Nov-Asiria Imperio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Linio 1:
[[File:Neo-Assyrian Empire.png|right|thumb|200px|Nov-Asiria Imperio kaj Judujo grize.]]
La '''Nov-Asiria Imperio''' estis [[Ferepoko|Ferepoka]] [[Mezopotamio|Mezopotamia]] [[imperio]], kiu ekzistis inter la jaroj 911 kaj 609 a.K.,<ref>[https://books.google.fr/books?id=nhsmDwAAQBAJ&pg=PA192&lpg=PA192&dq=assur-uballit+ii+failed+attempt+harran+a+companion+to+assyria&source=bl&ots=gABGmWUGsp&sig=1ycls362t5MljLckRSzhc6_vvy4&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwjrwLGrpYHbAhWLXhQKHTveAOMQ6AEIODAB#v=onepage&q=assur-uballit%20ii%20failed%20attempt%20harran%20a%20companion%20to%20assyria&f=false/ A Companion to Assyria]: p. 192</ref><ref>[https://www.cambridge.org/core/books/the-cambridge-ancient-history/the-fall-of-assyria-635609-bc/3D4C90FB7000C5A3E7F3A808FDC8D21D#/ The Cambridge Ancient History] "The fall of Assyria (635–609 B.C.)"</ref><ref>[https://www.britannica.com/biography/Cyaxares/ Encyclopaedia Britannica] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20180724125358/https://www.britannica.com/biography/Cyaxares |date=2018-07-24 }} "The Median army took part in the final defeat of the Assyrians in northern Mesopotamia (612–609); and, when the territory of Assyria was divided between Media and Babylonia, Media took Assyria with Harran."</ref> kaj iĝis la plej granda imperio de la mondo ĝis tiu epoko.<ref>{{cite web|title=10 FACTS ON THE ANCIENT ASSYRIAN EMPIRE OF MESOPOTAMIA|url=https://learnodo-newtonic.com/assyrian-empire-facts|publisher=Anirudh}}</ref> La [[Asirianoj]] perfektigis la fruajn teknikojn de imperia regado, multaj el kiuj iĝis normigaj en postaj imperioj,<ref>{{Cite book|title=Worlds Together, Worlds Apart|last=Pollard|first=Elizabeth|last2=Tignor|first2=Robert|last3=Rosenberg|first3=Clifford|publisher=W.W. Norton & Company|year=2015|isbn=978-0-393-92207-3|location=|pages=128}}</ref> kaj estis, laŭ multaj historiistoj, la unua reĝa imperio en la historio.<ref name="Neo-Assyrian Empire">{{cite web|title=Neo-Assyrian Empire|url=https://www.ancient.eu/Neo-Assyrian_Empire/|publisher=Joshua J. Mark}}</ref> La Asirianoj estis la unuaj kiuj uzis armojn el [[fero]], kaj iliaj trupoj uzis novajn, efikajn militotaktikojn.<ref name="Neo-Assyrian Empire"/>
 
Post la konkeroj de [[Adad-nirari la 2-a]] fine de la 10a jarcento a.K., [[Asirio]] aperis kiel la plej pova ŝtato en la mondo ĝis tiame, kaj dominis la teritoriojn de la [[Antikva Proksima Oriento]], [[Orienta Mediteraneo]], [[Malgranda Azio]], [[Kaŭkazio]], kaj partojn de la [[Arabio|Araba Duoninsulo]] kaj [[Nordafriko]], eklipsante kaj konkerante rivalojn kiel [[Babilonio]], [[Elam]], [[Persio]], [[Urartu]], [[Lidio]], la [[Medoj]], [[Frigoj]], [[Cimeroj]], [[Izraela reĝlando|Israelo]], [[Reĝlando de Judujo|Judujo]], [[Fenicio]], [[Ĥaldeoj|Ĥaldujo]], [[Kanaano]], la Kuŝita Imperio, la [[Araboj]], kaj [[Nova Egipta Imperio|Egiptio]].<ref>{{cite web|url=http://www.livius.org/li-ln/limmu/limmu_1c.html|title=Assyrian Eponym List|publisher=|accessdate=23a de novembro 2014}}</ref><ref>Tadmor, H. (1994). ''The Inscriptions of Tiglath-Pileser III, King of Assyria'', p. 29</ref>