubliko
* [[2003]]: [[Hu Jintao]] iĝis prezidento de Ĉinio
* [[2005]]: '''[[Jad Vaŝem|Muzeo pri la historio de holokaŭsto]] malfermiĝis en [[Jerusalemo]]'''
* [[2008]]: Ĉina armeo subpremis la [[Tumultoj de Tibeto en 2008|tumultojn de Tibeto]]
* [[2009]]: [[Mauricio Funes]] gajnis prezidentan balotadon en [[Salvadoro]]