La saline royale d'Arc-et-Senans
La saline royale d' Arc-et-Senans (esperante : la reĝa salfarejo de Arc-et-Senans) estas registrita en la listo de Monda heredaĵo de Unesko de 1982. La 27-an de junio 2009 kun la saline royale d'Arc-et-Senans estis aldonita. Tiu salfarejo estis konstruita de 1775 en Arc-et-Senans en Doubs en Bourgogne-Franche-Comté de la arkitekto Claude Nicolas Ledoux sub Ludoviko la 15-a kaj Ludoviko la 16-a por produkti salon el la salakvo, kiun oni venigis de la grande saline de Salins-les-Bains ĝis Arc-et-Senans per duobla tubo (salakvodukto) enterigita 21 kilometrojn longa.
| La saline royale d'Arc-et-Senans | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| salejo | ||||
| Bazaj datoj | ||||
| Arkitekto | Claude Nicolas Ledoux vd | |||
| Lando | Francio vd | |||
| Situo | Arc-et-Senans | |||
| Areo | 8.57 | |||
| Situo | ||||
| Geografia situo | 47° 1′ 58″ N, 5° 46′ 40″ O (mapo)47.0327785.777778Koordinatoj: 47° 1′ 58″ N, 5° 46′ 40″ O (mapo) | |||
| ||||
 La saline royale d'Arc-et-Senans | ||||
| Parto de | From the Great Saltworks of Salins-les-Bains to the Royal Saltworks of Arc-et-Senans, the Production of Open-pan Salt vd | |||
| Retejo | https://www.salineroyale.com | |||
| Monda heredaĵo | ||||
| ||||
| Lando |  Francio
| |||
| Tipo | kultura heredaĵo | |||
| Kriterioj | (i) (ii) (iv) | |||
| Fonto | 203 | |||
| Regiono** | Eŭropo kaj Nordameriko | |||
| Geografia situo | 47° 1′ 58″ N, 5° 46′ 40″ O (mapo)47.0327785.777778Koordinatoj: 47° 1′ 58″ N, 5° 46′ 40″ O (mapo) | |||
| Registra historio | ||||
| Registrado | 1982 (6-a sesio) | |||
| Plie | 2009 | |||
Geografia lokigo sur la mapo : Jura
| ||||
| * Traduko de la nomo en la listo de la monda heredaĵo. ** Regiono laŭ Unesko. | ||||
Salejo kaj utopio redakti
Sendube, tiu salfarejo estas esprimo de utopiaj vizioj. Ĝia perfekta duon-cirklo, rekteco kaj simetrio, laŭ iu ajn vidpunkto, konsistigas idealisman arkitekturaĵon. Plie, tia civito, kiu loĝigas siajn laboristojn, nutras ilin, ofertas al ili aktivaĵojn, ebligus al si akiri plenecon kaj sendependecon. Jen ekpraktikado de la plej pra-utopioj, tiaj tiu de Thomas More (Utopia, 1516).
Eksteraj ligoj en la franca lingvo redakti
- www.salineroyale.com, oficiala retejo
- www.cheminsdememoire.gouv.fr/fr/saline-royale-darc-et-senans, La saline royale d'Arc et Senans sur Chemins de mémoire
- Filmdokumento "Architectures : la saline d'Arc et Senans" de Stan Neumann et Richard Copans (ĉe la reto)
Fontoj en la franca redakti
- Il était une fois... des salines en Franche-Comté, eldonejo :Service éducatif du Muséum Cuvier Montbéliard kaj Action culturel du Rectorat, Yves Clerget
- Entre liberté d’entreprendre et surveillance par l’État, Les salines de Franche-Comté dans la seconde moitié du XIX siècle (1840-1907), eldonejo : sorbonne.fr, aŭtoro : Vincent Boully, 2013
- Alain Chenevez, La saline d'Arc-et-Senans : de l'industrie à l'utopie, Éditions L'Harmattan, 2006 - 231 pages (ISBN 2296014356).
- Alain Gagnieux, Chronique des jours immobiles, L'internement des nomades à Arc-et-Senans (1941-1943), eldonejo : Éditions L'Harmattan, 2011, ISBN=9782296139305
- Daniel Rabreau,La saline royale d'Arc-et-Senans,Un monument industriel: allégorie des Lumières, eldonejo : Belin-Herscher, 2002
- Anne Sefrioui, La Saline royale d'Arc-et-Senans, eldonejo : Nouvelles Éditions Scala, 2011