25-a de julio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto |
→Eventoj: 1940-kompletigo |
||
Linio 14:
* [[1110]]: 8-aĝa [[Matilda (Anglio)|Matilda]] kroniĝis en [[Majenco]]
* [[1139]]: Grafo [[Afonso Henriques]] post venko super [[maŭroj]] akceptis la titolon reĝo de Portugalio
* [[1261]]: [[Imperiestroj de la Bizanca Imperio|Bizanca imperiestro]] [[Palaiologidoj|Mikaelo la 8-a Palaeologa]]
* [[1300]]: [[Venceslao la 2-a (Bohemio)]] kroniĝis en [[Gniezno]] kiel reĝo de [[Pollando]]
* [[1315]]: [[Silezio]]: en [[Świdnica]] rezulte de [[inkvizicio|inkvizicia]] enketado oni [[brulŝtiparo|ŝtiparumis]] ĉirkaŭ 50 [[valdenanoj]]n
* [[1410]]: Pola-litova armeo, gvidata de [[Ladislao la 2-a Jogajlo]], atingis [[Malbork]]on post la [[batalo de Grunwald]]
* [[1434]]: [[Ladislao la 3-a (Pollando)|Ladislao la 3-a]], filo de Ladislao la 2-a Jogajlo, kroniĝis kiel reĝo de Pollando
* [[1510]]: Florian Ungler el [[Bavario]] fondis en [[Krakovo]]
* [[1536]]: [[Hispanoj]] fondis la urbon [[Santiago de Cali]] en la nuna [[Kolumbio]]
* [[1547]]: [[Henriko la 2-a (Francio)|Henriko la 2-a]] kroniĝis en [[Reims]]
Linio 28:
* [[1625]]: [[Lev Sapieha]] estis nomumita granda hetmano de la [[Grandprinclando Litovio]]
* [[1628]]: Germana astronomo, astrologo kaj matematikisto [[Johannes Kepler]] alvenis kun la familio al [[Żagań]], invitita de duko [[Albrecht von Wallenstein]], kiu certigis al li loĝejon, [[observatorio]]n, konstruis [[presarto|presejo]]n kaj pagis [[stipendio]]n
* [[1655]]: En [[Ujście]] pola rezervarmeo kapitulacis antaŭ la sveda armeo de reĝo [[Karolo la 10-a Gustavo (Svedio)|Karolo la 10-a Gustavo]] - '''[[sveda diluvo]] komenciĝis'''
* [[1792]]: Manifesto de [[Karlo Vilhelmo Ferdinando (Brunsvigo-Wolfenbüttel)|Karlo Vilhelmo Ferdinando]] pri nepermesebla [[perforto]] kontraŭ [[Burbonoj]]
* [[1797]]: Dum malvenka
* [[1799]]: [[Franca militiro al Egiptio]]: [[Napoleono]] venkis [[turkoj]]n en [[Batalo de Abukiro (1799)|batalo de Abukiro]]
* [[1814]]: Senrezulta, sed la plej sanga sur teritorio de [[Kanado]], batalo de Lundy's Lane (apud [[Niagara Falls (Ontario)|Niagara Falls]]) kadre de brita-usona milito
Linio 46:
* [[1930]]: Voĉdono de [[Centra Komitato de Komunista Partio de Sovetunio]] pri universala enkonduko de [[elementa lernejo]]
* [[1932]]: [[Pollando]] kaj [[Sovetunio]] subskribis en [[Moskvo]] pakton pri neagreso - rompitan de komunistoj en 1939 [[Soveta invado en Pollandon|sen deklaro de la milito]]
* [[1934]]: Dum [[puĉo]] estis murdita kanceliero [[Engelbert Dollfuß]] - '''[[aŭstrofaŝismo|aŭstraj naziistoj]] komencis sensukcesan provon transpreni regopovon kaj ligi [[Aŭstrio]]n al [[Germanio]]'''
* [[1937]]: [[Hispana Enlanda Milito]]: strategia venko de naciistoj en batalo de [[Brunete]]
* [[1938]]: Hispana Enlanda Milito: '''[[batalo de la Ebro]] komenciĝis'''
* [[1939]]: '''En [[Varsovio|apudvarsovia]] [[spionado|spioncentro]] la pola [[listo de spionorganizaĵoj|spionorganizaĵo]] transdonis al la brita kaj franca rezultojn de laboroj pri rompo de [[ĉifrado|ĉifroj]] de la germana maŝino [[Enigma]]''', faritaj de polaj [[kriptologio|kriptologoj]] [[Marian Rejewski]], [[Jerzy Różycki]] kaj [[Henryk Zygalski]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: [[Hans Frank]] deklaris al gemanaj oficistoj de [[Lublin]]-regiono, ke [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] estos en la plej proksima tempo "libera de judoj" (''Judenfrei''); [[gestapo]] en [[Lodzo]] konstatis, ke dum lastaj semajnoj oni trovis en hejmoj nur 40% de [[poloj]] enlistigitaj por [[deportado]] en ĜG
