|
[[Dosiero:Peru veg 1970.jpg|thumb|200px|Vegetaĵaro de Peruo. Flave : situo de la seĉura ekoregiono.]]
La '''Seĉura-dezertoDezerto''' aŭ '''[[Sechura-dezerto]]Dezerto''' estas [[dezerto]] kiu situas nur, laŭ strikta senco, en la [[Peruo|perua]] [[departemento]] nomata [[Pjuro|Pjurio]] ( hispane : Piura ). Tamen en larĝa senco ĝi ankaŭ estas pli vasta tersupraĵa [[ekoregiono]] el la [[Ekoprovinco]] de Centraj Andoj de la [[Neotropika ekozono]] laŭ la [[tipologio]] de la [[Monda Natur-Fonduso]] ( WWF ). [[Biomo|Biome]] la ekoregiono apartenas al [[Dezertoj kaj kserofitaroj]].
Kune kun [[Atakamo]], Seĉura-dezertoDezerto konstituas kunigitan [[GlobalTutmondaj 200]]-ekoregionon.
==Priskribo==
[[Dosiero:Sechura_duna_gigante.jpg|thumb|220px|left|Giganta duno en Seĉura-dezertoDezerto.]]
La ekoregiono okupas zonon laŭlonge de la norda [[Pacifika Oceano|pacifik-oceana]] [[marbordo]] de Peruo, sude de Pjurio, etendiĝante ekde la marbordo 20-100 kilometrojn landinternen ĝis la sekondaraj [[krestoKresto (monto)|krestoj]]j de [[Andoj]]. Je sia norda fino apud la [[urbo]] de [[Pjuro]], Seĉura dezerto-Dezerto transiras al Tumbiaj kaj pjuriaj sekaj arbaroj ( areo kiu ankaŭ kovras orientan [[Departemento Lambajeko|Lambajekon]] kaj ampleksas [[Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj|tropikajn sekjn arbarojn]] ). La totala surfaco de Seĉura dezerto-Dezerto sumiĝas je 188 735 km².
Peruanoj ĝenerale konsideras Seĉuran dezertonSeĉura-Dezerton kiel limigitan al plej nordokcidenta parto de la lando ( Pjurio kaj Lambajeko ). Tamen eksterlandaj fontoj, kiaj la Monda Natur-Fonduso, limdifinis ĝin kiel la tutan zonon de marborda dezerto ekde la nordokcidenta pinto de Peruo ĝis partoj de norda [[Ĉilio]], limtuŝante Atakamon. Pro tio kaj pro la fakto ke la strio de dezerto inter Atakamo kaj la nordokcidenta marbordo de Peruo estus sennoma, la tuta arida marborda Peruo tiel estos referita kiel Seĉura dezerto-Dezerto.
==Historio==
En [[1728]] praa [[Seĉuro]] estis detruita de [[cunamo]] kaj translokita al sia nuntempa situo.
Dum jaroj de ĉeesto de [[El-Ninjo]], [[inundo]]j ne estas nekutimaj; en [[1998]] la akvo de la inundoj fluis en la Seĉuran dezertonSeĉura-Dezerton. Kie nur estis dezerta tereno dum 15 jaroj, abrupte, mirige, troviĝis la dua plej vasta [[lago]] de Peruo : 145 kilometrojn longa, 30 kilometrojn larĝa , kaj tri metrojn profunda, kun okaze sekaj [[Sablo|sablaj]] aŭ [[Argilo|argilaj]] ĝiboj timtremige superante la surfacon.
==Klimato==
==Geografio==
La multeco de mallongaj [[rivero]]j kiuj trairas SeĉuranSeĉura-dezertonDezerton estas subtenintaj homajn [[setlejo]]jn dum miloj da jaroj. Iom da urbaj kulturoj tie ĉi estas florintaj, inkluzive tiu de la Moĉika Kulturo. Tiu ĉi prosperis surbaze de [[fiŝo]], [[kobajo]]j, [[kukurbacoj]] kaj [[ternukso]]j. La Sikana Kulturo ( ĉirkaŭ 800-1300 ) sekvis al Moĉika, kaj estas konata por perdita-[[vakso]]-[[or]][[oraĵisto|prilaborado]]. La riveroj ankoraŭ subtenas intensivan irigadan [[agrikulturo]]n sur siaj bordoj. Du el la kvin plej grandaj urboj de Peruo, inkluzive [[Pjuro]] kaj Ĉiklajo, troviĝas en la ekoregiono.
==Referencoj==
==Eksteraj ligoloj==
{{Portalo Biologio}}
*[http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/nt/nt1315_full.html Ekoregiono NT1315 : Seĉura dezerto-Dezerto ( WWF )] {{en}}
{{coord|7|45|55.52|S|78|43|40.9|W|source:itwiki_region:PE|display=title}}
| 