Dek kvin minutoj da gloro

"Dek kvin minutoj da gloro" estas frazo, kiu rilatas al mallonga kaj pasema gloro de homo kiu famiĝas en la mondo de kulturo kaj distro, precipe en la kunteksto de popola kulturo.

Historio

Usona artisto Andy Warhol kreis la frazon en 1968, kiam li diris, ke "en la estonteco, ĉiu persono havos 15 minutojn da tutmonda reklamo". Kiel pioniro de poparto, kun signifa kaj distinga arta deklaro pri la temo de la nova popola kulturo de la 1960-aj jaroj, Warhol en ĉi tiu deklaro aludis la koncepton de famo kaj reklamado en la sama spirito, en kiu sia verko fariĝis varomarkoj tiaj kiel Kokakolao kaj Marilyn Monroe. En 1979, li ripetis la frazon, dirante: "Mia antaŭdiro de la 1960-aj jaroj realiĝis: en la estonteco, ĉiu persono havos 15 minutojn da tutmonda reklamo." Laciĝinte reagi al la rimarko ree kaj ree, Warhol humure ripetis la frazon en diversaj sed malsamsignifaj versioj kiel "en la estonteco, 15 homoj estos famaj" aŭ "post 15 minutoj, ĉiuj estos famaj".

La deklaro de Warhol estis farita en la fono de la fenomeno "famulo", kiu montras, ke la potenco de la modernaj amaskomunikiloj kaŭzas tutmondan diskonigon kaj ankaŭ igas certan personecon preskaŭ tute forgesita en momento. La koncepto "15 minutoj da famo" ekhavas pli grandan impeton en la cifereca kaj multkanala epoko, kiun eĉ Warhol ne povis antaŭvidi.

Hodiaŭ la termino estas vaste uzata en la distra industrio kadre de "Steloj por Momento". Ĝi ofte aludas simplajn homojn, kiuj gajnis momentan diskonigon kaj fariĝis konataj famuloj dum tre mallonga periodo danke al televida programo aŭ al evento rilata al ili. Precipe la frazo rilatas al homoj, kiuj afiŝis en la interreto en retejoj kiel YouTube, sociaj retoj kiel Facebook aŭ partoprenas en realeca televidserio.

Ĉi tiu koncepto estas ofte menciita en la frazo "profiti siajn 15 minutojn" rilate al "stelo dum momento", kio signifas agi dum tiuj metaforaj 15 minutoj, kiam la atenton de la spektantaro altiras famulo, por altiri al si pli da famo kaj publika atento por ke tiu daŭre famiĝos, aperos en la amaskomunikiloj kaj ne baldaŭ malaperos en obskurecon.

La frazo ŝajnas esti disvastigita eĉ en la fino de la 19-a jarcento. En sia libro "Bourbon Hall" estas artikolo "La lernejo de la ĵurnalisto", kiu estas, en kiu Theodor Herzl pritraktis la francan parlamenton, inter 1891-1895. Herzl priskribis la prototipojn de politikistoj, inkluzive de "tiuj kiuj iam vivis kaj iam havis kvaronhoron da gloro". De la verkmaniero ŝajnas, ke Herzl citas ekzistantan frazon, kaj ke li ne inventis ĝin.