23-a de junio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
→‎Eventoj: imperiestro de Wu proklamita
Linio 7:
== Eventoj ==
* [[79]]: [[Romia Imperio]]: [[Tito (imperiestro)|Tito]] iĝis imperiestro post morto de [[Vespaziano]]
* [[229]]: Sun Quan proklamis sin [[imperiestro]] de Orienta [[Wu]]
* [[1101]] [[Krucmilitoj|Krucmilitistoj]] konkeris [[Ankaro]]n kaj transdonis ĝin al [[Bizanca imperio]]
* [[1262]]: [[Litovoj]] konkeris kaj bruligis Jazdów (nun kvartalo de [[Varsovio]]) - en la batalo pereis [[Mazovio|mazovia]] princo kaj lia filo estis malliberigita
Linio 22 ⟶ 23:
* [[1818]]: [[Krakovo]]: en [[Kripto (arkitekturo)|kripto]] sur [[Vavelo]] oni entombigis cindrojn de [[Tadeusz Kościuszko]]
* [[1823]]: [[Antonio José de Sucre]] iĝis prezidento de Peruo
* [[1840]]: [[Adolphe Sax]] patentispatentigis [[saksofono]]n.
* [[1858]]: [[Edgardo Mortara]], 6-jara juda knabo, estis homforkaptita de la [[Papa Ŝtato]] por [[konverto (religio)|konvertiĝo]] al [[katolikismo]]
* [[1868]]: '''Christopher Sholes patentispatentigis [[tajpilo]]n'''
* [[1894]]: [[Parizo]]: gvidata de [[Pierre de Coubertin]] '''[[Internacia Olimpika Komitato]] fondiĝis ĉe ''[[Sorbonne]]'' por revivigo de la [[Antikvaj Olimpikaj Ludoj]]'''
* [[Unua mondmilito]]:
Linio 35 ⟶ 36:
** [[1940]]: [[Vilno]]: lasta premiero de Pola Teatro en okupita de [[Ruĝa Armeo]] urbo - dum la milito la [[teatro]] montris 15 [[spektaklo]]jn
** En Francio aperis la lasta numero de [[pola]] revuo "Wiadomości Polskie" (Polaj Sciigoj) - fakte, kiel kutime, kelkajn tagojn pli frue; [[Hitler]] alvenis al konkerita [[Parizo]]
** [[1941]]: '''La unuaUnua [[Sovetunio|soveta]] aeratako per [[bombaviadilo]]j kontraŭ [[Varsovio]] - 34 personoj pereis kaj kelkdeko vundiĝis''' (entute ĉirkaŭ 1000 personoj pereis, kelkmil vundiĝis kaj 300 domoj tute detruiĝis); [[Sovetunio|sovetaj]] regopovoj deportis de Vilno-regiono 10 mil personojnpersonoj; '''dum la germana [[fulmomilito]] al [[Sovetunio]] soveta [[NKVD]] pafmortigis en [[Lucko]] 2000 [[poloj]]n kaj [[ukraino]]jn''', kaj en [[malliberejo]]j de OszmiankaDubno ([[GrodnaRivna regionoprovinco]]) minimumepli 57ol malliberulojn500''', en Dubnoarestejo de Sądowa Wisznia ([[RivnaLviva provinco]]) pliĉirkaŭ ol70 500,kaj en arestejo[[malliberejo]]j de Sądowa WiszniaOszmianka ([[LvivaGrodna provincoregiono]]) ĉirkaŭminimume 7057 malliberulojn; retiriĝantaj sovetaj taĉmentoj bruligis malliberejon en [[Lida]]; en [[Poznań]] germana sekureca servo notis [[spritaĵo]]n cirkulantan inter poloj: ''- Kiel nomiĝas infano, kiu ion ŝtelis? - [[Ŝtelisto]]. - Kion oni diras pri [[oficisto]], kiu ŝtelas? - Ke suferas pri kleptomanio. - Kaj kiel nomiĝas la tuta nacio, kiu ŝtelas? - [[Germanio]]''.
