Internacia Polusa Jaro
La Internacia Polusa Jaro aŭ Internacia Polusjaro estas komuna, internacia fortostreĉo priesploranta la polusregionojn. Karl Weyprecht, aŭstro-hungara mararmea oficiro, instigis la klopodon, sed mortis antaŭ ol ĝi unue okazis en 1882-1883. Kvindek jarojn poste (1932-1933) dua IPJ okazis. La Internacia Geofizika Jaro estis inspirita fare de la IPJ kaj okazis 75 jarojn post la unua IPJ (1957-58).
Historio redakti
La tria Internacia Polusa Jara finiĝis, komenciĝinte en 2007, kaj estis daŭrigita ĝis 2009.[1] Ĝi estas sponsorita fare de la Internacia Konsilio de Scienco (IKS) la Monda Organizaĵo pri Meteologio (MOM). La prezidanto de la Internacia Planado Grupo establita ene de la IKS por tiu okazaĵo estas kondukita fare de profesoro Chris Rapley kaj Dro. Robin Bell. La Direktoro de la Internacia Programo-Oficejo de la IPJ estas Dro. David Carlson.
La plej malfrua IPJ entreprenis la plej ambician esplorprojekton pri klimata ŝanĝo ĉe Arkto iam entreprenita en Kanado, USD 150-miliona (CAD) esplorprogramo nomita la Ĉirkaŭpolusa Flaw Lead (CFL) Sistema Studo. Kondukite fare de Profesoro David Barber de la Universitato de Manitobo, Canada Research Chair, la projekto implikis pli ol 300 sciencistojn de 16 landoj, inkluzive de pli ol 40 fakultatanoj, esplorasistentoj, gradstudentoj, teknikistoj kaj helpdeĵorantaro de la Universitato de Manitobo.
Bazite sur la esplorista glacirompilo, CCGS Amundsen, la CFL-projekto ekzamenis la sistemon Flaw Lead, ĉirkaŭpolusan fenomenon kreitan kiam la centra arkta blokglacio moviĝas foren de marborda glacio, forlasante areojn de malferma akvo. CFL-sciencistoj laboras proksime kun nordaj loĝantoj por kompreni kiom tutmonda klimata ŝanĝo influas la naturon de la difekta makulsistemon en la Norda Hemisfero, kaj kiel ĝi estas atendita kunpremi la ĉirkaŭpolusan Arkton en la baldaŭaj jaroj. La projekto implikis travintradon kiam la Amundsen en la Banks-insulo kaj en la sudo de la maro Beaufort, la unuan fojon ke ĝi estis iam farita.
Lessons and Legacies of International Polar Year 2007–2008, (Lecionoj kaj Heredaĵoj de Internacia Polusa Jaro de 2007-2008), nome raporto de Polusa Enketoservo de la Naciaj Akademioj, (2012) pritraktas la plenumojn kaj lecionojn lernitajn tra IPJ, trovante ke totala IPJ estis elstara sukceso.[2]
La raporto trovis ke IPJ engaĝigis publikon por komuniki la signifon de polusa esplorado al la tuta planedo, plifortigis ligojn kun la indiĝenaj homoj de la Arkto, kaj establis novajn observajn retojn. Agadoj ĉe ambaŭ polusoj kaŭzis sciencajn eltrovaĵojn kiuj disponigis paŝoŝanĝon en scienca kompreno kaj helpis traduki sciencan scion en politik-signifajn informojn. En tempo kie la polusregionoj spertas transformon de glacia naturo ĝis nova zono por homaj aferoj, tiuj komprenoj ne povis esti pli ĝustatempaj aŭ pli signifaj, informis la raporto.[3] La raporto finis ke la heredaĵoj de IPJ etendas longen preter la sciencaj rezultoj atingitaj, kaj valoraj lecionoj lernitaj de la procezo gvidos estontajn klopodojn de simila grandeco.[3]
Vidu ankaŭ redakti
Bibliografio redakti
- Krupnik, Igor, Michael A. Lang, and Scott E. Miller, eds. Smithsonian at the Poles: Contributions to International Polar Year Science[rompita ligilo]. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Scholarly Press, 2009.
References redakti
- ↑ "Polar Year 'hailed as a success'", BBC – news.bbc.co.uk, 2009-02-23. Kontrolita 2009-02-23.
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2015-01-22. Alirita 2015-01-22.
- ↑ 3,0 3,1 Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2015-01-22. Alirita 2015-01-22.
Eksteraj ligiloj redakti
- usona retejo de National Research Council International Polar Year Arkivigite je 2012-09-15 per la retarkivo Wayback Machine
- retejo de International Polar Year
- US IPY Website Arkivigite je 2007-03-31 per la retarkivo Wayback Machine Features IPY activities supported by the United States Government
- NASA IPY Website Arkivigite je 2014-12-20 per la retarkivo Wayback Machine Features IPY research related to the six poles of the Earth, Moon and Mars
- IPY Interview and Article Series – SciencePoles – International Polar Foundation
- International Polar Foundation
- Canada and the International Polar Year Application Arkivigite je 2010-09-21 per la retarkivo Wayback Machine
- First International Polar Year 1881–1884: Arctic Climate in Historical Perspective For the first time, historical Arctic data and images from the explorers of the First International Polar Year are available for browsing and download.
- retejo de NOAA IPY Arkivigite je 2008-09-16 per la retarkivo Wayback Machine
- Census of Antarctic Marine Life An IPY initiative to investigate the distribution and abundance of Antarctica's vast marine biodiversity.
- US Postal Service Stamps 2007 Stamp sheet commemorating IPY
- Project IGLO Arkivigite je 2007-03-02 per la retarkivo Wayback Machine Association of Science-Technology Centers International Action on Global Warming project.
- Polar Passport Arkivigite je 2007-03-11 per la retarkivo Wayback Machine Blogo de Questacon fare de Dan Zwartz, sciencisto laboranta en Antarkto de la Australian National University.
- The International Polar Year (IPY) Circumpolar Flaw Lead (CFL) System Study Arkivigite je 2007-03-15 per la retarkivo Wayback Machine
- Polar Research Information from Woods Hole Oceangraphic Institution Arkivigite je 2007-07-13 per la retarkivo Wayback Machine
- Ninth International Conference on Permafrost – June 29 – July 3, 2008