Ŝolom Alejĥem: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
"Ŝalom Alejĥem" li nomatas librokovrile de la unua esperantlingva eldono de "La rabeno de Baĥaraĥ" en traduko de LLZ (vidu artikole), do la noma variaĵo kun litero "a" almenaŭ estu menciata. |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Sholom Aleichem listens.jpg|
'''Ŝolom Alejĥem''' aŭ '''Ŝalom Alejĥem''' ([[jida lingvo|jide]] {{style/yid|size=13pt|yid=שלום-עליכם}}, vera nomo '''Ŝolom Naĥumoviĉ Rabinoviĉ'''; naskiĝis je [[1859]] en [[Perejaslav-Ĥmelnickij]], [[Rusia Imperio]], mortis je [[1916]] en [[Novjorko]], [[Usono]]) estis [[judoj|juda]] verkisto, [[dramaturgo]] kaj kleristo, unu el fondintoj de literaturo en [[jida lingvo]]. Liaj verkoj estas popularaj tutmonde kaj tradukitaj en multajn lingvojn.
Linio 8 ⟶ 7:
En [[1876]] li finis studon en la lernejo kaj eklaboris kiel privata instruisto. Unu el liaj studentoj estis Golde Loeva, filino de riĉa juda entreprenisto. Li instruis ŝin dum tri jaroj kaj eventuale ili enamiĝis unu en la alia. Kvankam patro de Golde ne volis ke ŝi geedziĝu kun malriĉa instruisto, ili fuĝis kaj geedziĝis en [[1883]]. Poste Ŝolom Alejĥem priskribis similan epizodon en sia romano ''"Tevje la laktovendisto"''. La paro vivis kune ĝis morto de Ŝolom Alejĥem kaj havis ses infanojn.
[[Dosiero:Sholem Aleichem Kiev.jpg|
[[Dosiero:Monument to Sholem Aleichem.jpg|
Ekde [[1883]] Ŝolom Alejĥem venis al konkludo ke judoj devas havi propran literaturon en komuna lingvo. Kiel tiu lingvo li elektis la jidan, ĉar la [[hebrea lingvo|hebrea]] estis tiatempe ne tre populara kaj konata plejparte inter kleraro, sed ne inter simplaj judoj. Ekde tiaj tempoj li skribis precipe en la juda, krom kelkaj malgrandaj eseoj kaj artikoletoj en la rusa kaj la hebrea. Post morto de sia bopatro li ricevis grandan heredaĵon, kiun preskaŭ tute malŝparis al eldono de jidlingva literatura almanako ''"Di Yidishe Folksbibliotek"'' (די יידישע פֿאָלקסבאיבלאיאָטעק, ''La jida popola biblioteko'') kaj al subteno de junaj jidaj verkistoj.
Linio 18 ⟶ 17:
En [[1964]] aperis Novjorka [[muzikalo]] "Fiddler on the roof" ([[Violonisto sur la tegmento]]), bazita sur libro "Tevje la laktovendisto" kiu estas unua komerce sukcesa anglalingva performo pli vivo de Eost-Eŭropaj judoj. En [[1997]] oni starigis monumenton por Ŝolom Alejĥem en [[Kievo]] kaj en [[2001]] ankaŭ en [[Moskvo]]. Krome, lian nomon tenas [[kratero]] sur [[Merkuro]].
== Plej gravaj verkoj ==
Linio 34 ⟶ 33:
== Portretoj ==
<center><gallery>
</gallery></center>
==
<references /> <!-- Helpo : http://eo.wikipedia.org/wiki/Helpo:Referencoj kaj piednotoj -->
* [http://lib.ru|http://www.lib.ru/INPROZ/ALEJHEM/ Kolekto de verkoj de Ŝolom Alejĥem]{{ru}}
Linio 53 ⟶ 52:
{{Commons|Category:Sholom Aleichem}}
{{vivtempo|1859|1916|Ŝolom Alejĥem}} <!-- tiel! -->
[[Kategorio:
[[Kategorio:
[[Kategorio:Verkistoj de Rusio]]
| |||