** [[Slovakio]] deklaris militon kontraŭ [[Sovetunio]]; Germana'''[[Wehrmacht|germana armeo]] konkeris [[Vilno]]n'''; en [[Moskvo]] kontraŭpola soveta verkisto [[Ilja Ehrenburg]] per radio neatendite alparolis pri la pola [[heroo|heroeco]]; [[Londono]]: armea generalo [[Władysław Sikorski]] ekparolis per radio pri rompo de hitlera-bolŝevika ligo, kio estas avantaĝa por Pollando, pri ebla kunlaboro kun Sovetunio, sed sub certaj kondiĉoj ([[cenzuro|cenzurita]] de [[Winston Churchill]]) kaj avertis pri germanaj instigoj kontraŭ [[judoj]]
** [[1942]]: '''[[Aranĝo T4]]: [[germanoj]] forveturigis al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] ĉirkaŭ 500 pacientojn de [[psikiatria malsanulejohospitalo]] en Kobierzyn kaj tie ilin murdis'''; batal-[[milico|milicaj]] Formacioj de Polaj [[Socialisto]]j atencis kontraŭ [[gestapo|gestapejo]] en [[Varsovio]]
** [[1943]]: '''En [[vojevodio]] [[Zamość]] kadre de [[Generalplan Ost]] komenciĝis la dua etapo, [[Operaco "Homlupo"]], dum kiu [[germanoj]] [[deportado|deportis]] ĝis 60 000 homojn el 171 vilaĝoj''' (entute oni deportis 110 mil [[poloj]]n, en tio 30 mil [[infano]]jn, parte al [[koncentrejo]]j, parte al [[germanigo]]); speciala germana juĝejo en [[Piotrków Trybunalski]] kondamnis al [[morto]] Władysław Rutkowski kaj lian edzinon Genowefa pro kaŝo de [[judoj]]
** [[1944]]: Taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] komendata de [[Zygmunt Szendzielarz]], malgraŭ malpermeso de sia estro, revenĝe pro murdo de poloj en Glinciszki ([[Vilnius (subdistrikto)|Vilna subdistrikto]]), murdis 27 [[litovoj]]n kun kelkaj infanoj en Dubniki; '''likvido de la [[Lodza geto]] komenciĝis''' - germanoj transportis de tie ĉirkaŭ 80 mil judojn al koncentrejo [[Aŭŝvico]], ĉirkaŭ 44 mil mortis pro [[malsatego]] kaj malsanoj
** [[Operaco Bagration]]: '''[[Ruĝa Armeo]] komencis ofensivon en [[Belarusio]]''' per fortoj de 4 frontoj''', apogataj de [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj, kontraŭ Grupo de Armeoj "Mitte"; [[poloj|polaj]] [[piloto]]j pafalterigis super [[Francio]] 10 germanajn aviadilojn
* [[1946]]: Solena enterigo en [[Palmiry]] de [[Maciej Rataj]], ekzekutita de germanoj kadre de amasa [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]] de polaj intelektuloj
* [[1949]]: [[Stalinismo]]: polaj komunistaj regopovoj komencis konstrui urbon Nowa Huta (nun kvartalo de [[Krakovo]]) kiel "modelan [[socialismo|socialisman]] urbon sen [[Dio]]" - en la 50-aj jaroj loĝantoj jam persiste ekbatalis pri konstruo de [[preĝejo]]j
Linio 49 ⟶ 50:
* [[1961]]: '''[[Antarkta traktato]] ekvalidis - uzebla nur por pacaj celoj'''
* [[1963]]: [[Levi Eŝkol]] iĝis ĉefministro de Israelo (kiel posteulo de [[David Ben-Gurion]])
* [[1986]]: '''Pola montgrimpistino [[Wanda Rutkiewicz]] kiel la unua virino grimpis [[K2]] en [[Karakorumo]]''' - la dua plej granda [[monto]] en la mondo
* [[1990]]: [[Moldava Respubliko]] deklaris suverenecon
* [[1992]]: En [[Varsovio]] oni subskribis polan-[[Belarusio|belarusan]] pakton pri bona najbareco kaj amika kunlaboro
Linio 60 ⟶ 61:
* [[2013]]: Socialistoj gajnis baloton al [[parlamento de Albanio]], kie ĝis nun regis Demokrata Partio
* [[2013]]: [[Pollando]]: [[salmino]] en [[Bochnia]] estis enskribita al listo la [[Monda heredaĵo de Unesko]]
* [[2016]]: '''[[Britelira referendumo de 2016|Britelira referendumo]] estaspri kontata.eventuala [[Briteliro]] de [[Eŭropa Unio]]'''
* [[2016]]: [[Usono]]: 23 personoj pereis en [[subita inundo]] en [[Okcidenta Virginio]]
* [[2016]]: '''Prezidento de Kolombio [[Juan Manuel Santos]] kaj gvidanto de [[politika maldekstro|maldekstrula]] partizanaro [[FARK]] subskribis en [[Havano]] interkonsenton finanta la [[enlanda milito|enlandan militon]]''', kiu dum pli ol 50 jaroj malvivigis pli ol 220 mil homojn