Plurismo

filozofia doktrino ke ekzistas pluraj substancoj; la malo de monismo

Plurismo estas esprimo uzita en filozofio, kun la signifo "doktrino de diverseco", ofte uzite en opozicio al monismo ("doktrino de unueco") kaj dualismo ("doktrino de dueco"). La esprimo havas malsamajn signifojn en metafiziko, ontologio, kaj sciteorio.

En metafiziko, plurismo estas doktrino kie ekzistas pli ol unu realeco, dum realismo diras ke ekzistas nur unu realeco, kiu povas havi ununuran objektivan ontologion aŭ plural-ontologion. En unu formo, estas doktrino kie multaj substancoj ekzistas, en kontrasto kun monismo kiu tenas ekziston por esti ununura substanco, ofte aŭ je materio (materiismo) aŭ je menso (idealismo), kaj dualismo kredas ke du substancoj, kiaj ekzemple materio kaj menso, estas necesaj.

En ontologio, plurismo rilatas al malsamaj manieroj, specoj, aŭ reĝimoj de estaĵo. Ekzemple, temo en ontologia plurismo estas la komparo de la estomanieroj de aĵoj kiaj "homoj" kaj "aŭtoj" kun aĵoj kiaj "nombroj" kaj iuj aliaj konceptoj kiel ili estas utiligitaj en scienco.

En sciteorio, plurismo estas la pozicio kie ekzistas ne unu kohera rimedo de alirado al veroj pri la mondo, sed prefere multaj. Ofte tio estas rilata al pragmatismo, aŭ koncipa, aŭ kunteksta, aŭ kultura relativismo.


Bibliografio

redakti