12-a de majo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: prezidentino Dilma Rousseff suspektita
Linio 14:
* [[1689]]: [[Pollando]]: granda [[incendio]] de [[Wołów]]
* [[1743]]: [[Maria Tereza de Aŭstrio]] kroniĝis kiel reĝino de Ĉehio
* [[1797]]: '''Granda Konsilio per per granda plimulto da voĉoj renversis miljaran ordon de la [[Venecia respubliko]] establigante provizoran popolan registaron'''
* [[1873]]: [[Oskaro la 2-a (Svedio)|Oskaro la 2-a]] kroniĝis kiel [[listo de svedaj reĝoj|reĝo de Svedio]]
* [[1881]]: [[Tunizio]] iĝis [[protektorato]] de la [[Tria Respubliko de Francio]]
* [[1888]]: [[Nord-Borneo]] iĝis protektorato de [[Britio]]
* [[1897]]: '''En [[Nederlando]] oni trovis [[marĉomumio]]n de la [[junulino de Yde]]'''
* [[1903]]: [[Pollando]]: granda [[incendio]] de [[Biecz]]
* [[1910]]: En [[Varsovio]] oni aĉetis placon por konstrui Judan [[Domo de Orfoj|Domon de Orfoj]], kies direktoro iĝos [[Janusz Korczak]]
Linio 35:
** [[1941]]: En [[Varsovio]] polaj laboristinoj en [[tabako|tabak]]-fabriko "Noblesse" komencis kelkhoran protestan [[striko]]n kontraŭ malalata atribuo de [[nutraĵo]]; sur la [[Tombo de Nekonata Soldato en Varsovio]] aperis kelkaj fotoj de [[Józef Piłsudski]], flor[[bukedo]]j, blankaj-ruĝaj [[rubando]]j kaj ekflamis [[kandelo]]j - trapasis miloj da homoj; en [[Lublin]] estis arestita Władysław Petrykiewicz, gvidanto de Sekreta [[instruisto|Instruista]] Organizaĵo - malliberigita en la [[Kastelo de Lublin]] kaj mortinta en [[Aŭŝvico]]; en Dąbrowa ([[Lublinio]]) mortis [[bestio|bestie]] batita de [[gestapo|gestapanoj]] Wojciech Kubanek, gvidanto de presejo kaj librovendejo en [[Wągrowiec]], eldonisto de loka revuo, de kie estis forsetligita
** En [[Grenoblo]] aperis prese, redaktita de [[Władysław Pobóg-Malinowski]], unutagaĵo memore al marŝalo [[Józef Piłsudski]]; en [[Berlino]] [[Konrad Zuse]] prezentis unuan programeblan [[komputilo]]n
** [[1942]]: [[Holokaŭsto]]: '''Enen [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] ĉi-tage pereis en [[gaso|gas]]-ĉambro 1500 [[judoj]] de [[Sosnowiec]]'''; [[Ordnungspolizei|germana polico]] ekagis en [[Varsovio]] kontraŭ eksterleĝaj [[komercisto]]j; germanaj ĝendarmoj pafmortigis en [[distrikto Parczewski]] 8 judojn, en tio 4 [[infano]]jn, kaj en [[distrikto Chełmski]] 15 judojn
** La duaDua batalo de [[ĤarkovoĤarkivo]] komenciĝis; la lastaj usonaj taĉmentoj kapitulacis sur filipina insulo [[Mindanao]]
** [[1943]]: '''[[Germanoj]] konkeris en [[Varsovia geto]] 30 [[bunkro]]jn kun 663 personoj, el kiuj pafmortigis 133''' kaj ĝendarmoj [[murdo|murdis]] en [[distrikto Zwoleński]] 24 personojn bruligante parton de domoj; [[Volinia masakro]]: [[ukrainoj]] murdis en Ugły 72 [[poloj]]n, en tio parton vivbruligis kaj alia '''grupo de [[ukraino]]j en [[Polesio]] ĉirkaŭiris [[vilaĝo]]n Wielka Hłusza, kie komence kripligis 15 plenkreskulojn kaj kelke da [[infano]]j''' (elkavigo de [[okulo]]j, forŝiro de [[lango]]j, detranĉo de [[mamo]]j kaj de [[viraj seksorganoj]]) kaj poste ĉiujn loĝantojn vivbruligis; germanaj regopovoj konfiskis en [[Varto]]-Lando 50 642 polajn kaj judajn ekster[[agrikulturo|agrikulturajn]] entreprenojn; pola-soveta [[partizano|partizana]] taĉmento detruis