Paninio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Informkesto filozofo
|regiono = ''[[Gandaro]]''
|erao             = –44-a aŭ –66-a jarcentoj a.Kr.
|koloro = lightsteelblue
|bildo =
|bilda larĝo =
Linio 17 ⟶ 16:
|kesta larĝo =
}}
'''Paninio''' (en [[Sanskrito]]: पाणिनि ''Pāṇini'', ''filo de Pāṇi'') estis [[Hindia|antikva hindia]] [[Sanskrito|sanskrita]] [[gramatiko|gramatikisto]] kaj [[filologio|filologiisto]] el [[Gandaro]], kiu kredeble laboris en la —44-a<ref>{{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | year =2019 | title =A Śabda Reader: Language in Classical Indian Thought | publisher =Columbia University Press|url=https://books.google.com/books?id=gWNbDwAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q=P%C4%81%E1%B9%87ini&f=false| isbn =9780231548311 }}</ref><ref>{{Citation | last =Vergiani | first =Vincenzo | year =2017 | chapter =Bhartrhari on Language, Perception, and Consciousness | editor-last =Ganeri | editor-first =Jonardon | title =The Oxford Handbook of Indian Philosophy | publisher =Oxford University Press|chapter-url=https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=Npg4DwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA231&dq=%22Bhartrhari+on+Language,+Perception,+and+Consciousnes%22&ots=at8gloUvKE&sig=vFnpt0B4BwQTTIuFUXk5XRE_C2Y#v=onepage&q=%22Bhartrhari%20on%20Language%2C%20Perception%2C%20and%20Consciousnes%22&f=false|pages=243, n.4}}</ref><ref>{{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | year =2016 | title =How the Brahmins Won: From Alexander to the Guptas | publisher =BRILL|url=https://books.google.com/books?id=muAzDwAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q=P%C4%81%E1%B9%87ini&f=false| isbn =9789004315518|pages=171}}</ref>{{sfn|Houben|2009|p=6}}<ref>{{citation | last =Cardona | first =George | year =1997 | orig-year =1976 | title =Pāṇini: A Survey of Research | publisher =Motilal Banarsidass | isbn =978-81-208-1494-3|pages=268}}</ref> aŭ –66-a jarcento a.Kr.<ref>{{Citation| last =Staal | first =Frits |year =1996 | title =Ritual and Mantras: Rules Without Meaning | publisher =Motilal Banarsidass | isbn =978-8120814127|pages=39}}</ref><ref>{{Citation | last =Scharfe | first =Hartmut | year =1977 | title =Grammatical Literature | publisher =Otto Harrassowitz Verlag | isbn =978-3-447-01706-0 | url =https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.202747/2015.202747.Grammatical-Literature_djvu.txt|pages=88}}</ref> jarcentoj.
 
Li estas konata pro liasia gramatiko ''[[Vyākaraṇa]]'' de [[Sanskrito]], en kiu li formuligis la 3,959 regulojn de Sanskrito. [[Morfologio (lingvo)|Morfologio]] en la ''Aṣṭādhyāyī''<ref name="paniniprebuddha">{{cite web|url=https://scroll.in/article/811942/a-reminder-panini-didnt-destroy-lingual-diversities-with-his-sanskrit-grammar-he-unified-them|title=A reminder: Panini didn't destroy lingual diversities with his Sanskrit grammar, he unified them}}</ref> (''la ok ĉapitroj''), la fonda teksto de la gramatika teksto de la [[Vedanga]], kiuj estis la akademiaj help-fakoj de la historia [[Veda]] [[religio]].
 
La ''Aṣṭādhyāyī'' estas la plej frua konata gramatiko de Sanskrito. Eble ĝi estas bazita sur pli fruaj verkoj. Ĝi estas eble la plej frua verko pri [[priskriba lingvistiko]], [[generativa lingvistiko]]. Ĝi estas ampleksa kaj scienca teorio de gramatiko en formo de [[sutro]]. Kune kun la verkoj de liaj antaŭuloj ([[Nirukta]], [[Nighantu]], [[Pratishakyas]]) ĝi staras je la komenco de la historio de [[lingvistiko]] entute.