La Broch de Gurness (ankaŭ: Broch o’ Gurness) estas ferepoka turo, ĉirkaŭ kiu evoluiĝis setlejo. La turo estas koonstruita en la dua aŭ unua jarcento antaŭ Kristo kaj denove ĝi estis uzata en la pikta tempo.

Broch de Gurness
Koordinatoj59° 7′ 26″ N, 3° 4′ 54″ U (mapo)59.12397-3.08167Koordinatoj: 59° 7′ 26″ N, 3° 4′ 54″ U (mapo)

Broch de Gurness (Orkadoj)
Broch de Gurness (Orkadoj)
DEC

Map
Broch de Gurness

Vikimedia Komunejo:  Broch of Gurness [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
vdr
Broch de Gurness – rigardo de okcidente.
alirejo al la Broch de Gurness.

Gurness situas apud Tingwall sur la skota insulo Mainland kiu apartenas al la insularo Orkadoj. Tie ĝi staras sur la duoninsulo Aikerness ĉe la Eynhallow Sound. [1]

Esplorhistorio

redakti

La orkada artisto Robert Rendall identigis en la jaro 1929 la monteton Knap of Aikerness kiel tio. Oni elfosis la instalaĵon ĝis la fino de la 1930aj jaroj.

 
Broch de Gurness

Konstruformo

redakti

La Broch de Gurness havas diametron de 20 m kaj tial ĝi apartenas al la plej grandaj broch-oj. Ĝi konserviĝis en alto ĝis 3,5 m. Ĉirkaŭ la turo kaj la setlejo troviĝas trifoja remparo el fosaĵoj kaj muregoj. Dum la elfosado oni malkovris en 1930 subgrundan kameron, en kiu simile kiel ĉe la instalaĵo en Minehowe, akvo kolektiĝis. Unu de la elfosado en la 1930aj jaroj trovis akran ŝtonŝtuparon kiu iras sub la Broch.

Posta uzado

redakti

Ekster la remparo troviĝas la Shamrock House (trifolia domo), unu ovala ŝtondomo kun kvar ĉambroj, kiuj malfermiĝas al granda interna salono. En la interno de la domo ekzistas enkonstruaĵoj el ŝtonoj kaj niĉoj. Ĝin la piktoj konstruis post la kadukiĝo de la instalaĵo.

 
Broch de Gurness

Ankaŭ la vikingoj setlis sur Aikerness. Dum tiu tempo kaj la broch kaj la setlejo detruiĝis kaj estis kovrata de tera monteto. En la fosaĵo de la broch, tombo de vikinga virino estis trovita en la jaro 1939.[2]

Literaturo

redakti
  • Noel Fojut: The brochs of Gurness and Midhowe. Historic Scotland, Edinburgh 1993, ISBN 0-7480-0466-1, S. 8–15.
  • John W. Hedges: Bu Gurness and the brochs of Orkney. 3 Bände. Oxford, B.A.R. 1987, (BAR British series 163–165).
  • A. Hollinrake: Broch of Gurness, Orkney (Evie and Rendall parish), watching brief. In: Discovery Excavation Scotland 8, 2007, ISSN 0419-411x, S. 140.
  • W. Norman Robertson: A Viking grave found at the Broch of Gurness, Aikerness, Orkney. In: Proceedings of the Society Antiquaries of Scotland 101, 1968/69, ISSN 0081-1564, S. 289–290.

Eksteraj ligiloj

redakti

Referencoj

redakti
  1. OSGB Grid ref. - NGR HY 38179 26850, Canmore ID 2201, Site Number HY32NE 5.00.
  2. W. Norman Robertson: A Viking grave found at the Broch of Gurness, Aikerness, Orkney. In: Proceedings of the Society Antiquaries of Scotland 101, 1968/69, p. 290