apud [[Kock]] germanan aŭtomobilon; sur [[stacidomo]] en [[Vroclavo]] eksplodis [[bombo]] metita de la membroj de [[Pola Enlanda Armeo]]; soldatoj de [[kamparano|Kamparanaj]] [[Bataliono]]j nokte de la 12-a/13-a de majo atakis germanan armean [[trajno]]n inter [[Puławy]] kaj [[Dęblin]] kun libertempantoj mortigante aŭ vundante kelkdekon de germanoj
** [[Batalo de Atlantiko]]: [[britoj]] sinkigis germanan [[submarŝipo]]n ''U-89'' - la tuta 48-persona skipo pereis; [[Londono]]: '''protestante kontraŭ [[Aliancanoj|indiferenteco de la mondo]] pri la [[holokaŭsto]] de la [[judoj|juda nacio]] membro de Nacia Konsilio de pola registaro en [[ekzilo]] [[Szmul Zygielbojm]] sinmortigis''' (vidu [[Reuven Zygielbaum]])
** [[1944]]: '''Germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] ĉirkaŭ 150 malliberulojn de la [[Kastelo de Lublin]]''', 20 en Stanisławów kaj 19 en Momoty; la '''registaro de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] eldonis la unuan sekretan direktivon pri amasa evakuo al [[Nazia Germanio]] de la pola havaĵo, krome oni konstatis, ke ukrainaj [[naciisto]]j kolektitaj ĉirkaŭ [[Stepan Bandera]] dum la lasta duonjaro [[murdo|murdis]] ĉirkaŭ 6 mil polojn'''
** Venka [[sturmoKapitulaco]] de la Dualastaj [[poloj|Pola]]germanaj Korpusotaĉmentoj en la [[batalo de Monte CassinoKrimeo]] komenciĝis; '''venka [[kapitulacosturmo]] de la lastaj[[Dua germanajPola taĉmentojKorpuso]] en la [[Krimeobatalo de Monte Cassino]] komenciĝis'''
** [[1945]]: '''Konstruisto de germanaj raketaj pafaĵoj [[Wernher von Braun]] kune kun siaj kunlaborantoj submetiĝis al usona armeo'''
* [[1946]]: Pola [[kleriko]] [[Stefan Wyszyński]] iĝis [[episkopo]] en [[Lublinio]]
* [[1949]]: [[Malvarma milito]]: '''soveta [[blokado de Berlino]] finiĝis post 11 monatoj''' - la [[krizo]]n helpis travivi [[Berlina aerponto]]
Linio 53:
* [[1989]]: En Pollando oni jure agnoskis [[konfesio]]n [[Atestantoj de Jehovo]]
* [[1990]]: En Pollando estiĝis [[Kristana demokratio|Kristan-demokratia]] [[politika partio]] Konsento-Centro, kiun fondis kaj gvidis [[Jarosław Kaczyński]] - ĝi poste transformiĝis al [[Juro kaj Justeco]], fondita de [[Lech Kaczyński]]
* [[1991]]: En [[Nepalo]] okazis la unua post 32 jaroj mult[[partio (politiko)|partia]] [[parlamento|parlamenta]] baloto
* [[1992]]: Sur monto [[Kangchenjunga]] en [[Himalajo]] pereis pola montgrimpistino [[Wanda Rutkiewicz]], kies korpon oni ne trovis
* [[1993]]: [[Kirgizio]] enkondukis nacian [[valuto]]n - [[kirgiza somo|somo]]
Linio 63:
* [[2013]]: [[Konservativismo|Konservativa]] [[politika partio]] [[GERB]], gvidata de [[Bojko Borisov]], gajnis antaŭtempan parlamentan baloton en [[Bulgario]]
* [[2014]]: Hibrida [[milito]] en Orienta [[Ukrainio]]: uzurpaj [[Popola Respubliko de Donecko]] kaj de [[Lugansk]] proklamis sendependecon
* [[2016]]: [[Nacia Kongreso de Brazilo]] provizore enpostenigis [[Michel Temer]] kiel [[prezidanto de Brazilo|prezidenton]] suspektante la prezidentinon [[Dilma Rousseff]]
* [[2016]]: '''[[Varsovio]]: belga [[konstruiganto]] redonis al uzo [[ĉielskrapanto]]n ''Warsaw Spire''''' (180 m, kun pintiloj 220 m) - unu el la plej altaj en [[Eŭropo]] [[oficejo]]j, kaj la plej alta en la ĉefurbo de Pollando