Elizabeto la 2-a (Britio): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Moldur (diskuto | kontribuoj) e Barbado iĝos respubliko, kun prezidanto Sandra Mason |
Sj1mor (diskuto | kontribuoj) Funkcioj kaj vivo |
||
Linio 143:
|}}
[[Dosiero:Commonwealth_realms_map.svg|eta|Ruĝe - landoj super kiuj Elizabeto la 2-a regis en la pasinteco, blue - la landoj super kiuj ŝi nun regas]]
'''Ŝia Reĝina Moŝto, Elizabeto la 2-a de la Unuiĝinta Reĝlando''', plennome {{lingv|en|e}} ''Elizabeth Alexandra Mary WINDSOR'' {{prononco|''a'''''li'''zabe''t'' ''a''le'''gzan'''dra '''m''a'''''ri '''ŭin'''za}} (naskiĝis la {{daton|21|aprilo|1926}}) estas la nuna [[Listo de britaj reĝoj|reĝino]] de [[Unuiĝinta Reĝlando|Britio kaj Nord-Irlando]], ektroninte en [[1952]]. Ŝi estas ankaŭ la estro de la [[Brita reĝa familio]].
[[Dosiero:Large selection of Machin stamps.jpg|eta|maldekstre|150px|<center>Poŝtmarkoj pri la reĝino; la britaj [[poŝtmarko]]j estas la nuraj en la mondo kiuj rajtas ne montri la nomon de la lando, sed ili devas montri la konturon de la reĝino.]]
Elizabeto regas ankaŭ la [[Komunumo de Nacioj|Komunumon de Nacioj]] (antaŭe la Brita Komunumo, angle ''British Commonwealth''), la Ĉefkomandanto de la [[Brita Armeo]], kaj ŝi estas la ĉefgubernisto de la [[Eklezio de Anglio]]. Ĉiuj landoj en kiuj regas Elizabeto la 2-a estas membroj de la Komunumon de Nacioj kaj ilia loĝantaro ampleksas ĉirkaŭ 130 milionojn da loĝantoj. La Komunumo ankaŭ inkludas landojn kiuj ne estas kondiĉigitaj de la regado de Elizabeth la 2-a, sed ŝi funkcias kiel la estro de la organizo.
En kelkaj lokoj ŝi tenas diversajn titolojn, inkluzive de: Dukino de [[Normandio (duklando)|Normandio]], Dukino de [[Lancaster (Lancashire)|Lancaster]], la ĉefo de [[Fiĝioj]] de la triboj, kaj regulo de la [[Manksinsulo]]. La reĝino estas unu el nur du personecoj por funkcii kiel [[ŝtatestro]] en pli ol unu ŝtato (La alia estas la [[Prezidanto de Francio]], kiu funkcias kiel kun-princo de [[Andoro]]).
Ĝiaj povoj estas teorie ampleksaj, sed praktike ĝi ne ekzercas ilin. Preskaŭ ĉiuj ĝiaj agoj, precipe en la politika sfero, estas faritaj nur por simbolaj kaj ceremoniaj celoj. Ekzemple, prezentante novan registaron en Britio, ŝi legas la paroladon skribitan de la elektita ĉefministro. En januaro 2013 escepto al tiu situacio okazis en Britio: leĝoj rilatigantaj al la [[brita monarkio]] estis alportitaj al la aprobo de Elizabeth la 2-,a aŭ ŝia filo Karlo, kaj kelkaj estis malaprobitaj per ili.
== Vivo ==
La {{daton|21|aprilo|1926}}, Princino Elizabeth Alexandra Mary naskiĝis en [[Londono]]; ŝi estis edukata private, kaj ŝarĝis sin per oficialaj deĵoroj aĝe 16 jarojn.
Dum la [[Dua mondmilito]] ŝi servis en la ''[[Auxiliary Territorial Service]]'' (Helpa Teritoria Servo), kaj per [[amendo]] al la Regenteca Akto ŝi fariĝis ŝtatkonsilanto je ŝia 18-a naskiĝfesto. Je la morto de Georgo la {{daton|6|februaro|1952}}, ŝi heredis la tronon dum ŝi estis en [[Kenjo]] kun sia edzo, kaj la {{daton|2|junio|1953}} ŝi estis kronata.
Elizabeto estis la pli aĝa filino de reĝo [[Georgo la 6-a (Britio)|Georgo la 6-a]] kaj [[Elizabeth Bowes-Lyon]]. En 1947 ŝi geedziĝis kaj malproksima parenco, [[Princo Filipo, Duko de Edinburgo|Princo Filipo]], kiu de sia geedziĝo ĝis sia morto portis la titolon de "Duko de Edinburgo" (kaj sekve, Elizabeto ankaŭ estis la Dukino de Edinburgo de sia geedziĝo kun Filipo, sendepende de la fakto ke ŝi estis reĝino), ĉar en la okazo ke la reĝino servas kiel [[monarko]], ŝia edzo ne estas nomita "reĝo". Ili havas kvar infanojn: [[Karlo, princo de Kimrujo]], [[Princino Anne]], [[Princo Andrew, Duko de Jorko]] kaj [[Princo Edward, Grafo de Wessex]]. De ŝiaj geinfanoj ŝi havas ok genepojn.
Komence de ŝia regado, en 1952, ŝia regno estis submetita al sep ŝtatoj, kaj dum ŝia permanenta ofico ŝi regis en 32 malsamaj ŝtatoj. Dum ŝia permanenta ofico multaj landoj kiuj estis sub la regado de la [[Brita imperio|Brita Imperio]] akiris sendependecon, sed kelkaj daŭre vidis ŝin kiel sia simbola reĝino ĝis ili nomumis lokan ŝtatestron (kutime prezidanto).
Ŝi festis la 50-an jaron de sia tronado en 2002, kaj la 60-an en 2012. La {{daton|9|septembro|2015}} ŝi preterpasis la rekordon de [[Viktoria (Britio)|Viktoria]] kaj fariĝis la plej longe tronanta monarĥo en la historio de Britio kaj Anglio. Ekde oktobro [[2016]], sekvante la morton de [[Phumiphon Adunjadet|Rama la 4-a]] Reĝo de [[Tajlando]], ŝi estas la plej longdaŭra landgvidanto en la mondo.
== Ordenoj kaj honorigoj ==
| |||