Valpurga Nokto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Mitologio|Mitologie]] '''Valpurga Nokto''' okazas - simile al la [[Keltoj|kelta]] festo [[Belteno]]) - kiel luna festo en la nokto de la unua [[plenluno]] inter la [[Ekvinokso|Ekvinokso (la tago printempe kiam ekzakte samas lumaj kaj mallumaj horoj)]] kaj la [[Solstico|Solstico (la somera tago kiam plej longe estas lume)]]. Tiam la sorĉistinoj laŭdire sur siaj balailoj flugu al altaj montoj (en Germanio ekzemple sur la mitologian monton "Blocksberg") kaj tie atendas la alvenon de la "korna dio". Tradicie tamen oni interkonsentis, ke la [[nokto]] inter la 30a de aprilo kaj la 1a de majo estu la nokto de tiu sorĉistina festo.
 
Dum la [[kristianigokristanigo]] de Eŭropo la [[kulto]] de la la Valpurga Nokto kaj parencaj kultoj (ekzemple la [[Antikvo|antikva]] ''Pan-Kulto'') laŭvorte estis "[[diablo|diabligita]]": el la korna dio, la simbolo de vireco, kiu tiunokte unuiĝas kun la ineco, iĝis la diablo.
 
Parte la Valpurga nokto dum la jarcentoj estis kaj estas festo de homoj, kiuj timis sorĉistinojn, ekflamis grandajn fajrojn por simbole forbruligi la malbonon, kaj memoris la sanktulinon [[Valpurgo]], kaj aliflanke ĝi en alioaj tempoj kaj por aliaj homoj estis kaj estas festo simpatia al sorĉistinoj, festo memora al la misteraj legendoj pri magiaj posedantoj de antikvaj scioj kaj kapabloj.
<!-- == Mitologio ==
 
Der Name ''Walpurgisnacht'' leitet sich von der heiligen [[Walpurga]] (auch Walburga oder Walpurg) ab. Diese wurde an einem 1. Mai [[Heiligsprechung|heilig gesprochen]]. Die um 710 in England geborene Äbtissin des Klosters Heidenheim in Franken galt den Katholiken als Beschützerin vor Zauberpraktiken und bewahrte Mensch und Vieh vor den Umtrieben der Hexen. Nach altem Brauch beginnt ein Fest oder Gedenktag mit dem Sonnenuntergang des Vortages.
 
<!-- == Mitologio ==
 
La nomo ''Valpurga Nokto'' devenas de la kristana sanktulino [[Valpurgo]] (auch Walburga oder Walpurg) ab. Ŝi estis proklamata sanktulino la 1an de majo. La abatino de la monaĥejo [[Heidenheim]] en [[Frankonio]] (Germanio), kiu estis naskiĝinta ĉirkaŭ la jaro 710 en Anglio, aparte subtenis la sciojn pri sanigaj plantoj kaj praktikoj: por multaj kristanoj de tiu epoko kaj regiono, kiuj (pro nescio kaj sekva timo de malsanoj kaj aliaj malfavoraj eventoj, sed ankaŭ pro konscia misinformo de la kristanigistoj, kiuj "diabligis" pra-kristanajn kutimojn kaj sciojn) timis sorĉadon kaj magion, la pia abatino iĝis protektantino kontraŭ magiaĵoj, kiuj povus malhelpi al homoj kaj hejmaj bestoj. Laŭ malnovaj kutimoj, festo aŭ memortago komenciĝas, kiam subiras la suno la antaŭan tagon.
 
En la monda literaturo oni traktas la fenomenon de Valpurga Nokto diversmaniere, inter alie en la germana dramo '"Faŭsto, Unua parto'" de ''[[Johann Wolfgang von Goethe]]'', kie okazas sonĝo pri Valpurga Nokto kun drastaj seksaj alidoj, kiujn dum longa tempo oni ne permesis surscenigi.
 
<!--
== Tradiciaj ritoj ==
 
Linio 19 ⟶ 25:
Die Bräuche haben sich im Laufe der Zeit gewandelt. Die wenigsten wissen wahrscheinlich noch um den Ursprung der Walpurgisnacht. Übriggeblieben ist teilweise nur noch das als [[Schabernack]] gedachte Beschädigen und Entwenden des [[Eigentum]]s Anderer, um diese zu ärgern. Auf dem [[Brocken]], dem [[Hexentanzplatz (Harz)|Hexentanzplatz]] und der benachbarten [[Roßtrappe]] - mutmaßliche Zentren des alten heidnischen Walpurgisnacht-Brauchtums im [[Harz (Mittelgebirge)|Harz]] - ist davon heute nur noch eine [[Tourist]]enattraktion übrig geblieben.
 
=== Kutimoj en centra Eŭropo ===
=== Sorĉistaj fajroj, majaj fajroj, "danco en la majon" ===
 
Das Hexenfeuer (auch ''Maifeuer'', ''Tanz in den Mai'' genannt) wird in weiten Teilen Deutschlands gefeiert. Dazu wird am [[30. April]] ein Feuer entfacht, mit dem man "die bösen Geister" vertreiben will.
Linio 33 ⟶ 39:
In [[Österreich]] wird meist am Abend oder am Vormittag des 1. Mai ein [[Maibaum]] aufgestellt, der in der Regel eine [[Fichten|Fichte]] oder [[Tannen|Tanne]] ist. In andereren Regionen wird dieser Brauch jedoch ausschliesslich am morgen des 1. Mai begangen.
 
Vereinzelt gibt es auch den den Brauch des ''Maistrichs'': Dabei werden in der Nacht weiße Linien mit [[Tafelkreide|Kreide]], [[Kalk]] o. ä. bei heimlich Verliebten vom Haus des einen zum Haus des Anderen gezogen und somit öffentlich gemacht.
 
=== Nordeuropa ===
 
=== Kutimoj en norda Eŭropo ===
In Schweden und Finnland finden in der Walpurgisnacht die größten [[Student]]enfeste des Jahres statt, [[Vappu]] in Finnland und [[Valborg]] in Schweden, wobei ähnlich wie in Deutschland um ein Maifeuer herum viel gesungen, gelacht und getrunken wird. -->
 
== Künstlerische Umsetzungen des Themas ==
 
* der [[Walpurgisnachtstraum]] in [[Johann Wolfgang von Goethe]]s ''[[Faust I]]'' mit drastischen sexuellen Anspielungen, die lange Zeit nicht auf die Bühne gebracht werden durften. -->
 
 
Linio 50 ⟶ 53:
[[nl:Walpurgisnacht]]
[[pl:Noc Walpurgii]]
[[sv:Valborgsmässoafton]]
[[ru:???????????? ????]]
[[sv:Valborgsmässoafton]]
[[fi:Vappu]]