Valeriano (romia imperiestro)
Valeriano estis romia imperiestro kiu regis ekde 253 p.K. ĝis 260 p.K. En la tria jarcento p.K. romia imperio estis en plena krizo.
| Valeriano | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 200 | ||||
| Morto | 260 en Biŝapur | ||||
| Mortis pro | nekonata valoro  vd
| ||||
| Religio | Romia religio vd | ||||
| Ŝtataneco | Roma regno vd
| ||||
| Familio | |||||
| Dinastio | Valerian dynasty vd | ||||
| Edz(in)o | Egnatia Mariniana (en)  Cornelia Gallonia (en) vd
| ||||
| Infanoj | Galieno (  Egnatia Mariniana (en) )Licinius Valerianus (en) ( Cornelia Gallonia (en) ) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | politikisto vd
| ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Malamikoj estis norde, kie estis ĝermanoj (precipe atakis la alemanoj) kaj oriente, kie estis regno de Persio.
Por pli bone batali ambaŭ malamikojn, li decidis dividi romian militistaron duone: unu duonon al filo Galieno por defendi imperioparton okcidente kaj alian duonon al si por la orientparto.
Li militis kontraŭ persoj dum sep jaroj sukcesante haltigi ilin kaj savi limojn.
Tamen, en la jaro 260 p.K (jaro ne estas certa) li kun ĉiuj siaj generaloj estis kaptita de Ŝapuro la 1-a, reĝo de Persio.
Kio poste okazis al la eksimperiestro ne estas certa.
Laŭ kristiana verkisto, Lattanzio,[?] kiu skribis "De mortibus persecutorum" (esperante Pri mortoj de persekutantoj), li estis uzita de persa reĝo Ŝapuro kiel ŝtupo por ekrajdi sur ĉevalo.
Tiu finiĝo, laŭ Lattanzio, estis dia puno.
Li estis la sola romia imperiestro en historio, kiu estis sklavigita.
La kialoj de la malvenko estas ankoraŭ diskutataj inter la historiistoj_
Laŭ iuj, la imperiestro estis altirita al renkontiĝo kun Ŝapuro por intertraktadi pri milito kaj tiam estis, trompe, kaptita. Laŭ aliaj, Ŝapuro ŝajnigis ke li fugis; la imperiestro kun sia militistaro eniris la urbon Edeso kaj estis subite sensave ĉirkaŭita de la tuta persa militistaro.
