Joĉjo la Buĉisto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
efikoj
Linio 1:
{{Informkesto homo}}
[[Dosiero:JacktheRipperPuck.jpg|thumb|250px|La Gazeto ''Puck'', n-ro de la [[21-a de septembro]] [[1889]], frontpaĝante eblajn portretojn de la intestelŝirulo.]]
'''Joĉjo la Buĉisto''' (el la [[angla lingvo|angla]] '''Jack the Ripper''') estis la fifama nomo donita al la nekonatulo(j) kiu(j) buĉaĉis almenaŭ kvar [[Prostituo|prostituitinojnprostituinojn]] en la [[Londono|londona]] malriĉa kvartalo de [[Whitechapel]] en [[1888]]. Lia nomo estis prenita de la subskribo trovita en letero de iu, kiu diris esti la aŭtoro de la [[morto]]j.
 
Lia nomo estis prenita de la subskribo trovita en letero de iu, kiu diris esti la aŭtoro de la [[morto]]j. Tiutempe du oftaj moknomoj estis aldonitaj al la mortiginto: La '''Whitechapel-Murdisto (The Whitechapel Murderer)''' kaj '''Leda Antaŭtuko (Leather Apron).'''
Liaj viktimoj estis ĉiam okazaj prostituitinoj. La [[murdo]]j estis kutime faritaj sur publikaj lokoj. Li tranĉis la gorĝon kaj poste li tranĉis la abdomenon de la virinoj. Iam li tranĉis aliajn partojn de la [[korpo]]. Tiuj tranĉoj estis tre precizaj kaj ĉi tiu detalo igis pensi ke Joĉjo estis [[Kirurgio|ĥirurgo]] aŭ iu kun medicinaj konoj. Laŭ DNA-analizo en 2014, aŭtoro Russell Edwards atestas, ke li estis la 23-jara pola, juda enmigrinto Aaron Kosminski.
 
Liaj viktimoj estis ĉiam okazaj prostituitinoj. La murdoj atribuitaj al li okazis plej ofte en publikaj lokoj frumatene aŭ malfrue en la nokto. Liaj viktimoj estis fraŭlaj ​​virinoj okupiĝantaj pri prostituado. La murdisto kutimis fendi iliajn gorĝojn kaj poste li tranĉis la abdomenon de la virinoj. Iam li tranĉis aliajn partojn de la [[korpo]]. Foje li prenis por si iujn el la [[Organo|organoj]] en ilia tuto aŭ partoj de ili.
Nombro kaj nomoj de la viktimoj estas pridiskutataj. Plej komune akceptita estas la listo de la ''rekonataj kvin'':
 
Tiuj tranĉoj estis tre precizaj kaj ĉi tiu detalo igis pensi ke Joĉjo estis [[Kirurgio|ĥirurgo]] aŭ iu kun medicinaj konoj. Laŭ [[DNA|DNA-analizo]] en 2014, aŭtoro Russell Edwards atestas, ke li estis la 23-jara pola, juda enmigrinto nomata Aaron Kosminski.[[Dosiero:Elizabeth_stride_100.jpg|thumb|[[Elizabeth Stride]]]]Nombro kaj nomoj de la viktimoj estas pridiskutataj. Plej komune akceptita estas la listo de la ''rekonataj kvin'':
* [[Mary Ann Nichols]], naskita Mary Ann Walker, kromnomo „Polly“, la 26-an de aŭgusto [[1845]], murdita vendredon, la 31-an de aŭgusto [[1888]]
* [[Annie Chapman]], naskita Eliza Ann Smith, kromnomo „Dark Annie“ (malhela Annie), naskita dum septembro [[1841]], murdita sabaton, la 8-an de septembro [[1888]]
 
[[Dosiero:Elizabeth_stride_100.jpg|thumb|[[Elizabeth Stride]]]]
* [[Elizabeth Stride]], naskita Elisabeth Gustafsdotter, kromnomo „Long Liz“ (alta Liz), naskita la 27-an de novembro [[1843]] en Svedio, murdita dimanĉon, la 30-an de septembro 1888.
* [[Catharine Eddowes]], uzis la [[pseŭdonimo]]jn „Kate Conway“ kaj „Mary Ann Kelly“, pro la familinomoj de siaj kunuloj Thomas Conway kaj John Kelly, naskita la 14-an de aprilo [[1842]], murdita dimanĉon, la 30-an de septembro 1888
* [[Mary Jane Kelly]], kiu post vojaĝo al [[Parizo]] nomis sin mem „Marie Jeanette Kelly“, kromnomo „Ginger“, naskita aŭ en [[Limerick]] aŭ [[Graflando Limerick]], [[Munster]], [[Irlando]] ĉirkaŭ [[1863]], murdita vendredon, la 9-an de novembro 1888
 
La longa listo de suspektuloj havis ĝis 175 nomojn sed eĉ hodiaŭ oni ne scias nomon de la krimulo.
 
