Pensilvanio
Pensilvanio (angle Pennsylvania [pensilvejnja], pensilvanigermane Pennsilfaani) estas usona ŝtato. Ĝi estis brita kolonio de Nordameriko (1682-1776) kaj nun estas unu el la 50 ŝtatoj de Usono, havante 12,3 milionojn homojn kaj 119.290 km² da areo. Ĝi estas en la nordoriento de la lando, inter Nov-Jorkio kaj Marilando; kaj Nov-Ĵerzejo kaj Ohio.
Pensilvanio State of Pennsylvania | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Ŝtata kromnomo: Keystone State, Quaker State | |||||
Aliaj subŝtatoj de Usono | |||||
Oficiala(j) lingvo(j): | Neniu | ||||
Plej granda urbo | Filadelfio | ||||
Guberniestro | Josh Shapiro (ekde 17-a de januaro 2023) | ||||
Areo | 119 283 km² km² (33a) | ||||
- Tero | 116 074 km² km² | ||||
- Akvo | 3,208 km² km² (2.7% %) | ||||
Loĝantaro (2020) | |||||
- Loĝantaro | 13 002 700 (5-a) | ||||
- Denso | 109,01 /km² (9-a) | ||||
Aliĝo | |||||
- Dato | 12-a de decembro 1787 | ||||
- Ordo | 2a | ||||
Horzono | |||||
Latitudo | 39°43′ to 42°16′ N | ||||
Longitudo | 74°41′ to 80°31′ W | ||||
Larĝeco | 283 mi (455 km) km | ||||
Longeco | 170 mi (273 km) km | ||||
Alteco | |||||
- Plej alta | 3,213 ft (979 m) m | ||||
- Meza alteco | 1,100 ft (340 m) m | ||||
- Plej malalta | 0 ft (0 m) (Delavaro Rivero) m | ||||
Mallongigoj | |||||
- USPS | PA | ||||
- ISO 3166-2 | US-PA | ||||
Retejo | www.pa.gov | ||||
Pensilvanio havas du grandajn urbegojn: Filadelfio en la oriento kaj Picburgo en la okcidento. La ĉefurbo estas malgranda urbo en la centro: Harrisburg. La ŝtato estas plejparte montara kaj arbara.
Pensilvanio estis fondita de William Penn en 1682 kiel kolonio de la brita imperio. PENN ricevis la nordamerikan terpecon de La Brita Reĝo kiel donacon, sed li elektis krome pagi al la lokaj indianoj, al kiuj ĝi vere apartenis. "Pensilvanio" en la latina signifas "la arbaro de Penn". La kolonio toleris religiojn, eĉ judismon kaj katolikismon, kaj fariĝis loko de rifuĝejo interalie de kvakeroj kaj de parolantoj de la pensilvanigermana lingvo (inkluzive amananoj ("amiŝoj") kaj menonanoj).
En 1776, Pensilvanio, kun 12 aliaj kolonioj, ribelis kontraŭ la reĝo por fondi Usonon. Pensilvanio fariĝis la 2-a ŝtato de Usono je la 12-a de decembro 1787. Antaŭ la konstruado de Vaŝingtono, Filadelfio estis la ĉefurbo de la nova nacio. La batalo de Gettysburg okazis je Julio 1,2,3 1863 ĉe Gettysburg. Ĝi estis la plej grava batalo de la Usona Enlanda Milito.
Dum 1850-1950, Pensilvanio produktis multe de la ŝtalo kaj karbo de Usono. Ĝi estas fama kiel produktanto de la ĉokolado de Hershey's Chocolate (ĉokolado de Hershey), kompanio fondita de la menonano Milton Hershey.
Kantonoj
redaktiEstas 67 kantonoj en Pensilvanio.
- Adams, Allegheny, Armstrong, Beaver, Bedford, Berks, Blair, Bradford, Bucks,
- Butler, Cambria, Cameron, Carbon, Centre, Chester, Clarion, Clearfield, Clinton, Columbia, Crawford, Cumberland, Dauphin,
- Delaware, Elk, Erie, Fayette, Forest, Franklin, Fulton, Greene, Huntingdon, Indiana, Jefferson, Juniata, Lackawanna, Lancaster,
- Lawrence, Lebanon, Lehigh, Luzerne, Lycoming, McKean, Mercer, Mifflin, Monroe, Montgomery, Montour, Northampton, Northumberland,
- Perry, Philadelphia, Pike, Potter, Schuylkill, Snyder, Somerset, Sullivan, Susquehanna, Tioga, Union, Venango, Warren, Washington,
- Wayne, Westmoreland, Wyoming, kaj York
Setlejoj
redaktiServoj
redaktiBildaro
redakti-
la urba halo
-
lernejo Abigail Vare
-
detalo de la urba halo