** Generalo [[Henri Guisan]], ĉefkomandanto de la svisa armeo, ordonis al [[Svisa Armeo]] kontraŭstari eblan germanan [[invado]]n, kaj dum alparolo diris ke [[Svislando]] neniam kapitulacos kaj rezistos kontraŭ [[Nazia Germanio|germanaj nazioj]]; germana postkura ŝipo sinkigis en la [[Manika Markolo]] francan ŝipon transportanta de [[Britaj Insuloj]] al [[Francio]] 1100 soldatojn, kiuj ne aliĝis al generalo [[Charles de Gaulle]] kaj estis repatriigataj - pereis preskaŭ 400; duonoficiala franca [[gazeto]] "Petit Dauphinois": ''Francio havas nun neniun devon zorgi pri polaj [[rifuĝinto]]j, nombre de ĉirkaŭ 100 000, por kiuj ne estas loko ĉi tie (...) Neniu havas rajton postuli de la franca nacio en tiu ĉi peza horo de provo, ke ĝi protektu ankoraŭ iun alian krom siaj propraj civitanoj kaj unusola malferma vojo al poloj estas eventuala reveno en familiaj regionoj, sendepende de tio sub kies [[okupado]] ili estas'' (laŭ venonttaga artikolo en "Nowy Świat", [[Nov-Jorko]], titolita '''"Nigra maldanko de la [[reĝimo de Vichy|franca registaro]]"'''); batalo pri [[konvojo]] CW-8 (21 ŝipoj) sur la Manika Markolo - germanaj subakviĝistoj sinkigis 5 ŝipojn, damaĝis 2 [[destrojero]]jn kaj pluaj 5 ŝipoj; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis pri du aperantaj [[gazeto]]j en [[Lvovo]], pollingva "Czerwony Sztandar" (Ruĝa Flago) kaj ukraina "Wilna Ukraina", pri malapero de pola libro en [[librovendejo]]j kaj '''soveta [[propagando]] de [[ateismo]] inter infanoj en [[lernejo]]j''': ''Instruisto ordonas al infanoj preĝi al Dio pri [[matenmanĝo]] kaj kiam ĝi ne aperas, li preĝas kun la infanoj al [[Stalin]]. Tiam la [[pordo]] malfermiĝas kaj oni enportas riĉan matenmanĝon. Oni ankaŭ subfosas [[aŭtoritato]]n de [[gepatroj]] kaj pli aĝajn infanojn instruas [[spionado]]n kaj [[denunco]]n'';
** [[1941]]: Germanaj regopovoj en [[Varta]]-Lando permesis al [[poloj]] uzi [[biciklo]]jn por veturi al laborejo kaj reen; en Varsovio konspira revuo "Znak" ([[Signo]]) en la artikolo "Nie dzieli nas już Bug" (Ne dividas nin jam [[Okcidenta Bugo]]) temas pri konsekvencoj de la [[operaco Barbaroso|germana-soveta milito]] - unu [[dispartigoj de Pollando-Litovio|aneksaĵo]] de polaj teritorioj
** Ĉefepiskopo de [[Ukraina Grek-Katolika Eklezio]] en [[Lvovo]] eldonis [[paŝtistaj epistoloj|paŝtistan epistolon]], alvokanta al apogo de [[germanoj]]; dum [[ekzilo|ekzila]] kunsido de la Konsilio de Ministroj en [[Londono]] armea generalo [[Władysław Sikorski]] prezentas polan-sovetan [[pakto]]n pri la pola [[registaro]] - 3 ministroj ne aprobantaj ĝin demisias (armea generalo [[Kazimierz Sosnkowski]], ministro pri eksterlandaj aferoj [[August Zaleski]]), brigada generalo [[Stefan Rowecki]] estis subordigita al la ĉefkomandanto; konspira "Dzień" ([[Tago]]) informas pri [[konfisko]] de havaĵoj en [[Żywiec]] de la "pola [[Habsburgoj|Habsburgo]]", aŭstra [[arkiduko]] Karol Olbracht Habsburg, kolonelo