==En fikcioEfikoj ==
La ĵurnaloj, kies cirkulado tiam kreskis, ligis la murdojn al sola seria murdisto, kaj donis al li dubindan internacian diskonigon pro la krueleco de liaj agoj kaj la malkapablo de la polico kaŭzi lian areston. Unu el la kromefikoj de la afero estis la la ŝanĝo okazinta en la aliro de la amaskomunikiloj al la loĝantoj de la malriĉaj kvartaloj, ĉefe tiuj kiuj loĝis en la [[East End de Londono|Orienta Londono]]. La ĝenerala publiko en Britio plejparte dum jaroj preferis malvidi la malfacilaĵojn de la malriĉuloj, kiuj loĝis en ĉi tiuj lokoj. La publikigo de la murdoj malkaŝis la malbonajn vivkondiĉojn de la loĝantoj, kaj kaŭzis publikan debaton, kiu kaŭzis malrapidan sed rimarkindan plibonigon de la vivkondiĉoj en la regiono. Ĉi tio kaŭzis pliigon de subteno al socialismaj reformoj, kiuj surprize venis ankaŭ de la establitaj klasoj, kiuj kutime ne estis inter siaj naturaj subtenantoj. Precipe rimarkinda estas la [[Sarkasmo|sarkasma]] rimarko de fama dramisto [[George Bernard Shaw]] al loka ĵurnalisto:<blockquote>"Dum ni socialistoj malŝparis nian tempon en edukado, informado kaj organizado, iu sendependa geniulo prenis aferojn en siajn proprajn manojn kaj sukcesis murdi kaj rebati kontraŭ kelkaj virinoj, kuraĝigante la burĝan gazetaron subteni komunistajn ideojn."</blockquote>Dum la venontaj du jardekoj, post publika premo efektivita al la decidantoj, plej multaj malriĉulaj kvartaloj en la distrikto estis detruitaj. Tamen la multaj stratoj kaj konstruaĵoj, kiuj travivis ĝis nun, konservas la legendon pri Joĉjo la Buĉisto. Gvidataj vizitoj de la murdaj lokoj regule okazas por turistoj.
* ''[[The Lodger: A Story of the London Fog]]'' (1927), filmo de [[Alfred Hitchcock]]
 
==Fikcio==
En enketo farita de BBC historia magazeno (BBC History Magazine) en 2006, la murdinto estis elektita la plej malestiminda brito de la dua jarmilo. <ref>Jack the Ripper estas la plej malestiminda brito de ĉiuj tempoj en la retejo de BBC ([http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/4663280.stm angle])</ref>
 
Pro la fakto, ke la identeco de la Joĉjo la Buĉisto restis [[mistero]] ĝis hodiaŭ, diversaj eldonaĵoj pri la murdoj faritaj tra la jaroj inkluzivis, krom la historiaj faktoj, ankaŭ folkloron kaj diversajn [[Urba legendo|urbajn legendojn]]. Tra la jaroj, multaj - verkistoj, historiistoj kaj amatoraj detektivoj - proponis diversajn teoriojn pri la identeco de la murdinto, aŭ de la murdintoj (supozante, ke la murdisto ne agis sola). La mito teksita ĉirkaŭ lia rolulo kontribuis al verkado de literaturaj verkoj, filmoj kaj eĉ diversaj artaĵoj. Hodiaŭ Joĉjo la Buĉisto estas konsiderata unu el la plej famaj [[Seria murdisto|seriaj murdistoj]] de ĉiuj tempoj, kaj multaj vidas lian rolulon kiel [[prototipo]] de la serio-murdisto.
* ''[[The Lodger: A Story of the London Fog]]'' (1927), filmo de [[Alfred Hitchcock]]
 
== Por plua legado ==
 
* Donald Rumbelow (2013). ''The Complete Jack the Ripper''. Virgin Books Limited. <nowiki>ISBN 9780753541500</nowiki>.
* Philip Sugden (2002). ''The Complete History of Jack the Ripper''. Carroll & Graf. <nowiki>ISBN 9780786709328</nowiki>.
* Stewart P. Evans and Donald Rumbelow (2006). ''Jack the Ripper: Scotland Yard Investigates''. Sutton. <nowiki>ISBN 9780750942287</nowiki>.
* Walkowitz, Judith R. "Jack the Ripper and the myth of male violence." ''Feminist Studies'' (1982): 543-574.
* Keppel, Robert D., Joseph G. Weis, Katherine M. Brown, and Kristen Welch. "The Jack the Ripper murders: A modus operandi and signature analysis of the 1888–1891 Whitechapel murders." ''Journal of Investigative Psychology and Offender Profiling'' 2, no. 1 (2005): 1-21.
* Eckert, William G. "The Whitechapel murders: the case of Jack the Ripper." ''The American journal of forensic medicine and pathology'' 2, no. 1 (1981): 53-60.
{{Projektoj}}
{{Bibliotekoj}}