Ilekso

Ilekso
Ilex aquifolium
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae Filumo: Angiospermoj Magnoliophyta Klaso: Dukotiledonoj Magnoliopsida Ordo: Akvifolialoj Aquifoliales Familio: Akvifoliacoj Aquifoliaceae Genro: Ilekso Ilex
Specioj
Vidu tekston
Sinonimoj
Agrifolium Hill Aquifolium Mill. Macoucoua Aubl. Pileostegia Turcz. Prinos L.
Aliaj Vikimediaj projektoj

Ilekso (Ilex), iam ankaŭ nomata akvifolio (laŭ malnova genra nomo Aquifolium), estas genro de plantoj el familio Akvifoliacoj (Aquifoliaceae) al kiu apartenas ĉirkaŭ 475 specioj kreskantaj en la tuta mondo. Ili estas angiospermaj arboj aŭ arbedoj inter 2 kaj 25 metroj altaj, kaj ankaŭ arbustoj kaj lianoj.

Nomo

La latina genra nomo Ilex devenas de specia nomo de anzino (Quercus ilex).

Taksonomio

Tipaj specioj

• Ordinara ilekso (Ilex aquifolium) havas brilglatajn, ledecajn, ebenrandajn foliojn kaj brilruĝajn berojn. Ĝi multe uzatas kiel kristnaska ornamaĵo en Eŭropo.
• Kanaria ilekso (Ilex canariensis), endemia arbedo el Kanarioj kaj Madejro.
• Paragvaja ilekso (Ilex paraguariensis); la folioj estas uzataj por argentina (paragvaja) teo: la mateo, kultivata precipe en la sudaj ŝtatoj de Brazilo kaj precipa kaj kulture grava trinkaĵo en Argentino kaj Urugvajo.

Plena listo de specioj

La pli malpli plena listo de specioj de genro Ilex laŭ GRIN:

Ilex affinis Gardner

Ilex ambigua (Michx.) Torr. — Ambigua ilekso

Ilex amelanchier M.A.Curtis ex Chapm.

Ilex anomala Hook. & Arn.

Ilex aquifolium L. — Ordinara ilekso

Ilex argentina Lillo

Ilex arimensis (Loes.) Britton ex R.O.Williams

Ilex asprella (Hook. & Arn.) Champ. ex Benth.

Ilex bioritensis Hayata

Ilex brasiliensis (Spreng.) Loes.

Ilex brevicuspis Reissek

Ilex buergeri Miq.

Ilex canariensis Poir. — Kanaria ilekso

Ilex cassine L.

Ilex centrochinensis S.Y.Hu

Ilex ciliospinosa Loes.

Ilex cinerea Champ. ex Benth.

Ilex colchica Pojark. — Kolĥida ilekso

Ilex collina Alexander

Ilex cookii Britton & P.Wilson

Ilex corallina Franch. — Korala ilekso

Ilex coriacea (Pursh) Chapm.

Ilex cornuta Lindl. & Paxton

Ilex crenata Thunb. — Japana ilekso

Ilex cuthbertii Small

Ilex cyrtura Merr.

Ilex decidua Walter

Ilex delavayi Franch.

Ilex dimorphophylla Koidz.

Ilex dipyrena Wall.

Ilex dumosa Reissek

Ilex excelsa (Wall.) Hook.f.

Ilex fargesii Franch. — Ilekso de Farges

Ilex ficoidea Hemsl.

Ilex forrestii H.F.Comber

Ilex fragilis Hook.f.

Ilex geniculata Maxim.

Ilex georgei H.F.Comber

Ilex glabra (L.) A.Gray

Ilex goshiensis Hayata

Ilex graciliflora Champ. ex Benth.

Ilex guayusa Loes.

Ilex guianensis (Aubl.) Kuntze

Ilex hanceana Maxim.

Ilex hayataiana Loes.

Ilex hookeri King

Ilex hyrcana Pojark.

Ilex insignis Hook.f.

Ilex integerrima (Vell.) Reissek

Ilex integra Thunb.

Ilex intricata Hook.f.

Ilex kaushue S.Y.Hu [syn. Ilex latifolia f. puberula D.Fang & Z.M.Tan]

Ilex krugiana Loes.

Ilex laevigata (Pursh) A.Gray

Ilex latifolia Thunb.

Ilex leucoclada (Maxim.) Makino

Ilex liukiuensis Loes.

Ilex longipes Chapm. ex Trel.

Ilex macfadyenii (Walp.) Rehder

Ilex macrocarpa Oliv.

Ilex macropoda Miq.

Ilex memecylifolia Champ. ex Benth.

Ilex micrococca Maxim.

Ilex mitis (L.) Radlk.

Ilex montana Torr. & A.Gray — Monta ilekso

Ilex mucronata (L.) M.Powell , Savol. & S.Andrews

Ilex myrtifolia Walter

Ilex nipponica Makino

Ilex nothofagacifolia Kingdon-Ward

Ilex opaca Aiton

Ilex paraguariensis A.St.-Hil. — Paragvaja ilekso

Ilex pedunculosa Miq.

Ilex perado Aiton

Ilex pernyi Franch.

Ilex pubescens Hook. & Arn.

Ilex purpurea Hassk.

Ilex rockii S.Y.Hu

Ilex rotunda Thunb.

Ilex rubra S.Watson

Ilex rugosa F.Schmidt

Ilex scopulorum Humb. & Bonpl. ex Schult. & Schult.f.

Ilex serrata Thunb.

Ilex sideroxyloides (Sw.) Griseb.

Ilex sikkimensis Kurz

Ilex sintenisii (Urb.) Britton

Ilex sugerokii Maxim. — Ilekso de Sugeroki

Ilex szechuanensis Loes.

Ilex theezans Reissek

Ilex tutcheri Merr.

Ilex venulosa Hook.f.

Ilex verticillata (L.) A.Gray

Ilex viridis Champ. ex Benth.

Ilex vomitoria Sol. ex Aiton

Ilex warburgii Loes.

Ilex wightiana Wall. ex Wight

Ilex wilsonii Loes.

Ilex yunnanensis Franch.

Eksteraj ligiloj

• http://www.ibiblio.org/pfaf/cgi-bin/arr_html?Ilex+aquifolium&CAN=COMIND
• http://elib.cs.berkeley.edu/cgi/img_query?where-genre=Plant&where-taxon=Ilex+aquifolium
• http://www.meb.uni-bonn.de/giftzentrale/stechpalme.html