de la pola soldataro
** [[1942]]: Gvidantaro de [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio]] en [[Poznań]] asertis, ke ĝis nun nek unu polo volontule aliĝis al militservo en germana armeo; '''[[SS (organizo)|SS]] kaj [[gestapo]] pafmortigis en Tylawa (apud [[Dukla]]) ĉirkaŭ 800 [[judoj]]n'''; Supera Landa Juĝejo en Poznań konstatis, ke en [[Lodzo]] en la jaroj 1940-41 aperis [[konspiro|konspire]] naŭ revuoj
** [[1943]]: '''[[
** '''[[Faŝisma Italio]]: Granda Konsilio de Faŝismo faligis [[Benito Mussolini|Beniton Mussolini]]''', reĝo [[Viktoro Emanuelo la 3-a (Italio)|Viktoro Emanuelo la 3-a]] lin arestis - posteula marŝalo [[Pietro Badoglio]] konsistigis registaron sen [[faŝismo|faŝistaj]] ministroj
** [[1944]]: Kompanio de la 71-a infanteria regimento de '''[[Pola Enlanda Armeo]] frakasis en ĉirkaŭaĵo de Undy (proksime al [[Zambrów]])
** Nokte de la 25-a/26-a de julio okazis operaco "Ponto III": '''pola registaro en [[ekzilo]] liveris per [[aviadilo]] kurierojn al [[okupado|okupata]] Pollando, kiu revene al [[Italio]] kunportis akiritan apud [[Okcidenta Bugo]] raketon [[V-2]]''' kune kun dokumentado kaj tri kurieroj al Britio
* [[1945]]: [[Stalinismo]]: '''[[Augustów-traserĉo]] finiĝis - [[Ruĝa Armeo]] kaj [[NKVD]] postmilite arestis kaj torturis pli ol 7 mil polojn, de kiuj preskaŭ 600 sekrete murdis [[landlimo|landlime]] de Pollando kaj [[Belorusio]], apud [[
* [[1952]]: Anekso de [[Porto-Riko]] fare de [[Usono]]
* [[1957]]: Respubliko [[Tunizio]] proklamiĝis sub prezidanteco de [[Habib Burgiba]]
* [[1968]]: Papo [[Paŭlo la 6-a]] eldonis [[encikliko]]n ''[[Humanae vitae]]'' malpermesanta al [[katolikismo|katolikoj]] [[kontraŭkoncipo]]n, dum la kulminanta [[seksa revolucio]]
* [[1976]]: Oni fotis la unuan fojon tiel nomatan [[Cydonia Mensae|marsan vizaĝon]]
* [[1978]]: '''Britino [[Louise Brown]] iĝis
* [[1984]]: Soveta [[kosmonaŭto|kosmonaŭtino]] Svetlana Savickaja kiel
* [[1992]]: La 25-a [[Somera Olimpiko 1992|Somera Olimpiko]] komenciĝis en [[Barcelono]]
* [[1995]]: 8 personoj pereis kaj 80 vundiĝis en bomba [[atenco]] en [[metroo de Parizo]]
* [[2002]]: [[Abdul Kalam]] iĝis prezidento de Barato
* [[2006]]: [[Israela-Libana konflikto de 2006|Israela-Libana konflikto]]: 4 observantoj en internacia misio de UNIFIL pereis en israela raketa atako en suda Libano
* [[2007]]: [[Barato]]: [[Pratibha Patil]] kiel
* [[2007]]: En du [[sinmortigo|sinmortigaj]] atencoj en [[Bagdado]] 50 personoj pereis kaj 135 vundiĝis
* [[2010]]: '''[[Retejo]] [[WikiLeaks]] publikigis sekretajn raportojn''' pri agado de la [[usona armeo]] en [[Afganio]] dum la [[Milito en Afganio (2001-nuntempo)]]
* [[2011]]: Parlamento de [[Malto]], kiel la lasta en [[Eŭropo]], leĝigis [[eksgeedziĝo]]n
* [[2014]]: [[Sejmo (Pollando)|Pola Sejmo]] vivigis Polan [[kosmo|Kosman]] Agentejon, kiu iĝis membro de internacia organizaĵo [[Eŭropa Kosma Agentejo]]
* [[2015]]: [[Kameruno]]: 19 personoj pereis kaj 62 vundiĝis en bombatenco de [[sinmortigo|sinmortiginto]] en [[Maroua]]
* [[2015]]: [[Esperantujo]]: [[UK 2015|
* [[2018]]: En siria urbo [[As-Suŭajda]] loĝata ĉefe de [[druzoj]] en bombaj atencoj de [[Islama Ŝtato]] fare de 4 sinmortigintoj pereis pli ol 250 personoj, en tio ĉirkaŭ 63 [[ĝihadismo|ĝihadistoj]]
| |||